| Hukuk ve Uyuşmazlık Üzerine Etnografik Yaklaşımlar | ANTH 513 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Uyuşmazlık denilince ne anlaşıldığı ve de çözüm yöntemleri bir toplumdan diğerine oldukça önemli derecede farklılık göstermektedir. Bu derste bu farklılıkları yaratan kültürel süreçleri inceleyeceğiz. Bu derste araştırmacıların çalıştıkları toplulukların sosyal ve kültürel hayatını katılarak izlediği ve de genelde en az bir yıl süren bir araştırma yöntemi olan etnografik malzemeleri kullanacağız. Okuyacağımız etnografiler Meksika, İran, Türkiye, Yeni Gine ve de Amerika'nin kentsel bölgeleri de olmak üzere bir çok farklı yerin kültürel ortamı ile ilgilenmektedir. Araştıracağımız sorulardan bazıları; değişik kültürel ortamlarda varolan değişik adalet -eşitlik, denklik- anlayışları nelerdir? Bu anlayışların değişik uyuşmazlık çözüm yöntemleri ile ilişkileri nelerdir? Sözkonusu adalet anlam ve pratikleri var olan eşitsizliklerin - toplumsal cinsiyet, yaş, statü gibi- yeniden üremesinde hangi şekillerde rol oynamakta, hangi ortamlarda bu eşitsizlik örüntülerini değiştirici etkisi olmaktadır? |
| Devletin Antropolojisi | ANTH 515 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders, ulus devleti oluşturan ve sorgulayan kurumları, alanları, fikirleri, pratikleri ve temsilleri irdeleyecektir. Bir yandan diğer disiplinler tarafından devletin analizi için geliştirilmiş yaklaşımlardan faydalanırken, diğer yandan devleti antropolojiye özel bir bakış açısıyla anlamaya yönelik analiz kategorileri üzerine odaklanacaktır: anlam ve inanç sistemleri; bireylik ve eylemlilik; gündelik pratikler; direşken yapılar ve belirmekte olan biçimler gibi. Ders aynı zamanda vatandaşlık, hükümranlık, ülkesellik ilkesi, sekülarizm, ve şiddet gibi, modern devleti tanımlayan kurumların etnografik araştırma ve yazında kendini gösterme ve temsil edilme biçimlerinin izini sürecektir. |
| Göç ve Kent Antropolojisi | ANTH 521 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Göç konusu 21ci yüzyılı tanımlayan en özgün ve karmaşık unsurlardan biri olarak öne çıkmakta çünkü günümüzde giderek artan sayıda insan, giderek çeşitlenen çıkış noktalarından, çok farklı nedenler ve koşullar altında yeni istikametlere göç etmekte. Bu artan değişkenlere rağmen benzerlik göstermeye başlayan bir nokta ise bu göçlerin kent merkezli oluşu, ve de özellikle dünyanın insani, finansal ve benzeri akımları için çekim noktası haline gelen kentlerine yönelmesidir. Bu ders küresel göç ve kent alanında gözlemlenen bu yeni eğilimlerin antropolojik araştırmalar çerçevesinde nasıl ele alındığını, özellikle de öne çıkan bazı yeni kavramlar nezdinde inceleyen teorik ve etnografik çalışmalar içerir. İşlenen kavram ve konular arasında: küresel kentler, süper-çeşitlilik, kentsel karşılaşmalar, temas bölgeleri, gündelik çok kültürlülük, gündelik kozmopolitanlık ve bir arada yaşama bulunmakta. |
| Tesirin Antropolojisi | ANTH 525 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Görsel malzemeler, Marksist teori, eleştirel soy teorileri, üçüncü cins ve eşcinsellik çalışmaları, feminizm, psikanaliz, ve militarizm üzerine yazılmış etnografilerden feyz alarak oluşturulmuş bu derste, elle tutulamayan ve gözle görülmeyen hislerin, enerjilerin ve titreşimlerin alanı incelenecektir. Toplumsal cinsiyet, ırk, emek ve militarizmin kesiştiği farklı etnografik bağlamlardan hareket ederek ulusal hafıza kurma süreçlerinin eleştirel bir okumasını yapacağız. Diğer bir deyişle, baskılanan, tanınmayan veya inkar edilen tarihi gerçeklerin itildikleri yerlerden fırlayarak siyasi kanaat oluşturma ve kültürel hafızamıza intikal etme biçimleri üzerine sorular sorulacaktır. Bu dersin temel hedefi deneyimci ve akılcı sosyal bilim çalışmaları tarafından görmezden gelinen `hisleri' ve `halleri' analizin merkezine oturtarak gayrı-meskun bir tarihi yeniden yorumlamak olacaktır. |
| Bedenin Antropolojisi | ANTH 526 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Biyolojik beden inkar edilemez bir fizikselliğe sahiptir; fakat aynı zamanda, kendi bedensel deneyimlerimiz ve bu deneyimleri anlamlandırma yollarımız kaçınılmaz olarak toplumsal olanla örtüşür ve tanımlanır. Bu giriş dersi, Antropolijk bir perspektif benimseyerek bedenin farklı kültürel alanlarda ve disiplin rejimlerinde, hangi yollarla gözletlendiği, sınıflandırıldığı, deneyimlendiği ve değiştirildiğini incelemeyi amaçlamaktadır. |
| Umudun Antropolojisi | ANTH 528 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Gerek sosyal bilim kuramlarında, gerekse gündelik pratikler ve söylemlerde, “umut,” varsaydığımız hatta arzuladığımız bir duygu olmakla birlikte, pek fazla eleştirel analize tabii tutulmaz. Bu ders ise, umudu kuramsal analizin merkezinde bir kategori olarak ele alır. Devrim dönemlerinin ütopik ruhunu umut etrafında tayin eden yaklaşımlarla, dünyevi deneyimin ıstırabı karşısında umudu inançla bağdaştıran öğretiler karşılaştırılır. Ardından duygulanım kuramlarını umut çerçevesinde ele alan güncel etnografiler okunur. Umut, bir yandan arzu ve iyimserlik gibi benzer olduğu varsayılan, diğer yandan melankoli ve çaresizlik gibi karşıt bir takım başka haleti ruhiyeler ile nasıl ilişkilenir? Hangi koşullarda umut acımasızdır? Son olarak, eleştirel sosyal kuram geleneğinde umudun ilerici siyaset ve düşünce için bir eleştiri yöntemi olarak potansiyel rolünü irdelenir. |
| Ortadoğu ve Kuzey Afrika'ya Antropolojik Bakış | ANTH 550 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Ortadoğu ve Kuzey Afrika gibi coğrafi bölgeler doğal olmaktan ziyade mekan ve farklılık anlayışlarına dayalı olarak insanlar tarafından kurgulanmış kategorilerdir. Bu ders Fas'tan Iran'a yaklaşık 25 ülkeyi içine alan bu bölgenin kurgulanmasını tarihsel ve siyasal bir süreç olarak ele alacak; anaakım söylemlere hakim olan Şarkiyatçı bakış açısının ötesine geçmeye çalışarak, bu bölgede yaşayan insanların hayatlarını şekillendiren tarihsel, siyasi ve kültürel süreçleri etnografik çalışmalar aracılığı ile inceleyecektir. |
| Göç ve Vatandaşlık | ANTH 554 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu seminer, küresel göç hareketlerinin gitgide çeşitlenen vatandaşlık tanımları ve pratikleri ile olan ilişkisini tahkik edecektir. Farklı coğrafyalardaki sınır geçişlerini analiz eden etnografiler üzerinden, bir yandan göçmenlerin gündelik pratiklerini, diğer yandan da bu deneyimleri şekillendiren ve kısıtlayan politik, kültürel ve hukuki vatandaşlık söylemlerini dikkate alacaktır. Devlet hâkimiyeti, göçmenler ve vatandaşlık üçlüsünün birbiriyle olan ilişkisinde, küresel kapitalizmin ve ulus-ötesi hukuk normlarının oynadığı rol değerlendirilecektir. Aynı zamanda sınıf, "etnisite" ve ulus hiyerarşilerinin uluslararası göç ve vatandaşlık politikalarına nasıl yansıdığı gözden geçirilecektir. |
| Toplumsal Hareketlilik, Direniş ve Protesto | ANTH 565 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu derste, dünyanın çeşitli yerlerindeki toplumsal protestoların nitelikleri incelenecektir. Kitlesel devrim hareketlerinin dinamiklerinin yanısıra, daha az görünürlüğü olan farklı protesto ve eylem biçimlerini yorumlamanın zorlukları üzerinde de durulacaktır. İnsan hakları, çalışma koşulları, etnik kimlikler, milliyetçilik, din ve cinsiyetle ilgili protesto biçimleri, hızlanan küreselleşme bağlamı içinde tartışılacaktır. Bir yandan belirli örnek vakalar incelenirken, bir yandan da toplumsal eylem biçimlerinin oluşmasında kültürün, belleğin, kitle iletişim araçları ve diğer güçlerin rolü ile ilgili temel konular öğrencilere tanıtılacaktır. |
| Etnografi: Antrolojide Saha Çalışması ve Sahayı Yazmak | ANTH 568 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Etnografi kavramı, antropolojinin hem temel araştırma metodunu hem de ana yazılı ürününü betimler. Bu derste klasik ve güncel etnografiler derinlemesine incelenecek, araştırma deneyimi ve etnografik metinler üzerine yürütülen kuramsal ve siyasi tartışmalar ele alınacaktır. |
| Antropoloji ve Tarih | ANTH 569 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Antropologlar tarihe merak sarınca ne olur ? Antropolojinin son yıllarda tarihe olan ilgisi bu derste seçilmiş bazı etnografilerin (saha çalışması yapan antropologların yazdığı kitaplar) yakın okuması üzerinden tartışılacaktır. |
| Avrupa Antropolojisi | ANTH 571 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Antropoloji geleneksel tanımıyla Avrupa harici toplumlara dair bir bilim olarak algılanır; ancak günümüzün eleştirel yaklaşımları antropolojik bakışı batılı toplumlara, özellikle de ''taşralılaştırılan Avrupa''ya çevirmenin önemini vurgulamaktadır. Bu ders son yıllarda Avrupa'daki farklı ulus-devletler ve kamusal alanlar üzerine yürütülen etnografik çalışmaların ekseninde, ''Avrupalılığın'' tarihi ve güncel kurgulanışını; çok kültürcülük, kültürel vatandaşlık ve ''slamaphobia'' (İslam korkusu) tartışmalarını; göç ve etnik kimliği; ve Doğu Avrupa ve sosyalizim sonrası rejimlerle Batı Avrupa ve AB arasındaki gerilimli ilişkiyi konu edinmektedir. |
| CONF 500 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | |
| Uyuşmazlık Analizi ve Çözümlerine Giriş | CONF 501 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders uluslararası uyuşmazlık analizi ve çözümü alanına genel bir bakış niteliğindedir. Başlıca önemli bilimsel sosyal uyuşmazlık teorilerini inceler, farklı disiplin düşüncelerini yeni yaklaşımlarla bir araya getirerek bu sentezi özellikle kökleri derinlerde yatan uyuşmazlıkların nedenlerine uygular. Uluslararası sistemdeki uyuşmazlıkların sebep ve etkileri üzerinde durur. |
| Savaş ve Barış Değişkenleri | CONF 502 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu seminer uluslararası uyuşmazlık teorilerini inceleyecektir. Okumalar, uluslararası uyuşmazlık vakalarına ve savaşa yol açan nedenler üzerine geliştirilmiş ana teorik yaklaşımları ve yakın zamanda yapılmış önemli ampirik çalışmaları kapsayacaktır. Seminer, bu tür vakalarının süresini, şiddetini ve bitiş şekillerini belirleyen etmenlere de değinecektir. |
| Dış Politika ve Uyuşmazlık Çözümü | CONF 504 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders uyuşmazlık çözümü yaklaşımlarının kullanımı hakkındadır. Bir ülkenin dış politikasının geliştirilmesi ve uygulanması çerçevesinde politika belirleme ve diplomatik uygulamaların uyuşmazlık çözümü teorileri tarafından nasıl etkilenebileceği sorunu üzerinde durulur. Öğrenciler güvenlik merkezli dış politika yaklaşımları ile yenilikçi dış politika anlayışlarını karşılaştırırlar. |
| Avrupa Birliği'nde Çok Partili Pazarlık | CONF 508 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Çok partili müzakereler karmaşık etkileşimlerdir. Bu ders Avrupa Birliği çerçevesinde çok partili müzakerelerin sosyal yapısını inceleyerek çok partili müzakerelerin değişik açılarını açıklayabilecek nitelikte kuramsal çerçeveler öngörmektedir. Ampirik düzeyde ders AB'deki müzakereleri 3 ayrı seviyede ele almaktadır. İlk olarak, bu ders üye devletler ve AB kurumları arasındaki müzakereleri ve kurumsallaşmış müzakere tekniklerini incelemektedir. İkinci olarak, ders AB kurumlarının-Avrupa Komisyonu, Konsey ve Avrupa Parlamentosu- kendi aralarındaki müzakereleri ve son olarak da 1997 sonrası gelişen genişleme sürecinde aday ülkeler ile üye devletleri arasındaki müzakereleri çözümlemektedir. |
| Barış Süreçlerinde Üçüncü Tarafların Rolü | CONF 510 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders uyuşmazlıkların ve barış süreçlerinin farklı aşamalarında, örneğin uyuşmazlıkların şiddete dönüşmesini önleme, barış yapma, ve barışı sürdürme/olgunlaştırma gibi, çeşitli üçüncü taraf aktörlerinin oynadığı rolleri inceleyecektir. Dersin hedefleri, öğrencilere bir kavram olarak üçüncü taraf müdahalesini tanıtmak, bu müdahaleleri gerçekleştiren aktörlerin bakış açılarını ve kullandıkları strateji ve taktikleri anlamak, ve de bu müdahalelerin etkililiğini tartışmaktır. |
| Kültür ve Anlaşmazlıklar | CONF 511 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders dünyada süregelen anlaşmazlıkların kültürel kökenlerini öğrenciye tanıtmak amacıyla düzenlenmiştir. Derste kültürel farklılıklar ve anlaşmazlıklar arasındaki ilişkiyi anlamak amacıyla yapılmış kuramsal ve pratik seviyedeki sistemik girişimleri keşfedeceğiz. Dersin amacı uluslararası anşlaşmazlık çözümlemesi yöntemlerini değişik çatışma alanlarına ait olan kültürlerle birleştirmektir. Bu derste ayrıca gelişmekte olan bu literatürü, çalışma ve pratik alanınını ele alacağız. Bunun dışında gelişmekte olan literatür ve çalışmaların güncel küresel-politik ve insani sorunları hangi etkinlikte karşılayabildiğini kritik edeceğiz. Ders dahilinde etnik kimlikler, dil, ırk ve cinsiyet gibi yerel ve uluslararası seviyedeki anlaşmazlıkların gelişiminde ve çözümlenmesinde etkin olan kültürel nedenlere özel bir ilgi gösterilecektir. |
| Araştırma Metodları | CONF 512 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders araştırma tasarımı ve analizine yöneliktir ve öğrencilerin araştırma ve yayın etiği kuralları hakkında bilgi edinmelerini amaçlar. Öğrenciler veri toplama, analiz etme ve yorumlama tekniklerini öğrenirler. Bu teknikler arasında sınıfta ve sahada yapılan deneyler, simülasyonlar, saha araştırması ve örneklem yaklaşımları, arşiv araştırması ve etnografik dosyalama çalışması sayılabilir. Olasılık teorisi ve istatistiksel analize girişi de içeren niteliksel ve niceliksel teknikler de ele alınır. Öğrenciler aynı zamanda SPSS ve çeşitli niceliksel bilgisayar programları ile çalışma yaparlar. |
| Uyuşmazlık Analizinde Konular, Kavramlar ve Teoriler | CONF 523 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders uyuşmazlık çözümü konusundaki önemli anahtar temalar üzerinde durur. Alanın deneyimli akademisyenleri tarafından milliyetçilik ve kimlik çatışmaları, dil-kültür ve kurumlar, uyuşmazlıkların küresel bağlamı, barış süreçlerinin temel dinamikleri gibi temel konularda iki haftalık yoğun seminerler verilir. Öğrencilerin sunulan her tematik modül üzerine kavramsal bir ödev hazırlamaları beklenir. |
| İleri Uyuşmazlık Çözümü ve Temel Konular | CONF 524 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders Seminer I'in devamı niteliğindedir. Deneyimli akademisyenler savaş, şiddet ve uyuşmazlık çözümü, uyuşmazlıkların sona erdirilmesi, barışın korunması, barışın tesisi, müzakere, arabuluculuk ve diğer üçüncü şahıs karar alma biçimleri gibi temaları ele alırlar. |
| Uyuşmazlık Çözümü Uygulamaları | CONF 531 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders uyuşmazlık çözümünün teori ve pratiğini biraraya getirmeyi sağlayacak bir çerçeve ve deneyim sunar. Derste müdahale ve değişim pratikleri ve teorilerinin çeşitli türleri gözden geçirilir, uyuşmazlıkların müdahalele öncesindeki süreçleri analiz edilir ve tartışılır, müdahalelerin etkisi üzerinde durulur. Öğrenciler 3. şahısların müdahale yöntemlerini çeşitli uluslararası uyuşmazlık durumlarında, örneğin uzlaşma sağlamak amacıyla taraflar arasında güven tesis etme olgusu çerçevesinde uygulamalı olarak tartışır ve çalışırlar. |
| Örgütlerdeki Uyuşmazlıkların Yönetimi | CONF 532 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders, örgütsel davranış ve insan çatışmasının kesiştiği bir alanı incelemektedir. Örgütler, dayanışma, etkili bir uyuşmazlık analizi ve yönetim becerileri gerektiren toplumun temel birimleridir. Bu ders, öğrencilerin, kişiler arası, grup içi ve örgütsel çerçevedeki sistematik çatışma konularının psikolojik ve davranışsal dinamikleri hakkında kavramsal anlayışlar geliştirmelerini sağlayacaktır. Öğrenciler aynı zamanda, örgütsel sistem içindeki etkili tanımlama ve müdahale, uyuşmazlığın stratejik bir biçimde önlenme ve yönetme hakkında pratik beceriler de kazanacaklardır. Ders içerisinde, küçük grup çalışmaları ve örgütsel vakalarla ilgili alan çalışmaları gibi çeşitli didaktik teknikler kullanılacaktır. |
| Uyuşmazlık Çözümünde Medya | CONF 534 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Medyada her gün gördüğümüz olaylar, karakterler, görüntüler ve hikayeler değerlerimizi ve algılarımızı şekillendirmektedir. Bunun yanında, medyanın kültürel çeşitlilik/çatışma, savaş ve uyuşmazlıkları ele alış biçimi, toplumlar ve uyuşmazlık ve barışın nasıl biçimlendiği üzerinde uzun süreli ve güçlü etkilere sahiptir. Bu ders, uyuşmazlıkların medyada nasıl tasvir edildiğini ve bu tasvirlerin gerçeğe uygun olup olmadıklarını inceleyecek; bu tasvirlerin (varsa) toplum üzerindeki etkilerine dikkati çekecektir ve bu yolla öğrencilere medyanın toplumu ve toplumsal normları şekillendirmedeki rolü üzerine eleştirel bir anlayış sunmayı hedeflemektedir. Dersin içeriği kültürel yoğunluğa yol açan klişelerin medya tarafından nasıl yaratıldığı, kriz ve savaş zamanlarını nasıl yansıttığı ve medyanın gerçeği tasvirlerinin barış sürecini ve çatışma sonrası safhayı nasıl etkilediği gibi konulardan oluşmaktadır. |
| Uyuşmazlık Çözümünde Kurumlar | CONF 536 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Uluslararası kuruluşların uluslararası ilişkilerde önem kazanmasından bu yana bu konuda geniş bir literatür oluşmuştur. Son dönemlerde ise bazı akademisyenler ayrıca yerel sivil toplum örgütlerinin uyuşmazlık önlemede ve barışçıl, güvenilir bir siyasi ortam yaratmadaki rollerini incelemişlerdir. Bu derede çeşitli kuruluşların a) uyuşmazlıkların çıkısındaki b) uyuşmazlıkların önlemesindeki c) uyuşmazlık aracılığında ve d) barış ortamının üretilmesindeki rollerini inceleyeceğiz. İlk olarak genel bir analizle kuruluşların rolleri irdelenecek, daha sonra da kuruluşların uyuşmazlık ortamlarındaki rolleri değerlendirilecektir. Bu ders kapsamında çalışılacak kuruluşlar, yerel ve uluslararası sivil toplum örgütleri ve uluslararası kuruluşlardır. |
| Teori, Araştırma ve Uygulama | CONF 541 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders öğrencilerin daha önce almış oldukları derslerin gözden geçirilmesi ve sentezlenmesi niteliğindedir. Dersin amacı uyuşmazlık çözümü alanına dair bütünlüklü bir bakış açısı sunmak, bunu yaparken de en yeni akademik katkıları ele almaktır. Öğrencilerden belirli uyuşmazlıklar çerçevesinde teori, araştırma ve uygulama arasındaki bağları ortaya koyan ödevler hazırlamaları beklenir. |
| Toplu Şiddet, İyileşme ve Dönüşüm | CONF 542 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Kitlesel, toplu şiddetten etkilenen ülkelerde, iyileşme sürecini oluşturmak ve desteklemek, uzlaşmayı sağlamak ve dönüşümü gerçekleştirmek global toplumun karşı karşıya kaldığı ciddi bir sorun olarak yer almaktadır. Bu ders, soykırım gibi toplu şiddet vakalarının etkilerini incelemekle beraber; etnik, devletlerarası/devlet içi uyuşmazlıklara ve bunların iyileşme süreçlerine de değinecektir. Dersin özellikle üzerinde duracağı noktalar; travma ve iyileşme kavramlarının anlaşılması, uzlaşma ve iyileşmeyi sağlayan mekanizmaların irdelenmesi ve savaşın yarattığı travmanın çeşitli seviyelerdeki dönüşümünün incelenmesi şeklinde olacaktır. Öğrenciler bu ders aracılığıyla, son yıllardaki travma çalışmaları, sosyal ve siyasal psikoloji ve konularla ilgili uluslararası gelişim ve gelişmelere dair kuramsal çerçevelerle tanışacaklardır. Ders içerisinde, şiddetin etkisini ve iyileşme sürecinin sosyal, toplumsal ve bireysel boyutlarını anlayabilmek amacıyla, toplu şiddetle ilgili olarak hem tarihsel hem de yeni vakalara yer verilecektir. Öğrenciler, çatışma sonrası ülkelerde gerçekleştirilen iyileşme, uzlaşma ve dönüşüm süreçlerinin etkinliği ve sorunları hakkında bilgi sahibi olacaklardır. |
| Çatışma Sonrası Ortamlarda Meseleler | CONF 544 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Çatışma sonrası safhayı anlamak, çatışmanın kökenlerini ve tırmanmasını anlamak kadar önemlidir. Çatışma yatışmaya başladığında ve bir anlaşmaya varılabildiğinde ne olur? Çatışmalar nasıl ve ne şekilde uzlaşma ile sonuçlanabilir? Çatışmanın dönüştürülmesi, barışın yerleştirilmesi ve çatışma sonrası yeniden yapılandırma gibi çabalar kalıcı barışı ve istikrarı teşvik edecek kurumlar oluşturulmasından, savaş suçu ve insan hakları ihlallerine karışanların sorumlu olmalarını sağlayacak mekanizmaların tasarlanması ve uygulanmasına ve çatışma sonrası toplumlarda uzlaşmanın teşvik edilmesine dek pek çok boyutu içermektedir. Bu ders, barışın yerleştirilmesi çabalarını şekillendiren karmaşık hukuki, politik ve ahlaki düşünceleri inceleyecektir. Savaş, politik baskı ve etnik çatışmalar nedeniyle bölünmüş toplumların yeniden yapılandırılma sürecinde kullanılmak üzere son yarım yüzyıldır geliştirilen çeşitli yöntemler ele alınacaktır. |
| İleri Uyuşmazlık Çözümü Uygulamaları | CONF 552 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders çeşitli oyun ve simülasyon metotları kullanarak müzakere, koalisyon oluşturma, temsil, kolaylaştırıcılık toplantı yönetimi, arabuluculuk, iletişim, karar alma ve uzlaşma yöntemleri gibi konularda öğrencinin kişisel bilgi ve becerisini geliştirmeyi amaçlamaktadır. Ders özellikle grup dinamikleri ve karar alma süreçleri üzerine odaklanacaktır. Öğrenciler, grubun etkin bir üyesi olma yöntemleri ile grup süreçlerini yönetme ve yönlendirmeyi öğreneceklerdir. Böylelikle, öğrenciler grup süreçlerinin ve girift uyuşmazlık durumlarının hem içinde kalarak hem de bu süreçleri dışarıdan inceleyerek yönlendirmeyi öğreneceklerdir. |
| İnsan Hakları, Demokrasi ve Uyuşmazlık Çözümü | CONF 561 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders, uyuşmazlıklarda ve uyuşmazlık çözümü metodlarında insan hakları ve demokrasi temalarına yer verir.Dersin konuları içinde uluslararası insan hakları hareketlerinin felsefi ve siyasi temelleri, insan haklarının korunması ve ilerletilmesinde Birleşmiş Milletler ve bölgesel kuruluşlarının rolü barış ve adaletin sağlanması için çeşitli uluslararası müdahaleler, demokrasi kavramı ve beraberinde getirdiği tartışmalar ve anlaşmazlıklar ve de demokrasinin uyuşmazlık çözümündeki rolü yer alır. Ayrıca dersin kapsamında uluslararası adalet divanı, uyuşmazlık sonrası kurulan ve savaş suçlularını yargılayan mahkemeleri, insanlık suçu ve soykırımı gibi suçlarla ilgilenen uluslararası organları ve terörizmin insan hakları boyutlarını inceleyeceğiz. |
| Günümüz Türk Toplumunda Uyuşmazlıklar | CONF 580 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders günümüz Türk toplumunun siyasi tahayyülünün sınırlarını çizen uyuşmazlıkları uyuşmazlık analizi ve çözümlemesi alanının bakış açılarıyla tartışmaya açıyor. Bu uyuşmazlık konularının en önemlilerinden olan Kürt, Kıbrıs ve Ermeni sorunları, İslam ve Türk Laisizmi, Modernleşme/Avrupalılaşma ve sivil-asker ilişkilerinde yaşanan sorunların bireysel seviyeden uluslararası seviyeye kadar olan etkileri genel olarak sunuluyor. Öğrencilerden daha sonra her uyuşmazlık konusu için kendi müdahale modellerini geliştirmeleri isteniyor. |
| CONF 585 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | |
| Staj | CONF 590 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Öğrencilerin gözlem ve deneyimlerine dayanarak teorik ve pratik bilgilerini birleştirerek kullanabilecekleri bir kurumda çalışmaları beklenir. |
| Yönlendirilmiş Okuma | CONF 593 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | |
| Dönem projesi | CONF 597 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Öğrencilerden üzerinde anlaşmaya varılan bir konuda bir araştırma makalesi yazmaları beklenir. |
| Yüksek Lisans Tezi | CONF 599 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu kredisiz ders, Yüksek Lisans öğrencilerinin, bir öğretim üyesinin danışmanlığında, ders ve seminer çalışmalarının ikinci yılında gerçekleştirmeleri beklenen tez araştırma ve yazma süreçlerinin sürekli denetimi ve meslekdaşlar arasında tartışılması için elverişli bir çerçeve oluşturmaktadır. |
| Kültürel Çalışmaların Temel Konuları | CULT 500 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders, şarkiyatçılık/garbiyatçılık, toplumsal cinsiyet ve cinselliğin kültürel inşası, medya ve popüler kültür, özel ve kamusal alanların değişken tanım ve sınırları gibi tek tek konulara olduğu kadar, kültür kavramının değişik tanımları ve kullanımları çevresindeki tartışmalara da odaklanarak, öğrencileri Kültürel Çalışmalar alanında lisansüstü eğitimi için gerekli kuramsal çerçevelerle tanıştırır. Kültür siyaseti ve kültür eleştirisi alanlarındaki başlıca kuramsal ve yöntemsel yaklaşımların gözden geçirilmesini ve bu yaklaşımların çeşitli uygulamalarının belirli toplumsal, siyasi ve tarihsel bağlamlarda tartışılmasını içerir. |
| Kültürel Çalışmaların Temel Metinleri | CULT 501 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders, öğrencilerin yirminci yüzyılın başlıca düşünürlerinden bazılarının yapıtları üzerine kapsamlı bir yorum ve çözümleme çalışması yürüterek kültür kuramları konusundaki bilgilerini genişletip derinleştirmelerini, kültüre ilişkin kavram ve olgular üzerine eleştirel düşünme yeteneklerini geliştirmelerini amaçlamaktadır. Derste tartışılan konular arasında, söz konusu kuramların toplumsal ve siyasal bağlamları, çağdaş araştırma ve eğitim eğitim hedeflerini nasıl biçimlendirdikleri, olanaklı kıldıkları tartışmalar, ne ölçüde başka kültürel bağlamlara taşınabilir oldukları gibi sorular olacaktır. |
| Kültürel Çözümlemelerin Epistemolojik Temelleri | CULT 502 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders, kültürel çözümlemelerin epistemolojik temellerine, araştırma teknikleri, analizi ve tasarımına odaklanarak, öğrencileri uygulamalı olarak verilecek olan yöntem dersine hazırlayacaktır. Derste, toplum ve insan bilimlerinde kullanılan yöntemlerin tarihi gözden geçirilerek, bilginin inşası süreci incelenecek, bu konularda son dönemlerde ortaya konulan eleştiriler ve kültürel çözümlemelerde kullanılan yeni yaklaşım ve yöntemler ele alınacak, araştırma etiği, araştırmacının konumu gibi konular tartışılacaktır. Dersin, değişik uzmanlık alanlarından öğretim üyeleri tarafından modüler biçimde verilmesi planlanmıştır. |
| Kültürel Çözümleme Uygulamaları | CULT 503 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu derste öğrenciler kendi geliştirdikleri bir araştırma projesini tamamlayacaklar, bu süreç içinde, gözlem, yüz yüze görüşme, sözlü tarih, yazılı ve görsel metinleri ve belgeleri inceleme gibi çeşitli kültürel çözümleme yöntemlerini öğreneceklerdir. Proje yürütmenin tüm aşamaları, proje önerisi yazımından veri toplama, çözümleme ve son metni yazma aşamalarına kadar izlenecek ve tartışılacaktır. |
| Dönem Projesi | CULT 505 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Öğrencilerden üzerinde anlaşmaya varılan bir konuda bir araştırma makalesi yazmaları beklenir. |
| Teknoloji ve Kültür | CULT 520 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Teknolojilerin tarafsız ve özerk oldukları yolundaki alışılmış varsayımları sorgulamayı amaçlayan bu ders, teknolojilerin toplumsal ve kültürel yaşam içine gömülü olma biçimlerini araştıracaktır. Kültürle teknolojinin etkileşiminin zaman ve mekan kavrayışlarını nasıl biçimlendirdiği üzerinde özellikle durulacaktır. Dersin ilk bölümünde bazı 'eski' teknoloji örnekleri (örneğin telefon ya da radyo) irdelenerek yeni oldukları zamanlarda gerçekleştirdikleri toplumsal işlevler anlaşılmaya çalışılacaktır. Daha sonraki bölümlerde de benzer süreçler 'yeni' teknolojilere (örneğin cep telefonları ya da kişisel bilgisayarlar) ilişkin olarak ele alınacaktır. Dönem boyunca, eski/yeni teknolojilerle modernitenin ve postmodernitenin önemli boyutları olarak zaman ve mekan arasındaki bağlantılar üzerine teorik okumalar tartışılacaktır. |
| Dijital Beşeri BilimlerI | CULT 521 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Dijital Beşeri Bilimler 1960'lardan beri sayılı üniversite ve araştırma merkezinde bilgisayar teknolojileri ve beşeri bilimler için özel olarak hazırlanan programların yardımıyla yapılan pek çok araştırma yöntemine ön ayak olmuş yeni bir paradigmadir. Dijital Beşeri Bilimler, otomatik metin analizi ve madenciliği, arşiv ve kütüphane kataloglarının sayısallaştırılması, veritabanı yönetimi, görselleştirme, ve sosyal ağlar gibi araştırmaları içermektedir. Ders, bu konulardan örnekleri inceleyip, her konuda beşeri bilimcilerin kullanabileceği programları tanıtacaktır. Öğrenciler, kendi projeleri için hangi teknoloji/programlara ihtiyaç duyuluyorlarsa ona göre projelerini nasıl şekillendirmeleri gerektiği, verilerini nasıl toplamaları, temizlemeleri ve analiz etmeleri gerektiği konularında eğitim alacaklardır. |
| Gençlik Kültürleri | CULT 522 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders gençlik kültürlerine yaş ve kuşak kavramları çerçevesinden bakmayı amaçlamaktadır. Derste vDerste sorulacak sorular arasında, gençlik ve gençlik kültürlerinin tarihsel olarak nasıl tanımlanmış ve kavramlaştırılmış olduğu bulunmaktadır. Bir başka soru da global dünyada gençlik kültürlerinin nasıl çalışılması gerektiğidir. Derste gençlik kültürlerinin (ve kuşak kimliğinin) Türkiye'de nasıl çalışıldığı üzerinde de durulacaktır. Derste öğrencilerin Istanbul'da gençlik kültürü ve/veya kuşak kimliği üzerine alan araştırması yapacakları bir bölüm bulunmaktadır. |
| Medya Dünyaları | CULT 525 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu derste, dünya ölçeğinde şekillenen ve yaygınlaşan medya piyasalarının beraberinde getirdiği kültürel/siyasal dönüşümleri ele alacağız. Cevaplarını arayacağımız çeşitli sorulardan bazıları şunlar: 'Global' medya çağında, ulusal ve yerel kültürler nasıl değişiyor? Hegemonik medya metinleri (reklamlar, televizyon dizileri, web-siteleri vb. ) farklı sosyal ve kültürel ortamlarda yaşayan insanların günlük yaşamları ile nasıl kesişiyor? Ne tür yeni anlam haritaları, sahiplenme ve direniş mekanları oluştuyor? Ders içinde bu ve benzeri soruları üç ana başlık altında inceleyeceğiz: a) uluslarası medya piyasalarında yeni merkez/çevre ilişkileri b) medya üretimi ve kültür üretimi c) hegemonya, kültür ve siyaset. |
| Modernizm/Postmodernizm | CULT 532 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Modernizm ve postmodernizm edebiyattan görsel kültüre kadar birçok alanda 20. yüzyıla damgasını vurmuş eğilimlerdir. Bu ders, her iki düşünce alanını da kuramsal metinler yanında bu alanları oluşturmuş fikirlere dayalı veya bizzat bu fikirlerin oluşumunu etkilemiş çalışmalara da bakarak tartışmayı amaçlar. |
| Şiddet Temsilleri | CULT 535 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Şiddet, son yıllarda çok ilgi gören bir araştırma konusu olmaya başlamıştır. Yaratıcı çalışmalar şiddeti belgelemeye ve sebeplerini anlamaya çalışırken, şiddetin doğru tasvir ve temsil edilmesinin iyileşme süreçlerinde ve ileride oluşabilecek şiddetin önlenmesinde önemli olduğu üzerinde durulmuştur. Ancak bu tür çabalar şiddeti estetize ederken, hangi noktada onu yeniden üretmiş oluyorlar? Belki daha da önemlisi, bu çalışmaların aynı zamanda şiddete bir çözüm önerdiklerini düşünebilir miyiz? Bu ders, kuramsal çalışmaların yanı sıra şiddetin metinsel ve görsel temsillerini de kullanarak bu sorulara yanıt arayacaktır. Bu ders, öğrencilerin sınıf içi sunum ve tartışmalara aktif olarak katılmalarını gerektiren bir araştırma semineridir. Yüksek lisans öğrencilerinin, dersin normal yükümlülüklerine ek olarak dönem sonu makalesi olarak orijinal bir araştırma sunmaları beklenmektedir. Bu durum göz önünde bulundurularak CULT 535, yüksek lisans dersi olarak alınabilir. Lisans dersi olarak, bu dersle ilgili bilgiler için CULT 435'e bakınız. |
| Post-Koloniyal Teori ve Sorunları | CULT 537 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Post-koloniyal teori sömürgecilik dalgalarının ve tiplerinin arka planlarını ve günümüzdeki etkilerini irdeler. Bu derste öğrenciler bu akademik akımın varsayımları, merkezi soru ve sorunları ile tanıştırılacaklar. Ayrıca postkoloniyalizmin feminist ve yapısalcılık sonrası teori ile ilgileri de araştırılacak. Ders, öğrencilerin bu farklı empirik ve teorik bakış açılarına kendi düşünce ve tecrübeleri ışığı altında yaklaşabilmelerini kolaylaştıracak şekilde tasarlanmıştır. |
| Müzelerde Ulus, Tarih ve Kültür | CULT 551 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders, müze - modernite ilişkisini ve müzenin tarih, kültür ve ulus söylemlerinin oluşmasındaki rolünü inceler ve belli nesnelerin tarihi hatırlamada ve kültürü yorumlamadaki rolüne değinir. Okumalar ve müze ziyaretleri ışığında müzenin kültürel mirası nasıl temsil ettiği ve toplumsal hafızanın yapılanmasına katkısı tartışılacaktır. |
| Mit, Sanat ve Siyaset | CULT 552 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | 18. yüzyıl sonları 'mit' ve 'mitoloji' kavramlarına yeni bir anlam yüklenmiştir. Mitin bu bağlamda ''icat edilişi,'' karşılaştırmalı mitoloji diye yeni bir alan açmış, Romantik ''yeni mitoloji' arayışlarına zemin hazırlamış, 19. ve 20. yüzyıl sanat kuramları ve felsefelerinin vazgeçilmez referanslarından biri olmuş, son olarak, Nazi siyasetine de rehberlik etmiştir. Bu ders çeşitli metinlerde mite ilişkin sorulara farklı perspektiflerden yola çıkarak modern mit kavramını incelemektedir. Ayrıca, mitin filolojik kurgulanılışının ''etnografik'' ulusların ve milliyetçiliklerin kendilerini icat edişlerine nasıl rehberlik ettiği de irdelenecektir. |
| Göç Mekanları | CULT 553 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders göç hareketlerinin ve onları denetleme çabalarının nasıl mekanlar ve ölçekler ürettiğini inceler ve göçmen bağlantılarının ortaya çıkardığı mekansallıkları açıklayan kuramsal çerçevelerin (ulusötesilik ve yerelötesilik gibi) üzerinden geçer. İşlenen konular arasında göçmenlerin günlük hayatlarında nasıl yer ve ev kurdukları; yerelleşme deneyimlerinin şehirler arasında nasıl değiştiği; kamp hayatının şehir hayatıyla olan benzerlikleri ve farklılıkları; devletlerin göç akışlarını engellemek için nasıl mekansal stratejilere başvurdukları (örneğin toprakların egemenlikten çıkarılması, sınırı geçenlerin geri itilmesi, sıcak noktaların yaratılması); göç rotalarının nasıl oluştukları (örneğin kaçakçılık ağları üzerinden), nasıl yönetildikleri ve yeniden başka bir rotaya çevrilmek üzere nasıl kapatıldıkları; ve hangi ahlaki coğrafyaların kimi hareketliliklere toplumsal meşruiyet atfederek göç süreçleriyle eşleştiği bulunmaktadır. |
| Göç Kültürleri | CULT 554 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders göç sonucu ortaya çıkan kültür biçimlerini incelemeyi hedefler. Kimlik, vatandaşlık ve toplum sorularını araştırmak üzere, rap müzik, internet blogları, kuklacılık ve çift dilli tiyatroların yanı sıra, daha geleneksel edebiyat ve şiirde, göçmenlerin ve göçmen soyundan gelenlerin kültürel işleri nasıl kullandıklarına bakılır. Bu ders Avrupa, Amerika, Asya veya Afrika'daki göçmenlerin çalışmalarını kapsayabilir. Aynı zamanda göçmenlerin bu değişik yerler arasında yaptığı uluslar ötesi (transnasyonel) bağlantılar üzerinde duracak. Öğrenciler, dönem boyunca geliştirilen kuramsal kaynakları kullanarak, herhangi bir medyada yer alan yeni kültürel üretimlerini keşfetmeye ve analiz etmeye teşvik edilirler. |
| Kent Mekanları ve Kültürleri | CULT 555 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Dünya coğrafyasının farklı köşelerinde yer alan -Kahire'den New York'a, İstanbul'dan Singapur'a- büyük kentler arasındaki farkları, benzerliklikleri, ilişkileri nasıl anlayıp, yorumlayabiliriz? Bu derste büyük kentlerin içinde barındırdığı farklı yaşam biçimlerini, kültürel çelişkileri, sınıfsal gerilim ve yarılmaları ele alıp, çeşitli kavramların merceğinden görünenleri tartışacaklardır. Üstünde durulacak konulardan bazıları: koloni kentlerinin iktidar coğrafyaları, ulusal devletlerin modernizasyon projeleri, 'post-modern' tüketim sarayları ve açık hava müzeleri, 'küresel' kentlerde iş gücü piyasaları, 'yeni' göç akımları, zenginlik ve yoksulluk mekanları olacaktır. |
| Kültürel ve Politik Açılardan Hukuk Reformu | CULT 560 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Hukuk reformu genelde varolan "başarılı" modellerin yeni toplumsal ortamlara uyarlanmasından ibaret olarak görülmektedir. Dersimiz modeller ve reçeteler üzerinden düşünülen bu kalıplaşmış anlayışın teorik sorgulaması ile başlar. Derste hukuk reformu olgusunu bir çok aktörün farklı kültürel anlamlar üreterek birbirleriyle iktidar çatışmalarina girdikleri bir toplumsal ortam olarak düşüneceğiz. Tartışmalarımız Türkiye, Orta Doğu, Doğu Avrupa ve Latin Amerika'daki farklı hukuk reformu teklif ve projelerini inceleyen calışmalar üzerinde yoğunlaşacak. Reform ortamında rol oynayan toplumsal aktörleri, bu aktörlerin çıkar ve ilgi alanlarını, bunları ifade etmek için kullandıkları kültürel söylemleri ve de bunların kesişmelerinin sonuçlarını inceleyeceğiz. Bu şekilde hukuk reformu olgusuna kültürel ve siyasi süreçleri içine alan dinamik bir yaklaşım geliştirmeye çalışacağız. |
| Sözlü Tarih | CULT 561 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders sözlü tarih çalışmalarına giriş dersidir. Sözlü tarih, anıların sözlü tarihçi tarafından görüşülen kişiyle bir diyalog sonucu kaydedilmesini içerir. Sözlü tarih çalışmaları, yazılı belgelere dayalı tarihin kaydetmediği olay ve yaşantıların araştırılmasını olduğu kadar, olay ve yaşanmışlıkları bugünün gözüyle anlamlandırılma sürecini incelemeyi de kapsar. Bu derste öğrenciler, sözlü tarih tekniklerini öğrenirken seçilmiş sözlü tarih araştırmaları okuyacak ve kendi sözlü tarih projelerini gerçekleştireceklerdir. |
| Bellek Çalışmaları | CULT 562 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bellek konusu son yıllarda sosyal bilimlerde en çok tartışılan konulardan biri olmuştur. Modernite geleceğe odaklanmışken, postmodern dönemde geçmişe yönelik ilgi nasıl açıklanabilir? Bu ders bu soruya cevaplar arayacaktır. Ders, belleğin nasıl çalıştığı konusuna değindikten sonra, psikoloji, sosyoloji ve tarih alanlarında bellek üzerine yapılan tartışmaları irdeleyecektir. Derste üzerinde durulacak temalar arasında bellek ve mekan ilişkisi, kimlik, travma, anlatı, kutlama, medya ve beden bulunmaktadır. Bellek konusunda yapılan çalışmalardan örnekler sunulacak derste, Türkiye'deki bellek çalışmaları üzerinde de durulacaktır. |
| Postsosyalizm | CULT 563 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu derste Doğu Avrupa'da değişik bağlamlardaki komünizm tecrübelerinin nasıl yaşandığı, nasıl hatırlandığı, ve "geçiş" dönemi, Avrupa entegrasyonu gibi güncel süreçleri nasıl etkilediğini inceleyeceğiz. Ele alınacak temalar arasında şunlar olacak: kolektivizasyon ve özelleştirme; milliyetçilik, enternasyonalism ve azınlıklar; kadınlar ve calışma hayatı; kalkınma modelleri. |
| Küreselleşme ve Sağlık Eşitsizlikleri | CULT 568 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders siyasi ve tıbbi otoritelerin ve toplumdaki diğer kişilerin küreselleşmenin ve küresel karşılaşmaların sağlık eşitsizlikleri üzerindeki etkisini nasıl tartıştıklarını ve küresel ve yerel sağlık politikalarının bu eşitsizlikler etrafında nasıl şekillendiğini inceleyen yeni teorik perspektifleri ve etnografik çalışmaları içerir. Küresel sağlık kurumlarının sağlık eşitsizliklerine nasıl yaklaştıkları, sağlık politikalarının belirlenme ve uygulanma sürecinde devletlerin öncelikleri ve küresel dayatmalar arasındaki gerilimler, biyomedikal tıp ve alternatif tıp sistemleri arasındaki rekabet, küresel tıp teknolojilerinin yerel düzlemde yeniden yorumlanması ve küresel salgınların yerel etkileri bu dersin konuları arasında yer almaktadır. Bu ders aynı zamanda beden, cinsiyet, yaşam, hastalık, doğum, ölüm ve ilaç endüstrisi gibi konular üzerindeki küresel ve yerel etik tartışmaları da farklı bakış açılarını kapsamaktadır |
| Politik Ekoloji ve Toplum | CULT 584 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Dersin genel amacı doğa ve toplum arasındaki ilişkiyi ele alan kuramlara ve çevre sorunlarına dair nüanslı bir bakış açısı geliştirmektir. Bu amaç çerçevesinde :1) çevre sorunları ve siyaseti daha genel sosyal, politik ve ekonomik dinamikler bağlamında ele alınacaktır; 2) yaygın olan insan-merkezci düşünce biçimine karşı geliştirilen alternatif varoluş ve bilgilenme kuram ve pratikleri araştırılacaktır; ve 3) küresel ve yerel çevre sorunları, siyasetleri ve hareketlerinin politik ekolojik boyutu tartışılacaktır. |
| Tez Ön Hazırlık Semineri | CULT 590 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu kredisiz ders, Yüksek Lisans öğrencilerinin, bir öğretim üyesinin danışmanlığında, gerçekleştirmeleri beklenen tez araştırma ve yazma süreçlerinin sürekli denetimi ve meslekdaşlar arasında tartışılması için elverişli bir çerçeve oluşturmaktadır. |
| Kültürel Çalışmalarda Ileri Seçme Konular I | CULT 591 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders kültürel çalışmalar alanında güncel meseleleri içerir, yüksek lisans seviyesindeki öğrencilere ve ileri seviyedeki lisans öğrencilerine hitap eder. Dersin hangi konuda yoğunlaşacağı dönem başında açıklanacaktır. Konular ve yaklaşımlar antropoloji, tarih, edebiyat ya da görsel çalışmalar alanlarından seçilecektir. |
| Kültürel Çalışmalarda Ileri Seçme Konular II | CULT 592 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders kültürel çalışmalar alanında güncel meseleri içerir, yüksek lisans seviyesindeki öğrencilere ve ileri seviyedeki lisans öğrencilerine hitap eder. Dersin hangi konuda yoğunlaşacağı dönem başında açıklanacaktır. Konular ve yaklaşımlar antropoloji, tarih, edebiyat ya da görsel çalışmalar alanlarından seçilecektir |
| Türkiye'deki Kültürel Değişimlere Tematik Yaklaşımlar | CULT 593 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Kentsel mekan okumaları, görsel ve yazılı metin çözümlemelerine dayanacak olan bu derste, günümüz Türkiye'sinin kültürel dinamikleri ve çelişkileri üzerinde durulacaktır. Her dönem farklı bir tema üzerinde yoğunlaşılarak kültür/siyaset ekseninde dönüşümler incelenecektir. |
| Serbest Araştırma | CULT 598 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders lisansüstü öğrencilerin ders kataloğundaki derslerin kapsamı dışındaki konular üzerine araştırma yapmalarını kolaylaştırır. Diğer lisansüstü derslerde olduğu gibi, bu dersin sonunda da bir akademik makalenin veya onun muadilinin yazılması zorunludur. Öğrenciler bu derse dersi verecek öğretim üyesinin yazılı onayını aldıktan sonra kayıt olabilirler. İlgili öğretim üyesi onay vermeden önce öğrencinin bir okuma listesi hazırlaması ve dönem sonunda hazırlaması gereken ödevin türünü ve uzunluğunu belirlemesi gerekir (örneğin, 20 sayfalık bir akademik makale veya 10 dakikalı bir video). |
| Yüksek Lisans Tezi | CULT 599 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu kredisiz ders, Yüksek Lisans öğrencilerinin, bir öğretim üyesinin danışmanlığında, ders ve seminer çalışmalarının ikinci yılında gerçekleştirmeleri beklenen tez araştırma ve yazma süreçlerinin sürekli denetimi meslektaşlar arsında tartışılması için elverişli bir çerçeve oluşturmaktadır. |
| Mikroekonomi I | ECON 501 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Tüketici davranışları ve talep teorisi, üretim teorisi rekabetçi piyasalar, kısmi denge ve genel denge teorisi. |
| Mikroekonomi II | ECON 502 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Belirsizlik ortamında seçim; kısmi rekabet, stratejik etkileşim, piyasaya giriş; aykırı seçilme, sinyal verme, süzgeçleme, ahlaki risk; mekanizma tasarımı; belirsizlik ortamında genel denge; aksiyomatik ve koalisyonlu pazarlık, işbirlikçi modeller. |
| Makroekonomi I | ECON 503 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Geleneksel ve endojen büyüme teorileri, reel iş devirleri örtüşen nesil modelleri. |
| Makroekonomi II | ECON 504 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Açık ekonomide reel ve parasal konular, işsizlik, tüketim modelleri, yatırım, para, maliye ve para politikaları. |
| Nicel Metodlar | ECON 505 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders öğrencilerin araştırma teknikleri, analizi ve tasarımı ile araştırma ve yayın etiği kuralları hakkında bilgi edinmelerini amaçlar. Konular arasında Lineer Cebir; olasılık teorisi, rassal değişkenler, dağılımlar, hipotez testi, asimtotik dağılım teorisi, tahmin yer alır. |
| Ekonometri | ECON 506 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Klasik lineer regresyon modeli, genelleştirilmiş en küçük kareler, genelleştirilmiş beklemler yöntemi, nitel bağlı değişken modeli, zaman serisi analizi. |
| Kamu Ekonomisi | ECON 520 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Refah ekonomisinin temel teoremleri; hükümet teorileri; kamu malları; harici etkiler; kamu tercihi; gelir dağılımı ve etkinlik; vergilendirme; kamu üretimi, teşvikler ve bürokrasi; özelleştirme. Refah ekonomisinin temel teoremleri; hükümet teorileri; kamu malları; harici etkiler; kamu tercihi; gelir dağılımı ve etkinlik; vergilendirme; kamu üretimi, teşvikler ve bürokrasi; özelleştirme. |
| Eğitim Ekonomisi ve Politikası | ECON 521 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Ekonomi içerisinde eğitimin rolü ve değeri; beşeri sermaye birikimi ve ekonomik büyüme; eğitimin özel ve kamusal finansmanı; eğitimin özel ve toplumsal getirisi; okul kalitesi ve eğitim üretimi; eğitime erişim; eğitimin sinyal teorisi; eğitimin nakdi olmayan faydaları; gelir dağılımı eşitlik ve toplumsal uyum; eğitim yönetişiminin değerlendirilmesi ve kullanılan yöntemler; kamunun müdahale araçları (sübvansiyonlar, şartlı nakdi transferler, krediler) |
| Sağlık Ekonomisi ve Politikası | ECON 522 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Sağlık hizmetlerinin üretiminde ekonomik etkinlik ve yararlanmada etik sorunlar; devlet ve özel sektörün sağlık hizmetleri üretimine yarar-maliyet ve maliyet etkinliği analizi uygulaması; sağlık-beslenme ilişkisi, sağlık sigortası politikaları, sağlık hizmetlerinde nitelik ve niceliğin ekonomik analizi; hükümet ve mesleki kurumların sağlık alanındaki etkinlikleri. |
| Refah Devleti Ekonomisi | ECON 523 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Toplumsal adalet teorileri; refah devletinin kaynakları ve evrimi; toplumsal sigorta; nakdi yardımlar (işsizlik sigortası, sağlık sigortası, sakatlık (sakatlık sigortası, yoksulluk yardımı, emeklilik); nakit olmayan yardımlar (eğitim ve sağlık hizmetleri); hedefleme ve şartlı destek; refah devletinin finansmanı; güncel tartışmalar; Türkiye'de refah politikaları |
| Türkiye'nin Ekonomi Politiği | ECON 526 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu derste Türkiye'nin yakın tarihindeki belli başlı ekonomi politikası rejimleri ve bu rejimlerin arka planını oluşturan toplumsal, siyasi ve kurumsal dinamikler, siyasal-iktisadi bir kuramsal çerçeve içinde incelenecektir. Ele alınacak kounlardan bazıları şunlardır : Pozitif siyaset teorisi; siyasi gruplar, çıkar grupları ve siyasi etki; kurumlar ve kurumsal değişim; seçimlerin siyasal iktisadı; popülizm ve yeniden bölüşümcü siyaset; devletçi dönem; ithal ikamesi dönemi; globalleşme sürecinde Türkiye; yapısal reformlar ve siyasi-toplumsal-kurumsal kısıtlar. |
| Proje ve Altyapı Finansmanının Temelleri | ECON 547 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu dersin amacı öğrencilere büyük ölçekli yatırım projelerini inceleme, fizibilitesi konusunda karar verme, projelerin fayda maliyet analizini yapma ve farklı finansman modellerini anlama beceri ve yöntemleri kazandırmaktır. Ders, finansman kaynakları, iş stratejisi, borçlanma kapasitesi, ortaklar problemi, politik riski bertaraf etmek, fayda maliyet analizinin kavramsal temelleri ve alternatifleri, belirsizlikle başa çıkma ve sosyal iskonto oranı gibi konuları kapsamaktadır. Kamu-Özel sektör işbirliklerine ilişkin tecrübelere ilişkin vaka incelemeleri de işlenmektedir. |
| Ekonomistler için Matematik | ECON 571 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders reel analiz, doğrusal cebir ve optimizasyona giriş niteliğindedir. Öğrencilerin küme teorisi, reel sayı sistemi, metrik uzaylar, sürekli fonksiyonlar, türev, Riemann integral, lineer denklem sistemleri, matrislerin manipülasyonu lineer dönüşümler, ortogonalite, özdeğerler / özvektörler, dışbükey kümeler, dışbükey fonksiyonlar, optimizasyon ve dualite ile ilgili temel kavramları keşfetmesi ve öğrenmesi beklenir. |
| Seminer I | ECON 591 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Lisansüstü program ilk yıl (kredili) derslerini tamamlayıcı nitelikte seminer. |
| Seminer II | ECON 592 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Lisansüstü program ilk yıl (kredili) derslerini tamamlayıcı nitelikte seminer. |
| İleri Mikroekonomi | ECON 601 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Karar ve sosyal seçim teorisi-seçilmiş başlıklar; işbirlikçi mikroekonomi; mekanizma dizaynı, ihale teorisi; kontrat teorisi; genel denge ve eksik piyasalar. |
| Uluslararası Ekonomi | ECON 602 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Klasik ve stratejik ticaret teorisi, dönemler arası ticaret cari hesap, para ve kur oranları, finansal piyasalar ve yabancı yatırımlar. |
| İleri Makroekonomi | ECON 603 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Dışarıya açık piyasalar makroekonomisi - seçilmiş başlıklar; emek ve işsizlik, arama modelleri, eşleme modelleri. |
| Uygulamalı Ekonometri | ECON 604 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu dersin amacı öğrencilere kişi, hane halkı, firma gibi mikro ölçekteki veri setlerinin ampirik analizinde kullanılan ileri ekonometrik yöntemleri tanıtmaktır. Kesit ve panel veri setleri ile ilgili modellerin spefikasyonu, kestirimi ve parametrelerin teşhisi üzerinde durulacaktır. Bu ders bir yandan ekonometrik teknikler diğer yandan da bunların farklı konulara uygulamasına vurgu yapacaktır. Öğrencilerin konularla ilgili makaleleri okuması ve modern bir ekonometri yazılımı ile uygulamalı ödevler üzerinde çalışmaları beklenmektedir. |
| Endüstriyel Organizasyon | ECON 605 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Tekel, ürün seçimi ve kalite, fiyat çeşitlemesi, dikey kontrol, oligopol teorisi, zımni anlaşmalar, piyasaya giriş, sınır fiyatlama |
| Şirket Finansmanı Teorisi | ECON 606 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Sermaye yapısı kararları, temettü politikası, mali araç tasarımı ve seçme hakları, şirket yönetimi ve şirket kontrol piyasası, optimal finans sözleşmesi tasarımı, şirketlerin iç organizasyonu, yönetimsel şöhret. |
| Oyun Teorisi | ECON 607 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Econ 502 dersindeki oyun teorisinin devami olarak işbirlikçi ve işbirlikçi olmayan oyun teorisi başlıkları. |
| Mekanizma ve Piyasa Tasarımı Semineri | ECON 608 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Teori ve uygulamalar: ihaleler, çifte açık arttırım, eşleştirme mekanizmaları, fiyat oluşturma prosedürleri. |
| Finansal Ekonomi | ECON 609 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Belirsizlik ortamında seçim, rassal baskınlık, Arrow- Debreu tam piyasa modeli, portföy seçimi, ortak fon ayrışma teorileri, sermaye varlıkları fiyatlandırma modeli, arbitraj fiyatlandırma teorisi. |
| Rekabet ve Düzenleme | ECON 610 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Türkiye ve Avrupa Birliği'nde rekabet hukuku ve politikaları; anlaşmalar ve uyumlu eylem; dikey sınırlamalar; hakim durumun kötüye kullanılması; enerji ve telekomünikasyon sanayilerinde rekabet ve düzenlemeler; özelleştirme ve serbestleştirme; evrensel hizmetler; yatırımlarda kamu-özel işbirliğini özendiren modeller ve sözleşme türleri. |
| Gelişmekte Olan Ülke Makroekonomisi | ECON 611 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Açık ekonomi parasal makroekonomide değişik konuları, IS-LM-BP, analizi, enflasyon vergisi ve "seignorage" kur çıpasına dayalı stabilizasyon programları ve ödemeler dengesi krizlerinin analizi. |
| Uluslararası Ticaret ve Endüstri Dinamikleri | ECON 612 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders modern ticaret teorisinin temellerini oluşturan ana modelleri incelemekte ve bu modellerin ampirik geçerliliğini sorgulamaktadır. Verimlilik hesaplamaları, firmaların markete giriş ve çıkış kararları ve endüstri dinamikleri konularını ele alındıktan sonra özellikle uluslararası ticaretin firma verimliliği ve endüstri dinamikleri üzerine olan etkisi incelenmektedir. |
| Refah ve Ekonomi | ECON 624 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Rekabetçi fiyat düzeninin işleyişi ve toplumsal refah özellikleri. Ekonomik adalet; kamusal mallar; toplumsal refah fonksiyonları; Arrow'un olanaksızlık teoremi; Sen'in Liberal paradoksu; oylama ve tercih toplama kuralları. Uygulama ve tartışma konu örnekleri: özelleştirme, savunma amaçlı harcanan ulusal kaynak miktarı. |
| İleri Düzey Çalışma Ekonomisi | ECON 630 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders kapsamında ekonomi teorileri ve ekonometrik analizler yoluyla işgücü piyasasının işleyişi ve bu piyasada ortaya çıkan sonuçlar incelenir. Ele alınacak konular arasında iş gücü arzı, iş gücüne talep, piyasada oluşan denge, beşeri sermaye yatırımları, sinyal ve eleme aracı olarak yatırımlar, göç ve nesiller arası hareketlilik yer almaktadır. Bu konular aracılığıyla öğrencilerin çalışma ekonomisi alanındaki en önemli teorik ve uygulamalı metotları öğrenmesi hedeflenmektedir. |
| Eşleşme ve Piyasalar | ECON 688 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Kişilerin diğer kişiler veya birimlerle eşleşmesinin oyun kuramsal analizi; örnekler: evlilik, üniversite yerleştirme, istihdam, emlak piyasası. Rekabetçi işbirlikçi çözümler: varlık, çıkar sıralanmaları, çözüme varan usuller; stratejik özellikler; ihaleler, mekanizmalar; kurum ve piyasa tasarımı. |
| Seminer III | ECON 691 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Tez veya proje araştırma programı geliştirilmesine yardımcı olacak çalışmalar, seminerler ve makale sunumları gibi etkinlikler. |
| Seminer IV | ECON 692 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Tez ve proje çalışmalarının sunulduğu seminerler ve ekonomi seminerleri. |
| Dönem Projesi | ECON 697 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Öğrencilerden üzerinde anlaşmaya varılan bir konuda bir araştırma makalesi yazmaları beklenir. |
| Yüksek Lisans Tezi | ECON 699 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu kredisiz ders, Yüksek Lisans öğrencilerinin, bir öğretim üyesinin danışmanlığında, ders ve seminer çalışmalarının ikinci yılında gerçekleştirmeleri beklenen tez araştırma ve yazma süreçlerinin sürekli denetimi ve meslekdaşlar arasında tartışılması için elverişli bir çerçeve oluşturmaktadır. |
| Doktora Ön-Semineri | ECON 700 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Tez danışmanı rehberliğinde doktora tez çalışmasını başlatmaya, araştırma yöntemlerine hakimiyeti ve özgün araştırma yeteneğini geliştirmeye yönelik çalışmalar; bir araştırma makalesi yazılması ve program seminerinde başarı ile sunulması. |
| Matematiksel Ekonomi | ECON 701 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Ekonomi kuramının ileri matematik temelleri, topoloji, lineer ve içbükey programlama, sabit nokta teoremleri ve uygulamaları. Denge analizi, varlık, teklik ve kararlılık incelemesi. Dinamik modelleme ve optimal kontrol kuramı. |
| Teşvik Kuramı ve uygulamaları | ECON 704 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Asil-vekil modelleri, hiyerarşilerde kontrol mekanizmaları, gizli işbirliği çeşitleri ve önlenmesi, oyun teorisi yaklaşımları, Endüstriyel organizasyon uygulamaları. |
| Oyun Teorisi Araştırmaları-I | ECON 705 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Tekrarlı Oyunlar teorisi, işbirlikçi olmayan denge kavramları, asimtotik oyunlar, atomik oyunlar, evrimsel oyun teorisi. |
| Oyun Teorisi Araştırmaları-II | ECON 706 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Işbirlikçi oyun teorisi kavramları ve uygulamaları; alandaki son gelişmeler. |
| Dinamik Makroekonomik Modelleme ve Uygulamaları | ECON 711 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Sektörel denge ve dinamiği modelleri, emek piyasası dinamik arama ve eşleme modelleri, mali piyasalarda heterojen ajan modelleri, politik denge ve oylama modelleri. |
| Ekonomik Büyüme ve Gelişme Teorisi | ECON 712 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Endojen büyüme modelleri, innovasyon ve taklit modelleri, emek ve mali piyasaların işleyişinin büyümeye etkileri, uluslararası ticaret ve finansın büyümeye etkileri. |
| İleri Ekonometri | ECON 731 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Ekonometri kuramı ve uygulamasında ileri teknikler, yeni yaklaşımlar ve son gelişmeler. |
| İleri Hukuk ve Ekonomi | ECON 756 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Ekonomi teorisinin suç, ceza, borçlar, aile, mülkiyet ve kontrat hukukuna uygulamaları, ileri ekonomi kuramı yöntem ve temel ilkeleri ile hukuksal sorunların modellenmesi ve analizi, ceza muhakemeleri usullerine uygulamalar. |
| Doktora Tezi | ECON 799 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Tez danışmanı ve jürisinin rehberliğinde doktora tez araştırma ve yazma süreci. |
| Tez Hazırlık Semineri | ES 500 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu kredisiz ders, Yüksek Lisans öğrencilerinin, bir öğretim üyesinin danışmanlığında, gerçekleştirmeleri beklenen tez araştırma ve yazma süreçlerinin sürekli denetimi ve meslekdaşlar arasında tartışılması için elverişli bir çerçeve oluşturmaktadır. |
| Yeni Bir Hukuk Sistemi Olarak Avrupa Birliği | ES 501 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders AB Sistemine hali hazırda mevcut olan ulusal sistemlere ek bir anayasal sistem olarak bakmaktadır. Tartışma bir yanıyla bu yeni sistemin ulusal sistemlerin yerini mi alacağı, yoksa başarısız mı olacağı üzerine odaklanacaktır. Derste ekonomik birlikten siyasal birliğe ilerleyişin hukuki temeli değerlendirilecek; yurttaş, AB ve ulusal hukuki sistemler arasındaki ilişkinin ge-lişimi gösterilecektir. Bu amaçla, yeni hukuki yapı ve süreçlerin daha iyi anlaşılabilmesi için seçilen bazı anlaşmalar ve Avrupa Adalet Divanı'ndan davalar incelenecektir. |
| Türkiye-Avrupa Birliği İlişkileri | ES 502 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders Türkiye'nin Avrupa Birliği ile olan ilişkilerini siyasi, ekonomik, kültürel ve sosyal açılardan incelemektedir, Tarihi bir gelişim sürecine dayalı olarak İkinci Dünya Savaşı sonrası Türkiye-AB ilişkileri Ankara Anlaşması, Katma Protokol, Gümrük Birliği temelinde incelenecektir. Türkiye'nin AB üyeliği ve genişleme sürecindeki yeri de detaylı olarak işlenecektir. |
| Enerji Politikaları | ES 504 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Enerji günümüzde bireysel ve toplumsal yaşamı her alanda önemli ölçüde etkilemektedir. Ekonomik büyüme sonucu artan enerji ihtiyacı, gerek gelişmekte olan ülkeler gerekse gelişmiş ülkelerde enerji güvenliğini ön plana çıkartmaktadır. Öte yandan, enerji üreten ülkeler ihraç pazarlarını korumak için enerji talep güvenliğine odaklanmaktadırlar. Enerji jeopolitikası kavramından yola çıkarak bu ders enerji pazarlarındaki gelişmelerin siyasal, ekonomik ve stratejik yönleri üzerinde odaklanır, ayrıca enerji ve çevre arasındaki ilişki ve alternatif enerji kaynakları konularını da AB enerji politikaları ve Türkiye piyasası bağlamında irdeler |
| Avrupa Dış Politikası | ES 505 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders, öğrencileri Avrupa Birliği'nin dış politikasındaki temel kavramları tanıtmak üzere tasarlanmıştır. Öğrencilerin Avrupa Birliği'nin uluslararası bir aktör olarak performansını değerlendirebilecekleri kuramsal ve analitik bir temel sunmayı amaçlar. Ders, Avrupa Dış Politikası'ndaki temel aktörleri, araçları, kurumları, amaçları ve konuları kapsamaktadır. Dünya siyasetindeki güncel sorunlara AB'nin verdiği cevaplar da tartışılacak konular arasındadır |
| AB'de Siyaset Oluşturma | ES 506 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders AB siyaset yapma sürecine etkide bulunan kurumların, aktörlerin, düzeylerin, faktörlerin ve kısıtlamaların anlaşılması amacını gütmektedir. Bu süreç aynı zamanda hem çeşitli düzeyler (ulus-üstü, ulusal, yerel, bölgesel) hem de aktörlerin (kurumsal ve bireysel) çoğulluğu nedeniyle karmaşık hale gelmektedir. Derste yakında çıkarılacak olan Anayasanın bu süreci nasıl etkileyeceği tartışılacaktır. |
| Avrupa Bütünleşmesinin Ekonomi Politiği | ES 507 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu dersin amacı, öğrencilere Avrupa Birliğinin ekonomik ve politik gelişmesini ve bu iki temel politikalar arasındaki kesişme noktalarını verebilmektir. İlk bölümde, 2. Dünya savaşını izleyen yıllarda Avrupa'nın bütünleşme süreci tarihsel ve sosyal-ekonomik açıdan irdelenecektir. İkinci bölümde ise, Avrupa Topluluğu ve Avrupa Birliği çerçevesinde ortaya çıkan kurumların oluşumuna katkıda bulunan hükümet politikaları ve pazarların dinamik gücü tartışılacaktır. Son bölümde ise, bugün Avrupa Birliği ekonomilerinin ve politikalarının karşı karşıya bulunduğu sorunlar; küreselleşme ve sürekli değişen uluslar arası ortamdaki yeni ittifaklar ve kurumlar arası politik ve ekonomik ilişkiler ele alınacaktır. |
| Avrupa İdari Hukuku ve Eurokrasi | ES 508 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | AB, aynı zamanda, sistemin nasıl işlemesi gerektiğini belirleyen büyük bir yasalar, yasal belgeler ve direktifler toplamıdır. Bu ders Acquis Communitarie'in çeşitli bileşenlerini ele alarak bunları yasama ve yürütme ile bağlantılandıracaktır. Şu anda oluşmakta olan idari kültürü ve bu kültürün AB üzerindeki etkisini anlayabilmek için AB'nin idari ortamında yetişen yeni bir bürokrat tipi, yani Eurokrat incelenecektir. |
| AB'de Çok-Düzeyli Yönetişim | ES 510 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | AB'nin yerel, bölgesel, ulusal ve ulus-üstü düzeylerdeki çeşitli kurumları, bugüne kadar sürekli artan bir sıklık ile, çeşitli politikalar tasarladılar ve mekanizmalar oluşturdular. Bir yandan sınırlı bölgeler için ortak Politikalar üreten Birlik, diğer yandan değişik ulus-altı düzeylerde farklı aktörleri bir araya getiren düzenleme ve yaklaşımları teşvik etti. Social Fund ile Regional and Cohision Fund gibi önemli politika uygulama kurumları, yönetişim ruhuna uygun şekilde, yeni bir toplumsal işbölümünü, çeşitli katılımcılar arasında yeni tür bir işbirliğini, yeni katılım ve güvenilirlik biçimlerini tasarlamakta ve teşvik etmektedirler. Tüm bu gelişmeler nedeniyle, AB'nin nasıl çalıştığını anlamayı kolaylaştırmak amacıyla, yönetişim kavramını ve bu kavramın AB içindeki uygulamalarını sistemli şekilde ele alan bir ders yararlı olacaktır. |
| Avrupa Ekonomileri | ES 512 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu dersin temel amacı öğrencilere 2. Dünya Savaşı sonra Avrupa'nın ekonomik gelişmesini ve buna bağlı politika sorunlarını kapsamlı bir biçimde sunabilmektir. Birinci bölüm, savaş sonrası dönemde Batı Avrupa ve eski Sovyetler Birliğindeki ekonomik gelişmeler incelenecektir. İkinci bölüm ise, savaş sonrası İngiltere, Almanya;Fransa ve Doğu Bloğu ülkelerinin ekonomik kalkınmaları ayrıntılı bir şekilde tartışılacaktır. Üçüncü bölümde ise, tüm ekonomik gelişme ve kurumlar tarihsel ve analitik açıdan karşılaştırmalı olarak incelenecektir. Ekonomik sorunların ve politika konuları incelenmesi şu sıralamaya göre: (i) Avrupa ülkeleri arasındaki dengesiz gelişmelerin ve başarı veya başarısızlıkların nedenleri; savaş sonrası ekonomik gelişmeden çıkarabileceğimiz dersler (ii) küreselleşme, ticaret, sanayi ve sermaye hareketlerinin küreselleşme süreci içersindeki yeri ve önemi ele alınacaktır. Son bölümde ise, Avrupa Birliği ekonomisinin geleceği dönük beklentileri üzerinde durulacaktır. |
| Avrupa Birliğinin Ekonomi Politikaları | ES 514 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Adı geçen ders İkinci Dünya Savaşı sonrası 1957 Roma Antlaşmasından başlayarak bugüne kadar Avrupa'nın ekonomik bütünleşmesi üzerinde yoğunlaşacaktır. Avrupa ekonomik bütünleşmesi teorik ve uygulamaya dönük yönüyle ele alınacaktır. Sırasıyla, Gümrük Birliği, Tek Avrupa Pazarı, Avrupa Para Birliği, AB kurumları ( Avrupa Yatırım Bankası, Avrupa Merkez Bankası), AB'de ekonomide karar alma süreci, Ortak Tarım Politikaları, Sosyal ve Bölgesel Politikalar. AB'nin uluslar arası ekonomik ilişkilerdeki yeri, zorlu ABD-AB ilişkileri, ve AB üyeliğinin Almanya, Fransa ve İngiltere'nin ulusal makro ekonomi politikaları üzerindeki etkileri incelenecektir. |
| Uluslararası Ekonomi Kuruluşları | ES 516 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders uluslar arası ekonomik kuruluşlar üzerinde yoğunlaşmaktadır: Uluslar arası Para Fonunun (IMF) ve Dünya Bankasının dünya ekonomisindeki yeri ve önemi; bizim bu kurumlara yeni dünya ekonomi düzeninde ihtiyacımız var mı? OECD'nin yeni yüzyılda karşılaşacağı güçlükler ve fırsatlar; Dünya Ticaret Örgütü (WTO) yeni bir aktör olarak uluslar arası arenadaki rolü; uluslar arası kuruluşlarda karar alma mekanizmaları. |
| Avrupa İş Dünyası | ES 518 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu dersin kapsamı, AB içersinde faaliyet gösteren firmaların yönetimsel sorunlarının ayrıştırılması,analizi ve sorunlarının çözümünü içermektedir. Bu çerçevede iki konu ön plana çıkmaktadır: Birincisi, Alman, Fransız ve İngiliz firmalarını mukayeseli analizi; ikincisi ise, Çok Uluslu Şirketler (MNCs) ve Dolaysız Yabancı Sermaye Yatırımları (FDI) ve AB'den diğer ülkelere ve diğer ülkelerden AB'ye teknoloji transferidir. Küreselleşme sürecinde AB firmaları, fikri sanayi ve patent hakları, firma birleşmelerinin sonuçları gibi konular işlenecektir. Ayrıca küreselleşme sürecinin uluslar arası iş dünyasında mevcut oyun kurallarını değiştirip değiştirmediği tartışılacaktır. |
| Kamuoyu ve Avrupa Birliği Genişleme Süreci | ES 519 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Avrupa Birliği her ne kadar özünde bir elit projesi olarak görülse de genişleme süreciyle gitgide artan bir şekilde kamuoyu tercihlerine de dayanan bir kurumsal yapı kazanmıştır. Bu dersin bir amacı öğrencileri kamuoyu tercihleri ve uluslar arası oluşumları çözümlemede kullanılan iki düzeyli oyunlar kuramıyla tanıştırmaktır. Bu kuramsal çerçeve içerisinde AB genişleme sürecinde kamuoyu tercihlerini şekillendiren dinamikler irdelenecek, referandumlar tartışılacaktır. Bu tartışmaların izlenebilmesi için gerekli kamuoyu araştırmaları çözümleme teknikleri kısaca sunulacak ve Eurobarometre çalışmaları hakkında temel bilgiler verilecektir. AB-Türkiye ilişkileri çerçevesinde kamuoyu ve Türkiye iç politikası arasındaki etkileşim tartışılacak ve AB üyelik sürecinin Türkiye iç politikası üzerindeki geçici ve kalıcı etkileri ayrıştırılmaya çalışılacaktır. |
| Merkezi Plandan Serbest Pazarlara: Doğu Avrupa'nın Ekonomik Dönüşümü | ES 522 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Doğu Avrupa ve Sovyetler Birliği ekonomilerinde 1989'da "demir perdenin" yıkılmasından sonraki gelişmeler. Merkezi ve hiyerarşik bir ekonomik yapıdan pazar ekonomisine geçiş sürecinde, çok sayıda büyük ölçekli kamu iktisadi kuruluşunun özelleştirilmesini de içeren kapsamlı reformlar yapılmakta, yeni yasal düzenlemeler ve finans kurumları geliştirilmektedir. Doğu Avrupa ülkelerinin içinde bulundukları bu "yeni kurumları ve yasaları ile bir pazar ekonomisi yaratma" süreci incelenmektedir. |
| Avro-Akdeniz bölgesinde Temel Konular | ES 523 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders, Avro-Akdeniz bölgesindeki temel konuları incelemektedir. Ders, bölgedeki siyasi, iktisadi ve sosyal dinamikleri derinlemesine analiz ederek öğrencilerin Avro-Akdeniz bölgesindeki temel konuları kavramlarını sağlayacaktır. |
| Avrupa Birliğinin Gündemindeki Temel Sorunlar | ES 524 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu dersin amacı, AB'nin karşılaştığı güncel ekonomik, politik ve hukuksal sorunları tartışmaktır. Alanlarında uzman olan yerli ve yabanci uzman akademisyenlerin sunacağı tebliğler ve bu tebliğler etrafinda oluşturulacak tartışmalar yardımıyla AB'nin karşı karşıya bulunduğu değişik sorunlar ele alınacaktır. Bu ders, AB'nin güncel ekonomik, politik ve hukuksal sorunları tartışmaktır. Alanlarında uzman olan yerli ve yabanci uzman akademisyenlerin sunacağı tebliğler ve bu tebliğler etrafinda oluşturulacak tartışmalar yardımıyla AB'nin karşı karşıya bulunduğu değişik sorunlar ele alınacaktır. Bu ders, AB'nin gündemindeki sorunların tartışılmasının yanısıra, çözüm önerilerini de detaylı bir şekilde irdelemeyi amaçlamaktadır. Buna ilavaten AB'nin küreselleşme sürecindeki yeri siyasi ve ekonomik boyutları ile ele alınacak ve AB'nin geleceği de dersin ana konularından birisini oluşturacaktır. Tartışma konuların bazıları, AB ile ilişkili bütünleşme teorileri, Genişleme, Avrupa Para Birliği; AB Dış ve Güvenlik politikaları; Adalet ve İçişleri ile "Avrupalılaşma Süreci"dir. |
| Göç ve Entegrasyon | ES 554 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Büyük ölçüde artan ve giderek çeşitlenen küresel göç, teritoryal, kültürel ve kavramsal her türlü sınıra meydan okumakta. Bu ders hem gönderici hem alıcı ülkelerde göçün değişen çehresini, ikilemlerini ve fırsatlarını irdelerken, göç olayının özellikle siyasi boyutları üzerinde yoğunlaşıyor. Bir öğretim üyesinden diğerine değişebilecek zaman ve mekân boyutları içinde, insanların neden yer değiştirdiği; (ABD, Kanada veya Batı Avrupa gibi) gelişmiş alıcı ülkelerde sınır denetiminin siyasî çerçevesi ve politikaları; yerel veya (Avrupa'nın birleşmesi gibi) devletlerarası süreçlerin, göç politikalarının bünyesini nasıl değiştirdiği konularına açıklık getiriliyor. Göçmenlerin geldikleri toplumla bütünleşmesi ve çeşitlilik sorunları irdeleniyor; göçün alıcı ülkelere yararı ve aynı zamanda yarattığı sorunlar üzerinde duruluyor. İşlenen bazı özel konular arasında, dışa göç ile kalkınma arasındaki ilişki; yurtdışından gönderilen dövizler sorunu; beyin göçü; gönderici devlet politikalarının kimlik oluşumu ve devlet kuruluşu üzerindeki etkileri; nihayet, hem içe göç hem dışa göç sorunlarıyla yüzyüze bulunan bir devlet örneği olarak Türkiye’nin analizi de yer alıyor. |
| Türkiye Ekonomisi Üzerine Seminerler | ES 592 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | İthal ikamesi ve ihracaata yönelik değişik kalkınma stratejileri; Türkiye ekonomisinin değişik ve güncel sorunları (1923 den günümüze) |
| Dönem Projesi | ES 597 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Öğrencilerden üzerinde anlaşmaya varılan bir konuda bir araştırma makalesi yazmaları beklenir. |
| Yüksek Lisans Tezi | ES 599 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu kredisiz ders, Yüksek Lisans öğrencilerinin, bir öğretim üyesinin danışmanlığında, ders ve seminer çalışmalarının ikinci yılında gerçekleştirmeleri beklenen tez araştırma ve yazma süreçlerinin sürekli denetimi ve meslektaşlar arsında tartışılması için elverişli bir çerçeve oluşturmaktadır. |
| Antropoloji ve Film | FILM 524 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Kültürel, siyasi ve tarihsel gerçeklikler farklı film türler (örneğin etnografik, belgesel, sinema) nasıl temsil edilirler? Bu derste, dünya hakkındaki görüşlerimizin oluşmasında görsel temsilin yeri incelenecek ve filmlerle birlikte kuramsal, etnografik ve tarihsel okumalar tartışılacaktır. |
| Belgesel: Bağlam ve Uygulama I | FILM 535 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | 1800 yılların ortalarından bu yana insanlar durağan görüntüleri (fotoğraf), 1890'lardan bu yana da hareketli görüntüleri ve sonra da sesleri (film) kullanarak gerçeği algıladıkları ve/veya tercih ettikleri şekillerde temsil etmektedirler. Belgesel sinema tarihi, gerçeği temsil etmek amacıyla yapılan ve malzemesini tarihsel dünyadan alan bir seri denemeden oluşmaktadır. Başından beri bu denemelerle birlikte, temsildeki etik, estetik ve politik meseleler tartışılmaya devam etmektedir. Kapsamı belgesel kuramı ve eleştirisi, etik meseleler ve temsilin sorunsalları olan bu dersler, belgesel film biçimlerinin ve türlerinin tarihsel gelişimine eleştirisel bir bakış |
| Belgesel: Bağlam ve Uygulama II | FILM 536 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders, belgesel film biçimlerinin ve türlerinin tarihsel gelişimine, ana kuramlarına, etik meseleler ve temsilin sorunsalları gibi ilgili konulara baktığımız FILM 535 dersinin devamı niteliğindedir. Bu dönemde de iki koldan ilerleyeceğiz. Son dönemde yapılan belgesel filmler aracılığıyla günümüz belgesel dünyasında cereyan eden tartışmaları ve güncel meseleleri ve aynı zamanda belgeselcilerin karşılaştığı pratik zorlukları inceleyeceğiz. Dönem boyunca çalışmalarını sunmak ve tartışmak üzere çeşitli belgeselcileri konuk edeceğiz. Uygulama kısmında ise, öğrenciler gerçeğin temsili denemelerini, kısa bir belgesel film yaparak ve bu çalışmalarını bir atölye ortamında paylaşarak devam ettireceklerdir. |
| Orta Doğu'da Toplumsal Cinsiyeti | GEN 541 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders Orta Doğu’da toplumsal cinsiyet çalışmalarının temel mesele ve tartışmalarına bir giriş niteliğindedir. Bölgede süre gelen söylem, ideoloji ve toplumsal hareketlerin toplumsal cinsiyet bağlamında bir analizini sunmayı ve öğrencilere geç 19. yüzyıldan bugüne toplumsal cinsiyet kimliklerinin sosyal, siyasal ve kültürel süreçlerle ilişkili olarak geçirdiği dönüşümü anlama beceri ve yöntemlerini kazandırmayı amaçlamaktadır. Ders, toplumsal cinsiyet bağlamındaki tarihsel soru ve meseleleri Orta Doğu’da kadınlık ve erkeklikler üzerine güncel tartışma ve söylemlere bağlamayı hedeflemektedir. Üzerinde durulacak ana konular arasında feminizm ve milliyetçilik ilişkisi, örtünme üzerine tartışmalar, kadınların öznelliği, İslami feminizm, erkeklikler ve Arap Baharı ve sonrasında cinsellik politikaları bulunmaktadır. |
| Savaş, Hafıza ve Toplumsal Cinsiyet | GEN 542 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | 20.yüzyıl ''küresel ve yerel, sıcak ve soğuk savaşların yüzyılıydı'' (Catherine Lutz). Bu ders, bu yüzyıl boyunca yaşanmış olan savaş ve siyasal şiddet deneyimlerinin nasıl hatırlandığını toplumsal cinsiyet ekseninde ele alacaktır. Dersin ele alacağı temel sorulardan bazıları şöyledir: Savaş, siyasal şiddet ve militarizasyonun toplumsal cinsiyet temelli etkileri neler olmuştur? Savaşlar, soykırımlar, ve diğer siyasal şiddet deneyimleri nasıl anlatılmış, nasıl temsil edilmiştir? Kadınlar savaşlarda yaşanan cinsiyetlendirilmiş şiddeti nasıl hatırlamakta ve anlatmaktadırlar? Tanıklık, hikaye anlatımı, ve iyileşme arasında ne tür bir ilişki vardır? Savaş, soykırım ve diğer siyasal şiddet deneyimlerinin popüler kültür, film, edebiyat ve (oto)biyografi alanlarındaki temsilleri ''kişisel'' ile ''kamusal/milli'' arasındaki ilişkiyi nasıl kurgulamaktadırlar? Anıtlar, müzeler ve diğer hafıza mekanlarında savaşlar nasıl cinsiyetlendirmekte ve hatırlamaktadır? Bu sorular dünyanın farklı yerlerinden, özellikle de Macaristan, Türkiye, Almanya, Rwanda, eski Yugoslavya, ve Arjantin'den örneklerle ele alınacaktır. |
| Türkiye'de Toplumsal Cinsiyet ve Cinsellik | GEN 544 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu derste, akademik, edebi ve siyasi metinler ile sinema ve belgesel filmler kullanılarak Türkiye'de toplumsal cinsiyet ve cinsellik konuları ele alınacaktır. Üzerinde durulacak bazı başlıklar şöyledir: 19.yüzyıldan günümüze feminist hareketin gelişimi, erkeklik deneyimleri ve anlatıları, kadına yönelik şiddet, bekaret tartışmaları, toplumsal cinsiyet ve milliyetçilik ilişkisi, dini ve siyasi söylemlerde bedenin kurgulanışı, laiklik ve siyasi İslam bağlamında toplumsal cinsiyet tartışmaları, bu alandaki azınlık deneyim ve ürünleri, ve cinsellik politikaları. |
| Toplumsal Cinsiyet Temel Kavram ve Yaklaşımlar | GEN 600 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Toplumsal cinsiyet kavramının tanım ve anlamları üzerine felsefi, psikolojik, bilimsel, tarihsel ve kültürel kuram ve perspektifler; kavramın ortaya çıkış ve gelişiminin tarihi. Toplumsal cinsiyetin farklı iktidar sistemleriyle, cinsiyet kimliği ve cinsellik deneyimleriyle, ırk, sınıf, etnik kimlik gibi toplumsal farklılıklarla ilişkilendirilmesi; öznellik, cinsellik, insan hakları, kültür/sanat pratikleri, şiddet gibi olguların feminist ve queer kuramlar ışığında tartışılması. |
| Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları Metodolojisi | GEN 601 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Temel niteliksel araştırma yöntemleri ve yazma stratejilerine Kadın Çalışmaları, Feminist incelemeler ve Queer kuram perspektifi katmak; Cinsiyet Çalışmaları alanında öne çıkan konuların nasıl incelenebileceğini ve seçilen yöntemlerin politik anlamlarını ve olası etkilerini tartışmak; mevcut metot yaklaşımlarını eleştirel bir gözle yeniden ele almak; Feminist veya Queer bir araştırma sorusunun ve yönteminin hangi faktörlerce belirlendiği üzerine düşünmek. |
| Cinsiyet ve Cinsellik Kuramları | GEN 605 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Beden, cinsiyet ve cinselliğin muhtelif algılanma, yorumlanma ve tartışılma biçimlerine toplumsal ve kültürel bakışlar; Kuram oluşturma, toplumsal hareketler ve aktivizm boyutları; Erkekler ve erkeklikler, cinsel azınlıklar, ve cinsiyetin yapıbozumuna dair tartışmalar; Cinsiyete tabi ve cinsellikle alakalı kültürlere yönelik mukayeseli etnografik araştırmalar |
| Toplumsal Cinsiyet ve Siyaset | GEN 610 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders toplumsal cinsiyet, kültür ve siyaset arasındaki ilişkileri irdelemektedir. Derste, toplumsal cinsiyetin siyasal alanın tanımı, vatandaşlık pratikleri ve katılım üzerindeki etkileri teorik açıdan ele alınacaktır. Ayrıca çeşitli kültürel, sosyal ve siyasal bağlamlardan somut örnekler ışığında, toplumsal cinsiyete bağlı toplumsal ve siyasal örgütlenmeler, kimlik siyaseti, kişisel ve siyasal alan arasındaki etkileşim ve gündelik alandan ulus ötesine, yüz yüze siyasetten dijital karşılaşmalara farklı siyaset yapma biçim ve alanları tartışmaya açılacaktır. Derste anı zamanda kurumsal ve ulusal toplumsal cinsiyet politikalarının sosyo-politik etkileri ve değişen toplumsal cinsiyet ilişkilerine dair kültürel siyaset bakış açıları ele alınacaktır. |
| Toplumsal Cinsiyet ve Bilgi | GEN 620 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Toplumsal cinsiyetle bilgi arasındaki ilişkinin toplumsal, kültürel ve bilimsel bağlamlarda irdelenmesi; toplumsal cinsiyetin bilgi üretimi ve içeriği üzerindeki etkileri, doğurduğu taraflılık ve adeletsizlikler; bilgide nesnellik sorunu. |
| Erkekler ve Erkeklikler | GEN 680 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders, erkeklerin cinsiyete tabi toplumsal özneler oldukları ve erkekliklerin öğrenilen, yeniden üretilen, ve karşı çıkılan toplumsal performanslar olduğunu kabul eden araştırma literatürüne bir giriş niteliği taşımakta. İşlenen konular arasında erkekliğin kişisel ve toplumsal anlamlarının disiplinler-arası bir bakışla incelenmesi; eril deneyimin toplumsal sınıf, ırk, cinsellik ve yaşa göre farklılaşması; gelecekte belirebilecek erkeklik biçimleri; genç ve yaşlı erkeklerin çeşitlilik arz eden yaşam tecrübeleri; ve değişen erkeklikler hakkındaki toplumsal söylemler ve temsil biçimleri bulunmaktadır. |
| Toplumsal Cinsiyet ve Göç | GEN 683 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders küresel göç süreçlerini toplumsal cinsiyet bakış açısı ile ele alan, ve dolayısıyla cinsiyet, toplumsal cinsiyet ve cinsellik ile ilgili rol ve kimlikler ile göç nedenleri, koşulları ve deneyimleri arasında nasıl etkileşimler olduğunu inceleyen literatüre bir giriş niteliği taşımakta. İncelenen konular arasında: küresel göçlerin kadınlaşması; bakım göçleri, işçi havaleleri ve değişen toplumsal cinsiyet rolleri; cinsel ve toplumsal cinsiyet temelli şiddet, insan ticareti ve sığınma; cinsellik ve evlilik amaçlı göçler ve değişen mahremiyetler bulunmakta. |
| Doktora Tez Hazırlığı Semineri | GEN 690 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders esas olarak, düzenli bir şekide dinleme, okuma ve yazma pratiğidir. Öğrenciler, sadece gelecekte yönelecekleri tez çalışma alanıyla ilgili bilgi değil aynı zamanda kısa ve özlü deneme yazıları yazma alışkanlığını da kazanacaklardır. |
| Doktora Tez Dersi | GEN 699 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu kredisiz ders, Doktora öğrencilerinin, biri danışmanları olmak üzere üç kişilik tez izleme komitesinin gözetiminde, ders ve seminer çalışmaları bittikten sonra gerçekleştirmeleri beklenen tez araştırma ve yazma süreçlerinin sürekli denetimi ve meslekdaşları arasında tartışılması için elverişli bir çerçeve oluşturmayı amaçlar. |
| Toplumsal Cinsiyet: Okuma ve Araştırmalar | GEN 700 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | İleri düzey doktora öğrencilerinin ihtiyaçlarına göre tasarlanacak bir seminer çerçevesinde toplumsal cinsiyet çalışmaları alanında belirli konular üzerine yoğun okuma ve araştırma. |
| Rönesans Sanatı | HART 511 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Dersin amacı Masaccio, Pierro della Francesca, Bellini Fra Angelico, Boticelli, Michelangelo, da Vinci, Raphael gibi dönemin belli başlı sanatçıları ve onların yapıtlarının analiz edilerek erken ve yüksek Rönesans görsel anlayışını tanımaktır. Bununla birlikte, dönemin sosyal ve politik boyutları da ele alınarak incelenecek görsellik anlayışı, Rönesans'ı belirli bir zaman ve yer bağlamından öte kültür olarak incelemeyi de amaçlar. Bu dersin, uygun biçimde yeniden düzenlenmiş yükümlülüklerle birlikte, lisans düzeyinde alınabilmesi konusunda, bkz HART 311. |
| Türkiye'de Görsel Sanatlar | HART 513 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | "Türkiye'de Görsel Sanatlar", 19. yüzyıldan günümüze uzanan süreçte Türkiye'de sanatın tarihine odaklanan bir derstir. Amacı, gelenek, modernlik, postmodernlik, çağdaşlık gibi kavramların etrafında ve kronolojik bir süreçte, Türkiye'de 20. yüzyılda yaşanan kültürel ve sanatsal gelişmelerin izini sürmektir. Derste sanatçı kimliği, sanatsal yönelimler ve sanat yapıtlarına odaklanılarak Türkiye'de sanat dünyasının ve görsel kültürün değişimi ele alınır. |
| 1960 Sonrası Türk Sanatı | HART 514 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | 1960 sonrası Türkiye'si sosyal, kültürel ve siyasi katmanlarda büyük bir değişime açık olmuştur. Bu devir populer kültürün doğuşuna oldukça otonom sayılabilecek sivil toplumun çıkışına tanıklık etmiştir. Bu dönemde üretilen sanat çok çeşitli ve doğurgandır. Bu ders sosyal ve kültürel değişimlere ağırlık vererek Türkiye'nin 1960- 2000 dönemini işler. |
| Başkaldırı Çağı Sanatı: Erken Modernite | HART 521 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders 19. Yüzyılın ortasında Avrupa'da avangardın gelişinden bu yana - ve öncesinde - sanatta modern olarak sayılmış eserleri incelemeyi amaçlar. Moderniteye dair düşünceler, sanatçıların amaçları ve eserleri arasındaki değişen ilişkiler gözden geçirilecektir. Modern sanatın doğuşunda romantizm, realizm, empresyonizm, post-empresyonizm gibi akımların önemi değerlendirilecektir. Delacroix, Ingres, Turner, Constable, Courbet, Manet, Monet, Cezanne, Gaugain, Seurat, Van Gogh gibi bazı temel sanatçıları incelenecek, modernist sanatın sosyal, siyasal vb. amaçları çerçevesinde moderniteye dair kavramlar ve sanatta modernizm ele alınacaktır. |
| Sanat Tarihleri | HART 524 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders, öğrencinin farklı sanat pratik ve kuramlarının oluşturduğu farklı sanat tarihi yaklaşımlarını incelemesine olanak sağlayacaktır. Sanatsal olgusallık kavramı, tarih anlayışı arasındaki ilişki ve değerlendirmeler sorgulanacak, bunun yanı sıra sanat tarihine dönük temel eleştirel yaklaşımlar, yeni sanat tarihi anlayışları ele alınacaktır. Ders bu amaca dönük görsel malzemenin yoğun kullanımını öngörmektedir. |
| Müzede Sanat ve Tarih | HART 525 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu dersin özel amacı İstanbul'da ki müzelerde (SSM ya da başka bir müze) yer alacak önemli sergilerin eğitim potansiyelini değerlendirmektir. Dersin içeriği sergilenen eserleri temel alacak (ancak bunlarla sınırlı kalmayacak) ve ayrıca müzeden dersin mekanı olarak yararlanılacaktır. Bu ders öğrencilere seçilen konudaki sanat sanat tarihi / tarih bilgisini, hem sergilenen "gerçek eserlere" dayanarak hem de müzenin eğitim etkinlikleriyle ilişkilendirilecek projelerin tasarlanması ve gerçekleştirilmesi ile vermeyi amaçlamaktadır. Dersin konusu, verileceği her dönemde İstanbul'da o sırada yer alan sergilere bağlı olarak değişecektir. |
| Altın Kubbe : Bizans İmparatorluğu'nun Sanatı | HART 531 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu dersin konusu, altıncı yüzyıldaki başlangıçlarından 1453'e kadar Bizans İmparatorluğu'nun sanatı ve mimarisinin incelenmesidir. Bu öykü imparator Jüstinyen'in eski Roma'nın görkemini Konstantinopolis'te canlandırma girişimiyle başlar. Ne ki bu çaba pek uzun ömürlü olmadı ve sonraki yüzyılların etnik ve siyasi çatışmaları, doğu imparatorluğunu yokuş aşağı sürükleyerek bir ortaçağ derebeyliği statüsüne indirgedi. Jüstinyen'in ferah ve aydınlık kiliselerinin duvarlarını süsleyen şenlikli 'kurtuluş' sahneleri, bu süreçte yerini, mumlarla aydınlanan loş mekanların sofu azizlerine bıraktı. Bu yoğun mistisizm eğilimine rağmen, Antikite ile bağlar tamamen kopmuş değildi. Bizans mozaiklerinin, fildişi levhalarının, resimli elyazmalarının ve ikonalarının en katı ve en dinsel olanlarında dahi, klasik hümanizmin derin izleri sezilir. Dolayısıyla Paleologue hanedanında bile, son bir klasisizm cereyanının yaşanması ve birçok bakımdan İtalyan Rönesansı'nı haber vermesi, herhalde tesadüf sayılamaz. |
| Semavî Kuleler:Avrupa Ortaçağ Sanat ve Mimarisine Giriş | HART 533 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Charlemagne zamanından Geç Gotik döneme kadar Batı Avrupa Ortaçağ sanat ve mimarisi. Germen gelenekleri kök saldığı ölçüde, Roma kültürünün çöküşü. Charlemagne'ın renovatio'sunun, bir yandan daha düzenli bir toplum kurarken, aynı zamanda yeni bir iman çağının kapısını aralaması. Karolenj ve Romanesk Avrupa'sında hızla çoğalan kilise ve manastırların, yeni ilim ve sanat merkezleri haline gelmesi. Daha sonra ise, ekonominin ağırlık merkezinin kırsal alanlardan yükselen kentlere kayması; madde âlemine eskisinden çok daha duyarlı bir kültürel ortamın uçvermesi. Gotik görselliğin realizmi ile Romanesk sanatın son derece stilize, neredeyse soyut biçimleri arasındaki; keza, ortaçağ kentlerinin silueti üzerinde yükselen yeni katedrallerin parlak, aydınlık iç mekânları ile, bir önceki dönemin massif ve karanlık kütleleri arasındaki tezat. Gotik mimarînin, Yüksek Ortaçağın iman çağının en etkili tanıklığını oluşturması. Bu dersin bir lisans dersi olarak alınabilmesi konusunda, bkz HART 433. |
| Caravaggio | HART 550 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Caravaggio, tüm zamanların en önemli ve aynı zamanda en çok tartışılan sanatçılarından biriydi. Nicolas Poussin, Caravaggio'nun dünyaya resim sanatını yok etmek için geldiğini söylemişti. Sanatçı, katil, maceraperest... Caravaggio hayatında olduğu gibi sanatında da saldırgan ve provokatifti. Onun, azizleri Roma'nın kirli sokaklarında ve köhne tavernalarında canlandıran sarhoşları ve haydutları sanat dünyasını temelinden sarstı. Rönesans'tan beri kutsal kabul edilen kuralları ve Klasisizm'i küçümseyen Caravaggio sanatını doğal gözleme dayandırıyordu. Bu derste Caravaggio’nun sanatını ve altında yatanları anlamak için üslup, içerik ve hamilik meseleleri mercek altına alınıyor. Caravaggio’nun inceliği ve güzelliği reddedişi kilisenin aşırılıklarına bir tepki miydi? Sıkışıp kalmış Roma kilisesinin yoksul ve yoksun kesimlere seslenişi miydi? Yoksa sadece kendi adına radikal bir avangart söylem miydi? |
| Bauhaus | HART 580 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | İki dünya savaşı arasındaki dönemde öyle sıradışı bir an geldi ki yaratıcılık toplumsal bağlardan sıyrıldı, teknolojik ve toplumsal alanlarda meydana gelen devrim niteliğindeki değişimler sanat alanında girişilen cesur deneylerde yankı buldu. Bu girişimlerin başını Bauhaus çekti. Bauhaus sanatı, mimariyi ve tasarımı tarihsel bağlardan ve ulusal sınırlardan kurtaran bir uslupla bir araya getiren bir ekol ve akımdı. Bauhaus yeni bir çağın gerçekten uluslararası sanatıydı. Bu derste Bauhaus’un gelişimindeki belli başlı anlar Avrupa’nın dünya savaşları arasındaki kültürel ve entelektüel manzarası ile birlikte incelenerek daha geniş kapsamlı modernizm bağlamında irdelenmektedir. William Morris ve Sanatlar ve Zanaatkarlar akımı ve Art Noeveau ile başlayarak Konstrüktivizm, Kübizm, Stijl, Yeni Nesnellik, Süprematizm ve Fütürizm gibi önemli akımlar ile devam ederek modernizmin kökenlerinin sorgulandığı derste çeşitli sanat, mimari ve tasarım akımları ele alınmaktadır. |
| Osmanlı ve Safevi Minyatür Sanatında Sözelden Görsele Aktarılan İmgeler | HART 633 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Osmanlı ve Safevi Dönemi Resim sanatı hakkında genel bilgi veren bu derste, tarihi-edebi metinleri görsele dönüştüren nakkaşlar, kitap sanatındaki resim dili, konuları yorumlama biçimi, dolayısıyla bu alandaki zengin resim örnekleri tanıtılarak, yapılan bilimsel çalışmalardan okumalar yapmak hedeflenmektedir. Bu ders kapsamında İslam-İran edebiyatının popüler konuları hakkında Osmanlı saray nakkaşhanesinde Osmanlı sanatçıları tarafından üretilen bazı minyatürlü eserler ayrıntılı olarak incelenecektir. |
| Osmanlı ve Safevi Sanat Tarihi | HART 635 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu derste 16. ve 17. yüzyıllarda Osmanlı İmparatorluğu ile onun doğu komşusu ve rakibi İran Safevi İmparatorluğu'nun sanat ve mimarlık tarihi hakkında genel bilgi vermek amaçlanmaktadır. Her iki imparatorluğun mimarlık, resim, ve diğer sanat alanlarında üretilen ayırtedici simgeleri kendi topraklarında kullanma biçimleri irdelenecektir. Her iki hanedanın baş eserleri (ve bazı daha az bilinen sanatsal üretimleri), politik, kültürel, stilistik bağlamlarda incelenecektir. Ortak tema olarak sanatın iktidara hizmet etmesi ve bu paradigmanın Osmanlı ve Safevi sanat tarihi çalışmalarında oynadığı rol araştırılacaktır. |
| Ulus İmgelemleri | HART 644 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders görsel sanatların ve mimarinin milliyetçi ideolojiler dahilinde üstlendiği rolü ele almaktadır. Dersin ilk bölümü görsel betimleme, üslup, ikonografi ve sembolizm konularına bir giriş niteliğindedir. Antik Roma, Napolyon dönemi Avrupası, Sovyetler Birliği ve Nazi Almanyası üzerinden incelenecek örnekler ile karşılaştırmalı bir çalışma yapılacaktır. Dersin temeli bir ulusun kökeninin ya da kültürel bağlarının temsilcisi olarak algılanan resmi mimaride, kamusal anıtlarda ve dekoratif sanatlarda görülen temalara, söylemlere ve estetik sistemlere odaklanmaktadır: bunlar yeniden canlandırılan üsluplardan başlayarak (Gotik'den Rönesans'a, Bizans'tan Osmanlı'ya) tarihten, efsanelerden ve folklorden beslenen temalara ve biçemlere kadar geniş bir yelpazeyi kapsar. İşlenecek konular Orta Avrupa ve Balkanlar'dan vaka örnekleri üzerinde yoğunlaşmakla beraber İngiltere, Almanya, Fransa, Rusya ve Türkiye'de görsel sanatlar ve mimari alanında izlenen gelişmelerden de söz edilecektir. |
| Yüksek Lisans Ön Semineri | HIST 500 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Çok-amaçlı, kredisiz ders araştırma yöntemlerinde ve araştırma sonuçların analizinde yeterli hâkimiyet kazanmak, gerekli araştırma dillerinde yetkinleşmek gibi hedefler doğrultusunda, esnek biçimde değerlendirilir. Bu ders aynı zamanda öğrencilerin araştırma ve yayın etiği standartları ve kuralları hakkında bilgi edinmelerini amaçlar. |
| Dünya Tarihi Üzerine İncelemeler I | HIST 501 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bütün Tarih Yüksek Lisans öğrencileri için zorunlu olan iki derslik bir dizinin ilk halkası. Bir genel tarih dersi : ilk insan topluluklarının ortaya çıkışından, yaklaşık İS 1500 dolaylarına kadar uzanan süreçte, belirli dönem ve temaların tek tek gözden geçirilip, karşılaştırmalı, teori-yoğun yaklaşımlarla sorunsallaştırılması. Lisansta, birinci sınıf öğrencilerinin zorunlu derslerinden olan SPS 101 (İnsan ve Toplum I) dersine paralel akacak şekilde düzenlenmiş bulunan HIST 501'i alan lisansüstü öğrencileri, burada edindikleri bilgileri, SPS 101'de tartışma grubu okutmanları olarak uygulamaya koyduklarından, bir bakıma HIST 501, SPS 101'in hazırlık atölyesini, SPS 101 ise HIST 501'in öğretim pratiğini oluşturur. Gerek SPS 101 ve gerekse HIST 501, düz ve kesintisiz bir çizgi olarak değil, kesikli bir basamak fonksiyonu biçiminde tırmanan bir tarihsel gelişme modeline dayandırılmıştır : birkaç büyük maddi-teknik eşik boyunca sıralanan kurumsal-kültürel "çözüm" öbekleri, başlıca yapıtaşları açısından incelenirken, bu tür "çözüm"lerin birinden diğerine geçişin kesintisiz kronolojik anlatımı, dersin kapsamı dışında kalır. Birinci sömestirde ele alınan konulardan bazıları şunlardır : Modernitenin pre-moderniteleri kucaklayış ve sarmalayış biçimleri; çağdaş avcı ve toplayıcıların tarihöncesi avcı ve toplayıcılarla karşılaştırılması; göçebe otlatıcılık, atlı okçular, bozkır imparatorlukları; köylü üretiminin ekonomik yapısı; tarihte hareket ve fütuhatın rolü; "karanlık çağlar" ve devlete sıçrayış; İlkçağın erken denizci-ticari uygarlıkları; vergisel devletler ve toplumlar; fiyef dağıtımının işlevi ve varyantları; kentesel mekanlar ve kültürler; "Avrupa mucizesi"nin arifesinde dünyanın durumu; Yeniçağın / erken modernitenin şafağı olarak İtalyan Rönesansı. |
| Dünya Tarihi Üzerine İncelemeler II | HIST 502 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bir genel tarih dersi : yaklaşık İS 1500 dolaylarından günümüze kadar uzanan süreçte, belirli dönem ve temaların tek tek gözden geçirilip, karşılaştırmalı, teori-yoğun yaklaşımlarla sorunsallaştırılması. Lisansta, birinci sınıf öğrencilerinin zorunlu derslerinden olan SPS 102 (İnsan ve Toplum II) dersine paralel akacak şekilde düzenlenmiş bulunan HIST 502'yi alan lisansüstü öğrencileri, burada edindikleri bilgileri, SPS 102'de tartışma grubu okutmanları olarak uygulamaya koyduklarından, bir bakıma HIST 502, SPS 102'nin hazırlık atölyesini, SPS 102 ise HIST 502'nin öğretim pratiğini oluşturur. İkinci sömestirde ele alınan konulardan bazıları şunlardır : Protestan Reformasyonu ve dinin görelileşmesi açısından sonuçları; Avrupalıların dünyayı keşfi ve modern dünya sisteminin doğuşu; "tüccar imparatorlukları"nın yükselişi ve ekonomi politiği; "askerî devrim" ve modern devletin oluşumu; bilim, bilimcilik ve Aydınlanma; egemenlik ve meşruiyet biçimleri : çağdaş siyasal yaşamın ve siyaset biliminin doğuşu; ön-sanayileşme; milletlerin zenginliği; modernite ve devrimler; Fransız Devrimi ve "devrimcilik" mirası; Sanayi Devrimi ve 19. yüzyılın "sosyal sorun"u; Avrupa'da, doğu ve güneydoğu Avrupa'da, Avrupa dışında milliyetçilik türleri; 1875-1914 arasının Yeni Emperyalizmi, yol açtığı emperyalizm kuramları ve tartışmaları; emperyalizm, savaş ve devrim; zihinsel sertleşmeler : sosyalizm ve komünizm, faşizm ve nasyonal sosyalizm; 1945 sonrası dünya düzeni; komünizmin çöküşü ve komünizm sonrası toplumların sorunları; 20. yüzyılın bitiminde, kapitalist modernitenin yeni sorunları ve çatışmaları. |
| Avrupa'nın Oluşum ve İnşa Süreçleri | HIST 503 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | "Oluşum"veya "formasyon" nesnel bir kategori, "inşa" (her ne kadar karmaşık ve dolayımlı bir biçimde objektif süreçlerle ilişkilendirilebilse de) daha çok bir öznel algılama sorunudur. Bu ders çerçevesinde, Avrupa'nın her iki boyutunu -- hem gerçek bir tarih olarak Avrupa'yı, hem de bir öz-bilinç, bir dizi ötekileştirme operasyonunun diyalektik ürünü olan bir kimlik niteliğiyle Avrupa'yı irdelemek üzere yola çıkıyor. Bu realite ve idealite'nin nasıl yekdiğerini etkileyip şekillendire geldiği, dersin önemli sorunsalları arasında. İlk dört veya beş haftada, bir dizi nüfus, dil ve din hareketinin, kıtanın insanî topoğrafyasına nasıl yansıdığı üzerinde durulacak. Dersin ana gövdesi ise Avrupa ile Avrupalılığın birbirine dolanmış biçimde ortaya çıkışı ve derinleşmesi sürecine eğilecek. Bu açıdan işin başlangıcı, Erken Modernitenin (veya Yeniçağın) şafağında Avrupa'nın yeryüzünün diğer bölgeleri üzerinde yükselmeye başlarken aynı zamanda Avrupa olarak vücut bulmasına dayanıyor. Bunu izleyen birikim ve dönüşümler arasında ise, Fransız ve sanayi devrimleri; milliyetçilik, ırkçılık, Avrupa-merkezcilik ve Oryantalizm; 1875-1914 arasının yeni emperyalizmi, 20. yüzyılda patlak veren iki dünya savaşı, totalitarizm ve sömürgelerin bağımsızlaşması tecrübeleri; nihayet, iki kutuplu Soğuk Savaş ortamından (küreselleşme, tek bir süper-devletin öne çıkması, aynı zamanda dünya ölçüsünde keskinleşen zengin-yoksul çelişmelerinin mevcut sosyal refah politikalarını zorlaması ile belirlenen) yeni bir tarihsel çağın eşiğine, AB'nin değişen rolü ve konumu, önemli yer tutuyor. |
| Edebiyat ve Sanatta Yirminci Yüzyıl Tarihi | HIST 506 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders öğrencileri, 20. yüzyıl tarihinin temel faktografisinin ötesinde, içerdiği insanlık hallerinin sonsuz çeşitliliği ile, geride bıraktığımız bu yüzyılın büyük trajedilerini konu alan (örneğin, siper savaşlarının dehşeti; devrimlerin vaat ettikleri ve başarısızlıkları; Faşizm, Nazizm ve Stalinizmin yükselişi; totaliter rejimler ve amp sistemleri; işgaller ve direniş hareketleri; katliam ve soykırımlar; nükleer silâhların gölgesinde hayat; Komünizmin çöküşünü okuma ve anlamlandırma biçimleri; Üçüncü Dünyanın doğuşu, dejenerasyonu ve çöküşü gibi temalar etrafında toplanmış) sanat, edebiyat ve sinema eserleri aracılığıyla tanıştırmayı amaçlamaktadır. |
| Akımlar, Tartışmalar, Tarihçiler I | HIST 511 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | HIST 511-512, bütün Tarih Doktora öğrencilerinin alması zorunlu olan iki sömestirlik Historiyografi dizisidir. Yüksek Lisans öğrencileri tarafından da alınabilir; ancak her durumda, HIST 501-502'den ya da başka ve benzeri bir genel dünya, hiç olmazsa Avrupa tarihi dersinden sonra alınması gerekir. Bu ihtiyacın ardında, ''Akımlar, Tartışmalar, Tarihçiler'' dersinin Historiyografi'ye yaklaşımının birkaç anlamda tarihsel olması yatar. HIST 511-512'de Tarih metodolojisi soyut değil somut olarak, 20. yüzyılda yaşamış ve çalışmış bir dizi ünlü tarihçinin üretiminde maddeleşmiş biçimiyle irdelenmekte; bu gibi her tarihçi elbette kendi ortamıyla ve paradigmatik tercihiyle ilişkilendirilmekte; ama aynı zamanda bu tür her katkının, konu aldığı tarihsel dönem çalışmaları ve literatürü bağlamına yerleştirilmesine çalışılmaktadır. Bu yöntem, belirli sayıda eserin, yazarlarının ne zaman yaşadığına göre değil, konularının, yani inceledikleri tarihsel dönemlerin kronolojik sırasına göre ele alınmasını beraberinde getirir. Ayrıca, dersin amaçlarından biri de (araştırma makalelerinden farklı olarak) sentetik kitapların kaleme alınmasındaki bütünsel organizasyon ve istikrarlı üslup/yaklaşım sorunlarının incelenmesi olduğundan, her iki sömestirde, öncü tarihçilerin kitaplarının kapaktan kapağa okunması esas alınmaktadır. Bu çerçevede HIST 511, Historiyografi'ye giriş niteliğindeki bazı genel metinlerin ve tarihçilerin kendi mesleklerine ilişkin anlatımlarının hemen ardından, önce İlkçağ, sonra Ortaçağ uzmanı büyük tarihçilerin çığır açıcı, kalıcı ya da tipik eserlerinin masaya yatırılmasına geçer. Bunlardan bazıları, Osmanlı tarihçiliğine tutabilecekleri ışık açısından da değerlendirilir. Gerek Avrupalı ve gerekse Türk bilim adamları arasında, serfliğin, feodalizmin veya feodal üretim tarzının niteliği konusunda, daha yakın zamanda ise ''feodal devrim'' kavramı etrafında başgöstermiş tartışmalar, yeri geldikçe özel dosyalar biçiminde incelenir. İki temel soru tekrar tekrar gündeme getirilir : Herodotos ve Tukidides'ten başlayıp 19. yüzyıldan geçerek günümüze uzanan süreçte, tarihçilerin pratiğinde değişen ve değişmeyen yanlar nasıl tanımlanabilir ? |
| Akımlar, Tartışmalar, Tarihçiler II | HIST 512 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Doktora öğrencileri için zorunlu HIST 511-512 (Historiyografi) dizisinin ikinci sömestiri, 20. yüzyıl tarihçilerinin büyük eserlerinin "kapaktan kapağa" okunması yaklaşımını, önce Yeniçağ ve sonra Yakınçağ literatürüne taşır. Tarihçiler bir kere daha tek tek, birey olarak ele alınır; ekol ve akımlar ise, ayırdedici yaklaşımlarını içselleştirmiş tarihçiler aracılığıyla örneklenir. İkinci sömestirde ele alınacak tarihçiler, Febvre, Braudel, Le Roy Ladurie, Christopher Hill, Keith Thomas, E. P. Thompson, Charles Tilly, Simon Schama ve Carlo Ginzburg'dan, Hobsbawm, Blackbourn, Landes, Eugen Weber, Peter Gay ya da François Furet'ye uzanabilir. "Feodalizmden kapitalizme geçiş" sempozyumu ve Brenner atrafında dönen uzantısı, ya da "askeri devrim ve modern devletin doğuşu" gibi önemli tartışmalar, özel dosya veya ekler biçiminde ele alınır. Dersin son çeyreği, günümüzde alabildiğine çeşitlenen perspektif ve yaklaşımların -- örneğin mikro- tarihin; kültürel tarihin; mentalite tarihçiliğinin; kronolojik öykülendirmenin yeniden canlanmasının; devletin tekrar bir ilgi odağı haline gelmesinin; "tarihsel gerçek" ve "mitos", ya da tarih ile edebiyat arasındaki ilişki sorunsalında alınan modernist ve post-modernist tavırların -- gözden geçirilmesine ayrılacaktır. |
| Tarihsel Düşünce Okumaları | HIST 513 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | HIST 511-512'de fazla girilmeyen, örneğin (a) İlkçağ Yunan ve Roma tarihçileri; (b) Ortaçağ Avrupa ve Osmanlı kronikçi ya da vakanüvisleri; (c) Rönesans ve Aydınlanma tarihçileri; (d) 18.-19. yüzyıllarda eski eser koleksiyonculuğundan başlayıp dilbilimden geçerek gerçek tarihçiliğe açılan sürecin ayrıntıları; (e) 19. yüzyıl başlarında yeni "bilimsel tarih" çiliğin sistematizasyonu; ve (f) 19. yüzyıl boyunca Tarih disiplininin evrimine daha yakından bakış gibi konularda, daha yoğun ve derin okumalar. Özellikle Historiyografi üzerinde yoğunlaşmak isteyen Tarih öğrencileriyle, siyasi düşünceler tarihine ya da entellektüel tarihe ilgi duyan Sosyal Bilimler öğrencilerine tavsiye olunur. |
| Tarih Felsefesi Okumaları | HIST 514 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | 19. yüzyılda Tarih, Felsefe ve Tarih Felsefesi arasında meydana gelen ayrışmaların saptanması üzerinde yoğunlaşan bir girişin ardından, belli başlı tarih felsefecileri ve felsefeleri, örneğin Vico, Herder, Hegel, Marx ve diğerleri üzerine kapsamlı, derinlemesine okumalar. Marksist tarihçiliğin Marx sonrası çeşitlenişi, türev ve varyantları. 20. yüzyıl sonlarında Fukuyama ve Huntington etrafında gelişen tartışmalar; Paul Kennedy türü, geleceğe dönük makro-tarihçilik; modernist ve post-modernist epistemolojik yaklaşımlar. Özellikle Historiyografi üzerinde yoğunlaşmak isteyen Tarih öğrencileriyle, siyasi düşünceler tarihine ya da entellektüel tarihe ilgi duyan Sosyal Bilimler öğrencilerine tavsiye olunur. |
| Tarihsel Marksizm II : Komünizm ve Sonrası | HIST 516 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Rusya'da Bolşevik Devrimiyle başlayıp II. Dünya Savaşı sonrasında gerek Doğu Avrupa'yı, gerekse Çin'i kapsamına sonrasında gerek Doğu Avrupa'yı, gerekse Çin'i kapsamına alan Komünizm, 1980'lerin başlarına kadar, 20. yüzyıl siyaseti, uluslararası ilişkileri, toplum hayatı, kültürü ve sanatının hemen her alanına nüfuz etti, damgasını vurdu. Ne ki, çöküşünün üzerinden daha yirmi yıl geçmeden, bir zamanlar "insanlığın geleceği" gözüyle bakılan bu teori ve pratikler demeti, unutulmaya yüz tutmuş bulunuyor. HIST 516, 21. yüzyıl başlarından geriye bakıp, Marksizmin iktidardaki çehresi ve tarihsel mirasını yeniden düşünmek için bir çerçeve oluşturmayı amaçlıyor. Üzerinde durulacak konular ve sorunlar arasında, bu iktidarın başlıca aracı olan parti ve diktatörlüğünü ebedileştirmek, kalıcı bir "düşman" kültürü yaratmak, tasfiyelerini meşrulaştırmak için başvurduğu teoriler ile birlikte, sürekli bir "politik anormallik" atmosferi içinde yaşamanın, halk açısından temel hizmetlerden yararlanmayı ama temel, anayasal haklardan yoksun bırakılıp iktidarsızlaştırılmayı içeren yeni bir toplum sözleşmesine dayalı günlük süreçleri de önemli bir yer tutmakta. |
| Doğu Araştırmalarına ve Oryantalizme Giriş | HIST 517 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Batının yükselişi ve kendi kendini küreselleştirmesi, “dünyanın geri kalanı”nın sadece coğrafi, siyasî ve askerî açıdan değil, aynı zamanda Doğu Araştırmaları denen yeni bir bilim âleminin açılması anlamında da keşfedilmesiyle elele gitti. Yüzyıllar boyunca Avrupalı bilim insanları Avrupa-dışı toplumlara ve kültürlere adım adım nüfuz ettiler; dillerinden, edebiyatlarından ve inanç sistemlerinden başlayıp, gerçek anlamıyla tarihlerine, tarihsel gelişme süreçlerine doğru yol aldılar. Orta Doğu, İslâmiyet veya Osmanlı İmparatorluğu üzerinde çalışan bütün araştırmacıların bugün dahi vazgeçilmez referans malzemelerini ve zanaat araç-gerecini meydana getiren büyük lugatleri, ansiklopedileri, çevirileri, antolojileri ve yorumları; özetle, muazzam bir yayın zenginliğini ürettiler. Aynı zamanda, belirli bir Avrupa-merkezcilik ve Oryantalizm vizyonunu, nazarını, ideolojisini inşa ettiler. Bu dersin amacı geleceğin tarihçilerini her iki boyutun karşılıklı etkileşim içindeki gelişimiyle tanıştırmak; özellikle de bütün meslek hayatları boyunca yaslanacakları olağanüstü bir bilgi birikiminin kapısından içeri adım atmalarını sağlamaktır. |
| 19.-20. Yüzyıllarda Fransa'da Toplumsal ve Siyasal Fikirler | HIST 519 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders öğrencileri, 19. ve 20. yüzyıllarda Fransa'da uçveren siyasal ve sosyal hareketlerle tanıştırmayı amaçlar. Böyle bir bilgi arkaplanı, gerek 19. ve gerekse 20. yüzyıldaki görüntüleriyle Türk modernleşmesinin, niçin esas olarak Fransa kökenli düşünce akımlarından etkilendiğini kavramak bakımından büyük önem taşır. |
| İktidar Törenleri | HIST 521 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders, hükümdarlar ile tebaaları arasındaki ilişkilerin geniş anlamda ''kültürel'' olgu ve biçimlenişler olarak incelenmesi üzerinde yoğunlaşır. Siyasal iktidar ilişkileri leitmotiv'i, ritler, törenler ve festivaller boyunca izlenmekte; Ortaçağdan başlayıp Yeniçağa ve Yakınçağa uzanan süreçte tartışmalar (1) tahta çıkma veya taç giyme törenleri, hanedan evlilikleri ve doğumları gibi saray seremonileri; (2) Londra, Paris, Venedik, Prag veya Moskova gibi başkentlerin mimari dokusunun şekillenmesinde siyasal resmigeçitlerin ve resmigeçitler siyasasının rolü; (3) İngiltere'de Hannover hanedanının, Fransız devriminin, Büyük Ayaklanma sonrasında Hindistan'daki İngiliz sömürge yönetiminin, İtalyan faşizminin, Nazi Almanya'sının ve Sovyetler Birliği'nin iktidar kutsamaları ve ''kişiye tapma'' kültleri; nihayet (4) sivil festivaller ve popüler kültür üzerinde yoğunlaşırken, her bölümde Osmanlı eksenli örnek ve karşılaştırmalar da analizin bir başka boyutunu oluşturacaktır. |
| Osmanlı ve Modern Türkiye Tarihinde Toplumsal Cinsiyet Sorunları | HIST 524 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemi Türkiye toplumunda kadınların tarihini çeşitli dönem ve boyutlarıyla kucaklamayı amaçlayan genel bir lisansüstü dersidir. Esas olarak şu tür tarihsel "uğrak"lara ve konulara bir giriş yapmayı amaçlar : İslâm hukukuna göre kadınların yeri ve konumu; kırsal toplumda kadınlar; taşra kentleri ve kadınlar; 14.-18. yüzyıllarda hanedan ve saray kadınları; 19. yüzyıl Osmanlı modernleşmesi sürecinde kadınlar ve bu sürece ilişkin toplumsal cinsiyet sorunları; gebelik ve kürtaj konularında artan devlet müdahalesi; eğitim ve öğretimin kadınlara açılması; kadınların kamusal alana çıkışı; Osmanlı reform döneminde evlilik, aile hayatı ve boşanma; Yeni Osmanlıların ve Genç Türklerin "kadınların kurtuluşu"na ilişkin görüşleri; Osmanlı Türk edebiyatında erkek ve kadın cinselliği; kadın ve feminist hareketlerin(in) gelişme, yutulma ve yeniden canlanma süreçleri / aşamaları; Cumhuriyet döneminin toplumsal cinsiyet sorunları. |
| 19. Yüzyılda Hukuk, Devlet ve Mülkiyet | HIST 525 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders, devlet iktidarı, mülkiyet ve hukuk anlayışlarındaki dönüşüm üzerinde yoğunlaşır. Bu değişimlerin tarihsel arkaplanı, merkezi krallıkların yükselişi ve 16. yüzyıldaki ticari gelişme kadar gerilere uzanmaktadır. Modernite tarihçelerinin ortak zemininin bu şekilde oluşmasına karşılık, tek tek toplumların yönetiliş tarzı, ekonomik faaliyetin örgütlenme biçimleri, mülkiyet hakları ya da kaynak dağılımının nasıl gerçekleştiği bakımından asıl büyük ve dramatik kopuş, ancak 18. ve 19. yüzyıllarda meydana geldi. Daha sonra bu yeni biçimler modernite ile eşanlamlı kılındı ve rekabet, emperyalizm ve uluslararası ekonomik genişleme süreçlerinde evrensellik kazandı. HIST 525'te, Fizyokratlar, Montesqieu, Adam Smith, David Ricardo, Jeremy Bentham ve Alexis de Tocquevılle politik iktisatçılar ve siyasal düşünürler arasındaki tartışmalarla birlikte, bu kavramlaştırma denemelerine hayat veren tarihsel bağlam da ele alınacaktır. |
| Avrupa Vatandaşlık Tarihi | HIST 527 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bugün vatandaşlık, birey-öznenin modern (ulusal) siyasi topluluklardaki hâkim varoluş şeklini oluşturuyor. Modernite koşullarında vatandaşlığın nasıl güçlü bir kimlik inşası, aidiyet ve dışlama mekanizması rolü oynadığını kavramamıza yarayacak önemli perspektiflerden biri de Tarih'ten geliyor. Bu dersin esas amacı, vatandaşlığın felsefi, kurumsal ve sosyolojik temelleri ile, İtalyan Rönesansı'nın başlarında yeniden formüle edilmelerinden itibaren bu ilkelerin zaman içinde nasıl değişime uğradığına ilişkin eleştirel bir kavrayışın kaynaklarını sunmaktır. Dersin bir diğer hedefi ise, Avrupa tarihine vatandaşlık inşası açısından yaklaşmak olarak tarif edilebilir. Bu tarihe vatandaşlık perspektifinden bakmak, liberalizmden refah devletinin yükselişine kadar uzanan toplumsal hareketlere ilişkin, alışılmış Sosyal Tarih yorumlarından hayli farklı yönsemeleri de beraberinde getirebilir. Derste, Cumhuriyetçi diye bilinen geleneğin önemli şahsiyetlerinde seçme okumalar ile, Avrupa ülkelerinde 19. yüzyıldan günümüze kadar uzanan vatandaşlığın içerilmesi ve hakların(ın) tanımlanması süreçlerinin çözümlenmesine çalışılacaktır. |
| Erken Dönem İslâm Tarihi | HIST 531 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders İslâmiyetin doğuşundan Bağdat'ta Abbasi egemenliğinin sona erişine kadarki dönemde, İslâm uygarlığının ağırlık merkezini oluşturan alanlar üzerinde yoğunlaşır. Fütuhat, devletleşme ve sonra ademi merkezileşme gibi belli başlı siyasi süreç ve aşamaların kronolojik anlatımının ardından, toplum ve düşünce hayatının çeşitli yönleri daha yakından incelenecektir. İslâm tarihinde birlik ve çeşitlilik; dini ilimlerin, hukukun, siyasal düşünce ve felsefenin gelişimi; toplumsal hiyerarşilerin teorisi ve pratiği; ekonomik hayat ve düşünce ele alınacak konular arasındadır. Bu dersin, gerekli yükümlülük düzenlemeleriyle birlikte, lisans düzeyinde alınması olanağı için, bkz HIST 331. |
| İslam Tarihi: Orta Dönem (y.945 - 1500) | HIST 532 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | İslâm tarihinin 10. yüzyılın ortalarından itibaren süregelen öyküsü: Abbasi halifeliğinin derinleşen krizi; (Karahanlılar ve Volga Bulgarları gibi) Arap olmayan halklar arasında İslamiyete kitlesel geçişler; Selçuklu savaş başbuğluğunun Gaznelilere karşı zaferi ve 980’den itibaren bu yeni Türk askerî soyluluğunun önce Doğu İran’a, sonra Mezopotamya’ya, nihayet Anadolu’ya hakim olması. Büyük dış şokların ilki: Haçlı Seferleri. Büyük Selçukluların dağılmasıyla birlikte, Anadolu, Filistin, Suriye, Irak, Kirman ve İran’da birbirinden bağımsız bir dizi Selçuklu devletçiğinin zuhur etmesi. Bu arada, halifeliğin kendisinin de (Bağdat’taki Abbasiler, Mısır’daki Fatımiler ve Endülüs Emevileri arasında) üçe ayrılması. İkinci büyük dış şok: Moğol istilâsı. Nihayet, Mısır’da Memluk Sultanlığının, kuzeybatı Anadolu ve rumeli’de Osmanlıların, İran’da Safevilerin yükselişi. |
| Ekonomi Tarihi | HIST 533 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Orta Çağ’dan bu yana ekonomik değişim ve kurumlar tarihi; sanayi devrimine yol açan kilit dönüşümler; bu dönüşümlerin ekonomik, sosyal ve politik yaşam ve küresel hiyerarşiler üzerindeki etkisi. |
| Rusya Tarihi I : Çarlık Rusyası (17. yüzyıldan 1917'ye) | HIST 534 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu genel Rusya tarihi dersi, Moskova devletinin doğuşundan Birinci Dünya Savaşına kadar olan dönemi kapsar. İlk başta Rusya coğrafyasının anahatları ile nüfusunun kültürel özellikleri üzerinde durulacak; burada, Rus topraklarının Avrasya boyutuna dikkat çekilecektir. Asıl tarihsel anlatım 1450-1598 arası Moskof prensliğiyle başlayacak; ''Kargaşalık Dönemi''ni Romanov hanedanının yükselişinin izlemesiyle devam edecek; bundan sonra Büyük Petro' nun modernleşme hamleleri ve bu reformların siyasal ve sosyal sonuçları üzerinde durulacaktır (1682-1740). Büyük Katerina'nın sürdürdüğü ''aydınlanma reformculuğu'' politikaları (1762-1796) incelenirken, gerek Polonya ve gerekse Osmanlı imparatoluğuna yönelik Rus yayılmacılığı üzerinde olduğu kadar, Pugaçev İsyanı (1773-1775) gibi popüler reaksiyonlar üzerinde de durulacaktır. 1801-1855 arasına gelince, Napolyon savaşları (1805-1815) ve etkileri, otokratik muhafazakârlık, Kırım Savaşı (1853-1856) gibi önemli olay ve süreçler tek tek irdelenecek; 19. yüzyılın ikinci yarısında ise dikkatler serflerin azad edilmesi (1860), diğer idarî reformlar, Orta Asya ve uzak doğu'da yayılma ile elele giden ekonomik kalkınma, nihayet devrimci bir muhalefetin doğuşu üzerinde yoğunlaşacaktır. Çalkantılı 1890-1914 dönemi hızlı sanayileşme, genel yoksulluk, popüler hoşnutsuzluk, Rus-Japon harbinde yenilgi ve ardından 1905 devriminin patlak vermesi açısından değerlendirilecek; dersin son haftaları Birinci Dünya savaşından 1917 Şubat ve Ekim devrimlerine giden yola ayrılacaktır. |
| İslam Dünyasında Barut İmparatorlukları, 1450-1800 | HIST 535 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Ders, Erken Modern Dönem İslam dünyasındaki barut imparatorlukları denilen Osmanlı, Babürlü Hindistan ve Safevi İran İmparatorluklarına odaklanacaktır. Evrensel bir tarihi cereyanın parçası olarak İslam dünyasında bugüne kadar hâkim olan bölgesel, dini, siyasi ve kültürel sınırlar adı geçen dönemde oluşmuştur. Ders üç üniteden ibarettir: giriş dersinden sonra, bu üç devletin siyasi tarihi tartışılacak ve devletler dini, idare, ordu, iktisat, ticaret, azınlıklar ve kültür gibi açılardan kıyaslanacaktır. Bu temalar gözden geçirilirken İslam dünyasına ait inhitat teorileri tartışılacaktır. Karşılaştırmalı yaklaşımın yanı sıra Osmanlı, Safevi ve Babürlü İmparatorluklarının tarihi birbirine bağlı fenomenler olarak da ele alınacaktır. |
| Orta ve İç Asya Tarihi | HIST 536 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Dersin konusu eski Sovyet Orta Asya cumhuriyetleri olan Kırgızistan, Kazakistan, Tacikistan ve Özbekistan, Moğolistan ve Kuzey-batı Çin, bir de uygun olduğu zaman Doğu Avrupa bozkır bölgesinin tarihidir. Bu geniş sahada hem muhtelif imparatorluklar hem de bölgesel cereyanlar ile dinamiklerin çerçevesinde tartışılacak konulardan birisi Orta ve İç Asya’nın özel bir tarihi-coğrafi saha olup olmamasıdır. |
| İkinci Dünya Savaşından Bu Yana Orta Doğu'nun Ekonomik Tarihi | HIST 538 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | İkinci Dünya Savaşından günümüze kadar olan dönemde, Orta Doğu'daki ekonomik büyüme ve dönüşüm süreçlerine toplu, eleştirel bir bakış. İncelenecek ülkeler arasında, Mısır, Suriye, Lübnan, Ürdün, Irak, Arap Yarımadası'ndaki Arap devletleri, İran ve Türkiye yer alıyor. |
| Osmanlı İmparatorluğu’nda Hıristiyanlar | HIST 539 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu dersin konusu, büyük çoğunluğunu Rum adı verilen Ortodoks Yunanlıların oluşturduğu Anadolu ve Balkan Hıristiyanlarının Osmanlı yönetimindeki durumu ve tarihidir. Girişte, gayrimüslimlerin historiyografisinin (zımmî ya da millet gibi) bazı temel kavramları ile tarihçilerin Osmanlı yönetimindeki Hıristiyan varlığına değişik yaklaşımları gözden geçirilecek; ardından, Ortodoks Hıristiyan inanışı ve Yunan diliyle çok içiçe bir devlet olan Bizans’ın yokolmasının, Osmanlı İmparatorluğu’na özümsenen Ortodoks nüfus ve kurumları için ne anlama geldiği sorgulanacaktır. Osmanlı toplumsal, ekonomik ve idarî yapıları Hıristiyanları nasıl etkiliyor ve onlar, bu emperyal çerçevenin üretimi ve yeniden-üretimine nasıl katılıyorlardı ? Derste işlenecek diğer bazı konular arasında, cemaat hayatı ve kurumları, Osmanlı yönetimi ve imparatorluk ağlarında Hıristiyanların yeri, Fenerliler, Yunan burjuvazisinin yükselişi, Yunan ulus- devletinin doğuşu, eğitim ve Hıristiyanların Osmanlı kentsel mekânı ile mimarisine katkısı da yer almaktadır. |
| Aydınlanma Dünyası | HIST 541 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | 18. yüzyıl düşünce tarihiyle ilgili bu üst düzey seminer dersinde, Aydınlanma’nın çeşitli yönleri ve daha geniş bir alandaki resepsiyonuna ilişkin sorunlar, Fransa, Almanya, İtalya ve Britanya Adaları ölçeğinde ele alınacak; felsefe, din, etik, hukuk, ekonomi, siyaset ve toplum konularında bu dönemde ortaya çıkıp tarih sahnesinde etkili olan fikirler gözden geçirilecektir. Öğrencilerin, Avrupa’daki Aydınlanma hareketinin kilit şahsiyetleri hakkında bilgilenmesi; Aydınlanma’nın edebiyat, bilim, felsefe, siyaset teorisi ve ahlâk teorisi alanlarına katkısı hakkında bütünsel bir kavrayış edinmesi; nihayet, Aydınlanma’nın çağdaş, eleştirel historiyografisine hakim olması, dersin başlıca amaçları arasındadır. |
| Çağdaş Balkan Siyasal Düşünce Tarihi (19. ve 20. Yüzyıllar) | HIST 547 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Gerek HIST 549 ile birlikte ve gerekse kendi başına alınabilecek olan HIST 547, bazı bakımlardan klasik bir düşünce tarihi dersinden ayrılır. Siyasal fikirlerin kendi başlarına birer teorik-entellektüel kurgu olarak incelenmesinden çok, bağlamlarını ve dolayısıyla somut yerel eklemlenmeleri ile değişik sosyal ağırlıklarını öne çıkarır. Bu vurgu farkı, Balkanlar çapında genel iki tesbitten : (a) Balkan toplumlarının Yakınçağ dönüşümlerinde politik alanın aşırı önem kazanmış olmasından ve (b) yerel ulusal elitlerin kalkınma politikalarını hayata geçirmelerine belirli ideolojik sistemlerin çerçeve oluşturmuş ve hizmet etmiş olmasından kaynaklanır. Dolayısıyla bu derste herhangi bir "Balkan" siyasal gelişmesinin "Avrupalı" model veya önceline sadık kalıp kalmadığından çok, sözkonusu gelişme veya düşünceye ne gibi işlev ve umutların bağlandığına, sonuçta (yeni) siyasal eylem ve sosyo-ekonomik ilişki normlarını empoze etmede ne kadar etkili olduğuna, nihayet bütün bu açılardan Balkanlar ölçüsünde hangi nüansların nereden kaynaklandığına bakılacaktır. 19. ve 20. yüzyılların belli başlı politik- ideolojik biçimleniş ve öz-biçimlenişlerinin hepsinin, karşılıklı ilişki ve etkileşimleri içinde ele alınmasına yön veren örtük amaç, Balkanların -- "gelenek", "modernite", "özgürlük", "halk", demokrasi", "ulus", parlamentarizm" ve "politik katılım" gibi terimleri kapsayan -- modern siyaset vokabülerinin tarihsel olarak biçimlenmiş semantiğine ışık tutmaktır. Öğrencilerin yükümlülükleri, kısa sözlü sunuşlar ve yazılı biçimleriyle birlikte, bir veya iki sınavı da kapsar. Bu kurun bir ders olarak değil, öğretim üyesinin onayıyla ve bir Tarih semineri için gerekli birincil kaynak incelemesine dayalı uzun bir araştırma çalışmasının yazılıp bitirilmesi koşuluyla, bir araştırma semineri olarak alınabilmesi konusunda, bkz HIST 647. |
| Osmanlı Kurumlar Tarihi | HIST 550 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Osmanlı toplumsal ve siyasal kurumları (örneğin hanedan ve saltanat verasetinin değişimi, saray ve saray camiası, din ve sair ideolojik çerçeveler, hukuk ve mahkemeler, toprak tasarrufu ve gelir toplama/paylaşma düzenlemeleri, vakıflar, hassa ordusu ve askerî aygıtın diğer unsurları) üzerine, arşiv belgeleri ile tarihî (menkul) kaynaklardan yola çıkan ayrıntılı incelemeler. |
| Tanzimat Öncesi Dönemde Bulgar Topraklarında Osmanlı Hakimiyetinin Çeşitli Yön ve Meseleleri | HIST 553 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bulgar topraklarındaki Osmanlı egemenliğinin özgün çehresi ve belirli meseleleri üzerinde yoğunlaşan bu ders, Osmanlı tarihi ve kaynakları konusunda önceden edinilmiş belirli bir bilgi temeline oturmak zorundadır. Ele alınacak başlıca temalar şöyle sıralanabilir : Osmanlı yönetiminin ilk dönemleri (15. yüzyıldan 16. yüzyılın başlarına kadar); Osmanlı yargı sistemi ve kadı mahkemelerinin işleyişi; toprak hukuku ve ilişkileri : timarlar, vakıflar, çiftlikler; Osmanlı kültürel anıtları; kentler ve kent toplumu; Kırcalı/dağlı isyanları arkaplanı üzerinde, Vidinli Osman Pazvandoğlu'nun serüveni; Balkan halklarının Ulusal Uyanışları; 18. yüzyıl sonu ile 19. yüzyıl başlarında uluslararası durum. Bununla birlikte dersin asıl çekirdeğini, (Ortodoks Hıristiyanlar ve Yahudiler gibi) çeşitli etnik-dini grupların tesmi statüsü ve gerçek durumu : kendi kurumları; Osmanlı makamlarına ilişkin tutumları; Müslümanlaşma sorunları; yeni aziz ve azizeleri; kiliselerin yapım ve onarımı ve benzeri sorunlar oluşturmaktadır. Öğrencilerin değerlendirilmesi ya (a) sömestir boyunca aktif katılımı, kısa sunuşları ve ilgili ikincil literatüre dayalı bir dönem sonu ödevini, ya da (b) daha uzun, yaklaşık 30 sayfa dolayında bir dönem sonu ödevinin, yalnız ikincil literatüre değil, belirli bir birincil kaynak çalışmasına dayandırılmış olmasını içerir. İkinci durumda ve öğretim üyesinin onayıyla bu kurun, 500-kodlu bir ders olarak değil, 600-kodlu bir araştırma semineri olarak alınabilmesi ve Tarih lisansüstü programlarına özgü araştırma seminerleri yükümlülüğünün karşılanmasına saydırılabilmesi için, bkz HIST 653. |
| Uç Toplumları ve Erken Dönem Osmanlı Camiası | HIST 555 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu dersin birincil amacı, Osmanlı politik organizması ve toplumunun ortaya çıkışını, uç toplumları evrensel bağlamı içinde, karşılaştırmalı olarak incelemektir. Tarihsel bir kavram olarak sınır ya da uç boylarının gözden geçirilmesinin ardından ders, Türki kavimler ve İslam toplumları tarihi açısından özel önem taşıyan belirli uç türleri ve durumlarının, örneğin İç Asya ile Çin, Avrasya ile Bizans, İran ile Turan, Arap diyarları ile Bizans, Endülüs ile İspanya'nın Hıristiyan kesimi arasındaki sınır boy ve bölgelerinin ele alınması üzerinde yoğunlaşır. Bunu ardından 14. yüzyılda Batı Anadolu ve Balkanların özel durum ve bağlamı, sınır savaşları ve ticareti, merkezi politik iktidar ile uçbeyleri arasındaki ilişkiler, sınırötesi politik uzlaşma biçimleri gibi, uç toplumlarına özgü konu ve kavramlar açısından değerlendirilecektir. |
| Balkanlar ve Osmanlı İmparatorluğu | HIST 556 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Osmanlı beyliğinin ilk dönemlerini, fetih yöntemlerini ve Balkanlara dönük yayılma örüntülerini, rakip savaşçılık ve önderlik iddialarını, rekabet, işbirliği ve özümseme süreçlerini, daha geç dönemlerin kronikçilerince bu tarihçenin yeniden kurgulanış tarzlarını içeren bir girişin ardından, ders esas olarak şu konular üzerinde yoğunlaşacaktır : politik, toplumsal ve kültürel etkileşimler; kırda ve kentte kâh eklemlenme, kâh budama süreçleri; "Osmanlı düzeni"nin, Osmanlı öncesi sosyal formasyonların ve toprak toprak tasarruf sistemlerinin bir alaşımı olarak vücut buluşu; kimin ne verdiği, ne aldığı; neyin Osmanlıya, neyin Balkanlara özgü olduğu; alternatif ifade biçimleri olarak "Osmanlı egemenliğindeki Balkanlar"dan, "Balkan mekânında Osmanlı imparatorluğu"ndan, "Osmanlı döneminde Balkan diyarları"ndan söz etmenin sorunları. |
| 1450-1600 Dönemi Osmanlı Tarihinin Kaynakları ve Yöntemleri | HIST 561 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders, Balkan ve Osmanlı/Türkiye tarihinin farklı dönemlerinin çalışılması için gerekli kaynak türleriyle birlikte, bu farklı kaynaklarla ilişkili olarak tarihçilerin geliştirip kullandığı değişik yöntem ve yaklaşımların toplu olarak gözden geçirilmesini öngören "Kaynak ve Yöntem" dersleri grubunun bir parçasıdır. Özel olarak 15.-16. yüzyıl Osmanlı tarihi açısından HIST 561'in konular sıralaması, bir hanedan devletinin siyasi yapısı ve örgütlenmesini; kentliler, köylüler ve göçebelerden oluşan toplumsal grupları; bu gruplar ile siyasal iktidar arasındaki ilişkileri içerir. Daha geniş bir bağlam olarak Osmanlıların Avrupa ve Batı Asya'da edindiği topraklar, ideoloji ve siyasal düşünce açısından sonuç ve bağlamlarıyla birlikte incelenecek; her bir konu, günümüz tarihçiliğinde ele alınış biçimleriyle birlikte, hangi kaynak ve yöntemlerin analitik tarihe, hangilerinin ise daha anlatımcı bir yaklaşıma yatkın olduğu da gözönünde bulundurularak değerlendirilecektir. |
| Osmanlı Reform Hareketi 2: Siyasal ve Toplumsal (1839-1918) | HIST 562 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Günümüz Türkiye'sinde halen varlığını sürdüren düşünsel ve toplumsal sorunların kökenlerini 19.yüzyıl Osmanlı devrinde bulmak mümkündür. Söz konusu yüzyılda eski ve yeni, reform ve reform karşıtlığı karşı karşıya gelmişti. Esasen bu devrede Osmanlı İmparatorluğu bir dizi savaş ve dağılma sürecinin getirdiği krizlerle sarsılmaktaydı. Reformcu bürokratların dağılma sürecini durdurmak için aldıkları dayatmacı önlemlere aydınlar şiddetle karşı çıkıyorlardı. Osmanlı Devleti'nin geleceğine ilişkin tartışmalar özellikle İkinci Meşrutiyet döneminin ilk dört yılında (1908- 1912), yani siyasal özgürlüğün nispeten geniş olduğu bir devrede, dikkate değer bir düşünsel zenginliğe kavuşmuştur. Alenen yapılan bu tartışmalar İttihad ve Terakki Cemiyeti'nin askeri diktatörlüğü döneminde (1913-1918) kesintiye uğramıştır. Genel olarak bu "uzun ondokuzuncu yüzyıl" Türk modernleşmesinin kurumsal temellerinin atıldığı bir devredir. Bu dersin amacı son Osmanlı yüz yılındaki reform akımları ve düşüncelerinin tanıtılması ve tahlil edilmesidir. Bu amaçla Tanzimat çağı devlet adamları, 1860 ve 70'lerin muhalif aydınları, Abdülhamid devri muhafazakar düşüncesi ve son onyılların Jön Türk reformcu fikriyatı (1889-1918) değerlendirilecektir |
| Osmanlı İmparatorluğu'nun Sosyal ve Ekonomik Tarihi | HIST 563 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Son yirmi - yirmi beş yılda, karşılaştırmalı ve disiplinlerarası açılımlar içeren bir dizi metodolojik sıçrama, Osmanlı tarihinin önce şanlı bir "klasik çağ", sonra uzun ve kesintisiz bir "gerileme", nihayet 19. yüzyılda Batılılaşmaya dönük reformların başgöstermesi biçimindeki standart kurgusunun adamakıllı sorgulanmasına yol açtı. Dolayısıyla bu geleneksel paradigmanın duraganlığının karşısına, bugün, 1300- 1800 arasının sosyo-ekonomik dönüşüm ve devamlılıklarının dinamik, gerçek anlamıyla tarihsel bir analizini dikebiliyoruz. HIST 363'te, toprak mülkiyeti; kentsel üretim, ticaret ve kredi ilişkilerinin örgütlenme tarzı; modern dünya sisteminin yükselişiyle çıkagelen tehditler; aile ve toplumsal cinsiyet ilişkileri; etnik ve dinsel çeşitlilik; entellektüel yaşam; popüler kültür ve halk katmanlarına özgü muhalefet biçimleri; sosyal ve politik kontrol mekanizmaları; devlet ile toplum arasındaki ilişkiler gibi konular, bu bağlamda işleniyor. |
| Osmanlı İmparatorluğu'nda Ayaklanma ve Muhalefet | HIST 564 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu derste bazı seçilmiş ayaklanmalar ve toplumsal hareketlilik ve muhalefet dönemler incelenecektir. Erken Modern dönemde Avrasya'da ortaya çıkan ayaklanmalarla ilgili ana teorik yaklaşımlar tanıtılarak bunların Osmanlı İmparatorluğu için ne denli geçerli olduğu sorgulanacaktır. Kapsanacak konular arasında devlet oluşumu ve sosyo-ekonomik değişimin dinamikleri, muhalefetin dili, ve köy ve kent ayaklanmalarında örgütlenme, gündem ve özne soruları yer almaktadır. |
| Osmanlı Şiirinde Aşk, Eğlence ve Gündelik Kültür, 1400-1800 | HIST 565 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Ders Osmanlı şiirinde aşk, gündelik hayat ve meclis, eğlence , kurgusal şenlikler gibi belirli konuları araştırmayı amaçlar. Divan şiirinde belirgin unsurlar olarak karşımıza çıkan temalar bağlamında İslam toplumlarında aşk anlayışı, aşık-maşuk, sufizm ve mistik aşk, cinsellik ve dünyevi ilişkiler; kahve, şarap, afyon kullanımını içeren gündelik zevkler yanı sıra Osmanlı şiirinin toplumsal işlevi ve (aruz vezni, şiirsel sözdizimi, anlatım teknikleri, kelime dağarcığı gibi) teknik özellikleri araştırılacaktır. Bu dersin konusunu mesnevi, gazel, kaside ya da mersiye gibi farklı edebi türlerdeki şiirler oluşturmaktadır. Dönem sonunda, öğrencilerin Osmanlı İmparatorluğu'nda 1400-1800 yılları arasında yaşamış önemli şairlerin kaleme aldığı Osmanlı manzum metin örneklerini nasıl okuyup analiz edebileceklerini öğrenmeleri beklenmektedir. |
| Bir Kentin Tarihi I : Byzantion'dan Konstantinopolis'e | HIST 570 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Ünlü Fransız tarihçi Maurice Aymard, Konstantinopolis / İstanbul'u 1970'lerde bir vesileyle ''Herşeyi özümleme kapasitesine sahip bir kent'' diye betimlemişti. HIST 370, öğrenciyi, Yunanistan'daki Megara polis'inin mütevazi bir kolonisi olarak başlayıp, Büyük Konstantinos'un İS 4. yüzyılın başlarında yaptığı kritik bir tercih sayesinde ''Yeni Roma'' olarak büyüyüp serpilmekten geçerek, Bizans imparatorluğunun kaderiyle parlayan ve nihayet 1453'de sönen bu çok-katmanlı tarihin ilk 2000 yılı ile tanıştırmaktır. Bu ve benzeri aşamaları kapsayan bir tarihsel girişin, öndegelen Bizans sit'leri ve anıtlarına düzenlenecek inceleme gezileri sırasında, mahallinde verilecek ayrıntılı konferanslarla bütünlenmesi; ayrıca, haftada en az iki saat olarak tasarlanan bu konferansların, gerek çevirisi ve basımı yapılmış birincil kaynaklar, gerekse kapsamlı ikinci literatür okumaları üzerinde yoğunlaşacak ek seminer saatleriyle pekiştirilmesi öngörülmüştür. ''Bir Kentin Tarihi I'' dersini, gerekli yükümlülük uyarlamalarıyla birlikte, bir lisansüstü dersi olarak alma olanağı için, bkz HIST 370. |
| Bir Kentin Tarihi II : Osmanlı İstanbulu, 1450-1900 | HIST 571 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Konstantinopolis'in fetih öncesinde bulunduğu şartları ve Fatih Sultan Mehmed'in şehri fethettiği 1453 yılını irdeleyerek başlayacak olan HIST 571 dersi, ister HIST 570'in bir devamı olarak veya isterse bağımsız olarak alınmış olsun, öğrencileri İstanbul'un yeniden imârı ve iskânından yola çıkarak gelişen yeni bir imparatorluğun payitahtı olarak 16.yüzyıldaki parlaklığını, 17. ve 18.yüzyıllardaki bir dizi dönüşümünü ve buradan modernitenin başlangıcı olarak Tanzimat'a getirecektir. Sayılan bu dönüşümleri tarihsel bilgiyle temellendirilecek sınıf dersleri başlıca Osmanlı mekânları ve anıtlarına inceleme gezileri düzenlenerek mahallinde derslerle bütünleştirilecektir. |
| 17. ve 18. Yüzyıl Osmanlı Tarihinin Kaynakları ve Yöntemleri | HIST 572 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders, Balkan ve Osmanlı/Türkiye tarihinin farklı dönemlerinin çalışılması için gerekli kaynak türleriyle birlikte, bu farklı kaynaklarla ilişkili olarak tarihçilerin geliştirip kullandığı değişik yöntem ve yaklaşımların toplu olarak gözden geçirilmesini öngören "Kaynak ve Yöntem" dersleri grubunun bir parçasıdır. Özel olarak 17. ve 18. yüzyıllar için HIST 572'nin çıkış noktasında, Osmanlı imparatorluğunu Yeniçağın duragan, marjinal ve pasif bir seyircisi gibi resmeden ve 1970'lerden bu yana esaslı surette eleştirilmiş olan "gerileme" paradigmasının gözden geçirilmesi yatar. Son otuz yılda merkezi Osmanlı arşivlerinde yapılmış araştırmalardan hareketle dersin ilk bölümü, kilit analiz birimi olarak devleti alıp, 1600-1800 arasında (1) Osmanlı diyarlarının değişen ekonomi politiğine, (2) toprak tasarrufundaki değişime, (3) İstanbul'un iaşe ve ikmal sorunlarına, (4) yönetici seçkinler zümresinin reformcu ve tutucu kanatları arasındaki mücadelelere, (5) klişeleşmiş biçimiyle "kadınlar saltanatı"na ve daha genel olarak Osmanlı hanedanının yeni meşruiyet yöntemleri arayışına eğilecek; dersin ikinci bölümünde ise (6) taşra eyaletlerinin ekonomik, sosyal ve kültürel yaşantısı ile (7) Selanik, İzmir ve Halep gibi uluslararası liman kentlerinin yükselişi üzerinde durulacaktır. (8) "Lâle Devri", (9) "Doğu despotizmi" ve (10) "dünya sistemine eklemlenme" metaforlarının historiyografik eleştirisi, sömestirin son haftalarının konuları arasındadır. |
| Post-oryantalizm ve Post-kolonyalizm | HIST 575 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | “Posty-kolonyalizm” deyimi, geçmişteki sömürge yönetimi ile bugüne olan etkilerini çeşitli açılardan araştırmaya yönelik disiplinler arası perspektif, teori ve yöntemleri kucaklayan, oldukça gevşek tanımlanmış bir alanı karakterize eder. Kolonyal söylem ve gösterimleri dekonstrüksiyondan geçirmek amacıyla yola çıkan Post-kolonyal Çalışmalar, yakın zamanda insan ve toplum bilimlerini derinden etkilemiş; dolayısıyla bu alana âşinalık, Orta Doğu’ya ilişkin araştırma literatürüne hakimiyet açısından da tayin edici hale gelmiş bulunuyor. Öte yandan, son kırk yılın akademik gelişmeleri, bu alanda çalışacaklar için sağlam bir Post-oryantalist yaklaşımı da aynı derecede önemli kılmakta. Bu derste öğrenciler, Edward Said’in çığır açıcı eserinin yanı sıra post-kolonyal literatürün başka boyutlarına da eğilecek; bu arada, İngiliz egemenliğiyle hesaplaşmaya çalışan Güney Asya araştırmacılarının geliştirdiği Maduniyet Araştırmaları ile de tanışacaklardır. Sömestirin son üçte biri, bu ve benzeri teorik edinimlerin Orta Doğu, Osmanlı ve Türkiye çalışmalarına nasıl uygulanabileceğine ayrılacaktır. |
| Geç Osmanlı ve Modern Türkiye Siyaset ve Edebiyatı | HIST 576 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders geç Osmanlı ve Cumhuriyet dönemi Türk siyaset ve edebiyatının etkileşimine odaklanır. Belirli bir siyasi pozisyonu öneren metinler tartışılarak siyasi akımların edebiyat üzerindeki etkisi ve edebiyatın bu akımlara katkısı ele alınır. Derste öğrencilere edebiyat, siyaset ve tarihe yönelik bütüncül bir bakış açısı kazandırılması ve ele alınan eserlerde idealize edilen siyasal ve toplumsal düzenlerin kavranması hedeflenmektedir. |
| 19. Yüzyıl Osmanlı Tarihinin Kaynakları ve Yöntemleri | HIST 581 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders, Balkan ve Osmanlı/Türkiye tarihinin farklı dönemlerinin çalışılması için gerekli kaynak türleriyle birlikte, bu farklı kaynaklarla ilişkili olarak tarihçilerin geliştirip kullandığı değişik yöntem ve yaklaşımların toplu olarak gözden geçirilmesini öngören ''Kaynak ve Yöntem'' dersleri grubunun bir parçasıdır. Özel olarak HIST 581, öğrencileri ''uzun''Osmanlı 19. yüzyılının, yani III. Selim'in reformlarından ve Napolyon'un Mısır'a çıkmasından Jön Türk devrimine ve İkinci Meşrutiyet'in kurulmasına kadar uzanan dönemin temel kronolojisi, temaları, sorunsalları ve kaynakları ile tanıştıracak biçimde tasarlanmıştır. Ders geç dönem Osmanlı sosyal, politik ve kültürel yaşantısının içerdiği sayısız dönüşümü, hem Avrupa ve Balkan bağlamlarına oturtmayı, hem de diğer Batı dışı ülkelerin büyük ölçüde kolonyal dünyasında beliren değişik modernleşme gündemleriyle ilişkilendirmeyi amaçlamaktadır. Bu şekilde, Osmanlıların devleti kurtarma ve ayrıcalıklı bir imparatorluk kimliğini yeniden tanımlama çabalarını, gerek 19. yüzyıl Avusturya-Macaristan imparatorluğu, Rusya ve İran'ı, gerekse sömürge konumundaki Kuzey Afrika ve Hindistan'ı konu alan son çalışmaların sunduğu komparatif çerçeveler içinde tartışmak mümkün olacaktır. |
| Çağdaş Türkiye'de Azınlık Sorunları | HIST 585 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Önce sömürgesizleşme ve ardından Soğuk Savaşın sonu, yeni uluslararası nüfus hareketlerini beraberinde getirdi. Kitlesel göç ve mülteci dalgalarının arttırdığı ekonomik, sosyal ve kültürel çatışmalar, Avrupa'nın en istikrarlı ve hoşgörülü demokrasilerini bile saran yeni etnik ve dinî ötekileştirme sorunlarını besler oldu. Öte yandan Türkiye'nin AB süreci, çok-etnili Osmanlı imparatorluğundan Balkan, Kafkas ve Orta Doğu ulus-devletlerine geçiş süreçlerinden devralınmış bir dizi azınlık sorununu yeniden gündeme getiriyor. Bu sorunlar nelerdir ? Hangi grupları kapsıyor ? Gerek ulusal ve gerekse uluslararası düzeyde, çoğunluk ve azınlık grupları arasındaki ilişkiye, dil, din ve kültür hakları nasıl uygulanabilir ? Etnik, dinî veya kültürel çeşitlilik, nasıl ve ne ölçüde, ortak bir değer haline getirilebilir ? HIST 585, bu gibi tarihsel ve güncel konuların irdelenmesini amaçlamakta. Bu derse, uygun bazı düzenlemelerle, lisans düzeyinde kaydolma olanağı için, bkz SPS 485. |
| Ermeni Tarihi ve Edebiyatının Konu ve Sorunları | HIST 586 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders, öğrencilerin Ermeni tarihi, kültürü ve edebiyatı ile tanışması için bir ilk çerçeve sunuyor. Dersin özel ağırlık noktası, gerek misafir öğretim üyelerinin ve gerekse öğrencilerin tercihlerine bağlı olarak bir sömestirden diğerine değişiklik gösterebilir. Bu bağlamda, genel bir özeti içerebileceği gibi, seçilmiş bazı konu veya sorunların çok daha derinlemesine analizinde de yoğunlaşabilir. Hem temalar hem de yaklaşımlar disiplinler-arası nitelikte olabilir; tarih ve edebiyatın yanı sıra antropoloji, sosyoloji veya görsel çalışmalardan da yararlanabilir. |
| Avrupa ve Osmanlı İmparatorluğu’nda Ön-Faşizm | HIST 587 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Milliyetçilik çalışmaları ile Faşizm ve Nazizm tarihinin örtüşme noktasında yer alan bu ders, 19. yüzyıl sonu ve 20. yüzyıl başlarının ön-faşizm oluşumunu önce Avrupa’daki çıkış noktası bağlamında, (ırkçılık, anti-semitizm, Sosyal Darwinizm, radikal modernizm, devlet ve otorite fetişizmi, nihilizm, mistisizm, ölüm tutkusu ve lider ilkesi gibi) çeşitli damarlarıyla; ardından, geç dönem Osmanlı İmparatorluğu’ndaki Türkçülük ve İttihatçılık akımlarının bağrındaki uzantılarıyla birlikte, ikincil literatürün yanı sıra (İkinci Meşrutiyet döneminin en önemli dergileri gibi) bazı birincil kaynaklara da girerek incelemeyi amaçlamaktadır. |
| Güneydoğu Avrupa Tarihinde Milliyetçi Projeler | HIST 588 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Osmanlı imparatorluğunun uzun süren gerileme ve dağılma süreci, bir dizi düşman milliyetçiliğin yükselişiyle elele gitti. Bu milliyetçilikler kendilerine politik, ideolojik ve ekonomik yer açmak, mekân edinmek uğruna hem Bâbıâlî'ye, hem de birbirlerine karşı mücadele ediyordu. Bir ilk ulus-devlet embriyonuna ulaşılmasının ardından, söz konusu rekabet genellikle irredentist boyutlara uzanmaktaydı. HIST 488'de, 20. yüzyıl başlarında büyük insanî trajedilere dönüşen ve bıraktıkları acı miras bugüne dek süregelen bu tür projeler ele alınacaktır; millet ve milliyetçilik teorilerine ilişkin kısa bir girişin ardından, şu konular daha yakından incelenecektir : (1) ''Büyük Sırbistan'' fikri; (2) Hırvatistan'da ''İlliryacılık'' (Illyrismus) kavramı ve buna bağlı olarak ''Yugoslavya'' nosyonunun uç vermesi; (3) Yunan megali idea'sının gelişmesinde devlet politikalarının rolü; (4) diğer milliyetçi akımlara bir ilk tepki olarak Osmanlılık; (5) Bulgaristan'da din, ethnos ve ulus; (6) Makedonya ulusunun inşa''sı sorunsalı; (7) Arnavutluk ''ulusallığı''nın ve ''büyük Arnavutluk'' fikrinin ortaya çıkışı; (8) Türk milliyetçiliğinin doğuşu ve anahatları. Ders, günümüzün milliyetçilik ve ''azınlık'' sorunlarına ilişkin bir ufuk turuyla son bulacaktır. Bu dersi, gerekli yükümlülük uyarlamalarıyla birlikte, bir lisansüstü dersi olarak alma olanağı için, bkz HIST 488. |
| İmparatorluktan Cumhuriyete : Türk Milliyetçiliği ve Ulus-Devleti | HIST 589 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Çağdaş Türkiye?nin oluşumuna, ulusun inşasının ideolojik boyutlarını öne çıkaran yoğun bir toplu bakış. Çeşitli arkaplanlar : Osmanlı tarihinin anahatları; ''uzun'' 19. yüzyıl; Yeni Emperyalizm; Avrupa-merkezcilik ve Oryantalizm; ırkçılık ve Sosyal Darwincilik. Buradan hareketle, Osmanlı-Türk seçkinlerinin Batı ile karmaşık aşk-ve-nefret ilişkilerinin evrimi. Nihayet, büyük 1908-22 krizinin sarsıntıları içinde, artık bir Osmanlı ve/ya Müslüman kimliğinden farklı olarak, belirgin bir Türk kimliğinin şekillenmesi ve temellendirilmesi. Önemli ölçüde edebiyattan da yararlanarak, Türk milliyetçiliğinin gerek erken dönem ve gerekse Kemalist varyantlarına ilişkin kökencilik ve otoktonluk efsaneleri ile ''altın çağ'' anlatımlarının çözümlenmesi. Bu dersin lisans düzeyinde alınabilmesi için, bkz HIST 489. |
| Erken Dönem (1920-1938) Cumhuriyet Tarihinin Kaynakları ve Yöntemleri | HIST 591 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders, Balkan ve Osmanlı/Türkiye tarihinin farklı dönemlerinin çalışılması için gerekli kaynak türleriyle birlikte, bu farklı kaynaklarla ilişkili olarak tarihçilerin geliştirip kullandığı değişik yöntem ve yaklaşımların toplu olarak gözden geçirilmesini öngören ''Kaynak ve Yöntem'' dersleri grubunun bir parçasıdır. Özel olarak Cumhuriyetin ilk yirmi beş yılı açısından HIST 591'de, ''tek parti'' dönemi ve siyasal sistemine, birincil kaynaklardan yola çıkan ve bu kaynakları somut tarihsel, siyasal bağlamlarına oturtan karşılaştırmalı bir yaklaşım söz konusudur. Birinci Dünya Savaşı'nın bitiminde şekillenen siyasal durumdan ve İstiklâl Savaşı yıllarında beliren saflaşma ve kutuplaşmalardan başlayarak, bu yaşamsal önemdeki, travmatik ve belirleyici kuruluş ''moment''inin etkisi, 1923'ten Cumhuriyetin ilk döneminin sonuna kadar izlenecektir. Ders, özel olarak dönemin siyasal örgütleri üzerinde yoğunlaşmanın yanısıra, bütün diğer (siyasal, kültürel, ekonomik ya da dış politikaya ilişkin) gelişme ve yönelimlerin kapsamlı bir şekilde gözden geçirilmesini de içermektedir. |
| Geç Dönem (1938-1950) Cumhuriyet Tarihinin Kaynakları ve Yöntemleri | HIST 592 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders, Balkan ve Osmanlı/Türkiye tarihinin farklı dönemlerinin çalışılması için gerekli kaynak türleriyle birlikte, bu farklı kaynaklarla ilişkili olarak tarihçilerin geliştirip kullandığı değişik yöntem ve yaklaşımların toplu olarak gözden geçirilmesini öngören ''Kaynak ve Yöntem'' dersleri grubunun bir parçasıdır. Özel olarak 20. yüzyılın ortaları açısından HIST 592'de, İnönü yılları -- bir yönüyle tek parti rejiminin son aşamasını ifade eden, diğer yandan savaş sonrasında sözkonusu siyasal rejimin değişmesine açılan, bu son derece önemli fakat görece ihmal edilmiş dönem -- zengin birincil kaynaklarıyla birlikte çok yakından, ayrıntılı olarak incelenecektir. Ele alınacak konu ve temalardan bazıları şunlardır : politik bir örgüt olarak Cumhuriyet Halk Fırkası/Partisi; tek parti sisteminin değişen çehresi; çeşitli yönleriyle siyasal, ekonomik ve kültürel hayat. İnönü döneminde Türk dış politikası. Gerek zamanın diğer tek-parti rejimleriyle (senkronik), gerekse Türkiye'deki tek parti yönetiminin ilk ve son dönemleri arasında (diyakronik) karşılaştırmalar. |
| Kafkasya ve Hinterlandı: Osmanlı, Rus ve Safevî İmparatorlukları Üçgeninde Klan, Etnisite ve Uluslar | HIST 593 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Karadeniz, Hazar Denizi ve Basra Körfezi havzalarını hem birbirinden ayıran, hem de birleştiren Kafkasya ve hinterlandı, antik çağlardan beri stratejik öneme sahip ve o sebeple de rekabet odağı kalmış bir cografî mekân oluşturur. Bu bölge yeniçağ başlarında önce birbirine rakip iki müslüman imparatorluk olan Osmanlı ve Safevi devletleri arasında paylaşılamazken, 18. yüzyıl sonuna doğru Rusya'nın yükselişiyle birlikte hristiyanlık hakimiyeti altına girmiştir. Bir sonraki yüzyıl ise bütün müslüman Ortadoğu'nun Batı'nın ekonomik nüfuzu altına kaydığı ve buna paralel olarak da hem bölge içi, hem de uluslararası düzeyde yeni çekişme ve kamplaşmaların ortaya çıktığı bir dönem oldu. Rusya'nın güneye doğru yayılması sonucu şiddetlenen ve Osmanlı mirasının nasıl paylaşılacağı bağlamında ifadesini bulan "Şark Meselesi"nin evrimi, Gürcüler ve Ermeniler gibi hristiyan milletleri muhtariyet ve hatta bağımsızlık talep etme yönünde cesaretlendirmiştir. Müslüman gruplar ise kendilerini aşağılanmış hissediyor ve geleneksel yaşam tarzlarının yozlaşmasından korkuyorlardı. 18. yüzyıl sonlarından itibaren gösterdikleri tepki, önce Kuzey Kafkasya'da Rus sömürgeciliğine karşı dağlı kabilelerin direnişiyle başlayıp, İmam Şamil (1834-1859) önderliğinde doruğuna erişen, Çerkes ve başka grupların Anadolu'ya zorunlu göçüne paralel olarak da kızışarak, uzun vadede hem komşu halkları, hem de imparatorluk merkezlerini hedef alan bir dizi etnik ve dinî şiddet eylemi şeklini alacaktır. Bilindiği gibi, bu gelişmeler 20. yüzyılın getirdiği iki dünya savaşı sırasında kitlesel sürgün ve soykırımı türünden olaylara dönüşecek ve etnik çatışma, ulusçu bölücülük ve emperyalist rekabet Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra yeni bir enerjiyle patlayacaktır. Dersin amacı, "şiddet bölgeleri" konseptinden hareketle, Kafkasya'nın bu karmaşık tarihine damgasını vuran felâketleri çok nedenli bir çerçeve içinde inceleyip tartışmaktır. |
| MA Dönem Projesi | HIST 595 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | "Tezsiz Yüksek Lisans" programındaki öğrencilerin, Tarih Program Kurulunun onayından geçmiş olması gereken bir konuda, bir öğretim üyesinin danışmanlığı altında, zorunlu araştırma projelerini gerçekleştirecekleri kurumsal çerçeve. |
| Bir Bilgi Transferi Süreci Olarak Tanzimat | HIST 596 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Osmanlı İmparatorluğu'ndaki reform hareketlerine, özellikle 17. ve 18. yüzyıllarda Batı Avrupa'da yaygın olan bilimsel spekülasyonlarla temasları prizmasından; aynı zamanda, sonradan 1850'lere kadarki Tanzimat reformlarına uzanışları içinde, toplu bakış. Kurumsal gelişmelerin tarihi, fikir tarihiyle yanyana ve içiçe ele alınacaktır. Bu kurun, öğretim üyesinin onayıyla ve Tarih lisansüstü programına özgü araştırma semineri koşullarının yerine getirilmesi kaydıyla, 600 kodlu bir araştırma semineri olarak alınabilmesi konusunda, bkz HIST 696. |
| Orta Doğu, Balkanlar ve Kafkasya'da Milletler ve Sınırlar | HIST 597 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Hem ileri düzeydeki lisans, hem lisansüstü öğrencilerine hitap edecek şekilde tasarlanmış, örnekolay incelemeleri şeklinde ilerleyen bir alan taraması. Çürüyen ve dağılan bir imparatorluk bağlamında, belirli bir etnik ve dinsel çeşitlilik matrisinden, gerek çağdaş ulusların ve ulus- devletlerin, gerekse "gecikmiş" ve "doyumsuz", dolayısıyla hırslı milliyetçiliklerin zorlu, acılı yükselişi. Zamanın Büyük Devletleri, yeni milliyetçilikleri ve Bâbıâli. Modernizasyon ve ulusların inşası. Osmanlı millet'lerinin modern uluslara dönüştürülmesi. İddia ve ihtiraslar ile sınırları. Rakip bütünleşmecilikler. Dile, tarihe, sembolik coğrafyalara dayandırılmış talepler. Öngörülebilir trajediler : savaş ve devrim; kıyımlar; zorunlu göçler. Devletlerin bakışı ve insanların yaşadıkları. Paylaşılamayan mekânlarda aklıselim ve istikrar arayışları. Ulusal belleklerin ve unutuşların kurgulanışı. Bu dersin, uygun biçimde yeniden düzenlenmiş yükümlülüklerle birlikte, lisans düzeyinde alınabilmesi konusunda, bkz HIST 497. |
| Kıbrıs Sorunu Tarihçesi | HIST 598 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Ders, 19502li yılların başında uluslararası topluluğun gündemine giren, (BM'de ilk kez 1954 yılında görüşüldü) günümüze kadar çözülememiş Kıbrıs Sorununun tarihçesi üzerinedir. Çeşitli aşamalardan geçerek günümüze kadar gelen bu sorun, Kıbrıs'ta yaşayan iki ana etnik toplum kadar, Türk-Yunan ve Türk-AB ilişkilerini de etkilemiştir. |
| Yüksek Lisans Tezi | HIST 599 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu kredisiz ders, Yüksek Lisans öğrencilerinin, bir öğretim üyesinin danışmanlığında, ders ve seminer çalışmalarının ikinci yılında gerçekleştirmeleri beklenen tez araştırma ve yazma süreçlerinin sürekli denetimi ve meslekdaşlar arasında tartışılması için elverişli bir çerçeve oluşturmaktadır. |
| Doktora Ön Semineri | HIST 600 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Çok-amaçlı, kredisiz ders araştırma yöntemlerinde ve araştırma sonuçların analizinde yeterli hakimiyet kazanmak, gerekli araştırma dillerinde yetkinleşmek gibi hedefler doğrultusunda, esnek biçimde değerlendirilir. Bu ders aynı zamanda öğrencilerin araştırma ve yayın etiği standartları ve kuralları hakkında bilgi edinmelerini amaçlar. |
| Osmanlı Tarih Metinlerinden İleri Düzeyde Okumalar | HIST 601 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Farklı dönemlere ilişkin, değişik tür ve üslûplarda kaleme alınmış elyazması Osmanlı kaynakları üzerinde okuma ve yorum çalışmaları. Genişçe bir bürokratik ve entellektüel metinler yelpazesinin, gerek tarihsel bağlamları, gerekse stilistik ve lingüistik özellikleri üzerinde durularak incelenmesi. Hedefler : (orta ve ileri düzeylerde) ek Osmanlı paleografyası eğitimiyle birlikte, daha zengin bir kaynak bilgisine ulaşmak. Önkoşul : TLL 501-502 ve benzerleri. Önemli not : bu ders, Sabancı Üniversitesi Tarih master ve doktora programlarına kayıtlı öğrenciler açısından, almakla yükümlü oldukları 600-kodlu araştırma seminerlerine saydırılamaz. |
| Araştırma Dillerinde İleri Düzeyde Okumalar | HIST 602 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Osmanlı diyarlarının, Osmanlı Türkçesi dışında kalan (Arapça ve Farsça, ya da Yunanca, Bulgarca ve Sırpça- Hırvatça gibi) belli başlı dilleriyle, değişik tür ve üslûplarda yazılmış tarihî kaynakları üzerinde okuma ve yorum çalışmaları. Hedefler : ek dil eğitimiyle birlikte, daha zengin bir kaynak bilgisine ulaşmak. Önemli not : Bu ders, Sabancı Üniversitesi Tarih Yüksek Lisans ve Doktora programlarına kayıtlı öğrenciler açısından, almakla yükümlü oldukları 600-kodlu araştırma seminerlerine saydırılamaz. |
| Osmanlı Tarihi ve Vakanüvisleri | HIST 609 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Osmanlı toplumunda tarihyazıcılığının gösterdiği gelişmeye toplu bakış. Tarihin kapsamı, anlamı, kullanımları. Resmi ve gayri-resmi şehnameler, tarihler, vekayinameler. Osmanlı tarihyazıcılığının modern tarihçilik açısından kullanılış biçimleri. 16. ve 17. yüzyılların (Kemal Paşazade, Celalzade, Mustafa Ali, Naima gibi) belli başlı tarihçilerinden, gerek matbu, gerekse elyazması metinler halinde seçilmiş okumalar. Başlıca yükümlülük : önemli ölçüde birincil kaynaklara dayalı, yaklaşık 30 sayfalık ciddi bir araştırma çalışmasının yazılı olarak sunulması, seminerin başlıca yükümlülüğüdür. Bu koşulla, Tarih lisansüstü programlarına özgü 600 -kodlu araştırma seminerleri yükümlülüğünün karşılanmasına saydırılabilir. TLL 501-502 veya eşdeğerleri aracılığıyla Osmanlıcaya yeterli hakimiyet koşulu ve dersin öğretim üyesinin onayıyla alınabilir. |
| Osmanlı Hukuk Kültürü Üzerine Okumalar | HIST 613 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Osmanlı hukuku ve uygulamasına giriş bilgilerini, ileri düzeyde paleografya eğitimi ile birleştiren bu seminerde, her iki yılda bir hukukun (muhakeme usulü, hukukun yorumlanması -- fıkıh -- ya da sultanın kanunkoyuculuğu gibi) farklı yönleri üzerinde durulmakta ve seçilen konuya/konulara ilişkin birincil kaynaklar ele alınmaktadır. (Örneğin herhangi bir sömestirde esas tema olarak ifta kurumu ve uygulaması seçildiğinde, İslam ve Osmanlı hukuk alanının konuyla ilgili tartışmalarının gözden geçirilmesinin ardından, 16.-18. yüzyılların fetva derlemeleri aracılığıyla belirli temaların izlenmesi ve sözkonusu koleksiyonların bu açıdan taranması, bütün sınıf tarafından, topluca gerçekleştirilecek; alternatif yıllarda benimsenen başka temalar için de aynı yaklaşım geçerli olacaktır.) 30 sayfa dolayında, önemli ölçüde birincil kaynak kullanımına dayalı bir araştırma çalışması, seminerin başlıca yükümlülüğüdür. Bu koşulla, bir ileri paleografya atölyesi niteliğini taşıdığı gibi, Tarih lisansüstü programlarına özgü araştırma semineri yükümlülüğünün karşılanmasına saydırılabilir. TLL 501-502 veya eşdeğerleri aracılığıyla Osmanlıcaya yeterli hakimiyet koşulu ve dersin öğretim üyesinin onayıyla alınabilir. |
| Tarih ve Devrim | HIST 623 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Devrim nedir ? Devrimler zorunlu ve kaçınılmaz, dolayısıyla evrensel midir ? Devrimlerin bilançosu yüzde yüz olumlu mu, olumsuz mu sayılmalı ? İnatçı bir devrimyanlısı geleneğin ardından, bugün devrimler niçin o kadar sorgulanıyor ? "Tarihin sonu", "devrimlerin sonu" mu demek ? HIST 623'de bu ve benzeri sorunlar, düşünsel alana uzun süre yön veregelmiş devrimyanlısı ve devrimkarşıtı söylemlerin dışında bir bakışaçısıyla ele alınmakta. Konunun yeni ve eleştirel bir historiyografisinin inşasına katkıda bulunmayı amaçlayan ders, İngiliz, Fransız, Rus ve Çin devrimleriyle Kemalist devrime ilişkin verilerden; aynı zamanda Burke ve Tocqueville'den başlayıp, Marx'tan geçerek Brinton, Skocpol, Furet ve Hobsbawm'a uzanan yorumlardan hareketle, devrimlerin modernite ile ilişkisi; devrimlerin zaman ve mekan içindeki dağılımı; "normal" ve "anormal" politika örüntüleri; meşruiyet krizleri; öncü-kitle diyalektiği devrimci eylem aşamaları; şiddet boşalımları ve cezalandırma gösterileri; devrimlerin radikalleşmesi ve askerileşmesi; Avrupa devrimleri ve Avrupa dışı devrimler; devrimlerin zihinsel mevzilenişleri ve mirası gibi konuları sorunsallaştırıyor. Bu kur, lisans öğrencileri tarafından bir lisans dersi (= HIST 323) olarak ve aynı zamanda lisansüstü öğrencileri tarafından, önemli ölçüde birincil kaynaklara dayalı, yaklaşık 30 sayfalık ciddi bir araştırma çalışmasının yazılı olarak sunulması özel koşuluyla, bir araştırma semineri olarak alınabilir. Bu son koşulun yerine getirilmesi kaydıyla, Tarih lisansüstü programlarına özgü 600-kodlu araştırma seminerleri yükümlülüğünün karşılanmasına saydırılabilir. |
| Osmanlı Kültür Tarihinin Konu ve Sorunları | HIST 625 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Osmanlı kültür tarihi geleneksel olarak parçalı bir şekilde ele alınmış; konusunun ayrı ayrı alanlara dağıtılması, birbirinden hayli kopuk mimari, minyatür, diğer süsleme sanatları, müzik ve edebiyat "tarih"lerinde somutlanmıştır. Bir diğer sorun, kültür tarihinin saray ile ilişkisinin çok dar ve yüzeysel biçimde yorumlanması : devletin ve hanedanın siyasi-askeri başarı veya başarısızlıklarının bir "yansıma"sına indirgenmesi ve dolayısıyla kendi üretiminin maddi ve kültürel koşullarından, ya da daha genel olarak, saray-merkezli elit toplum katmanlarına özgü bütün bir habitus'tan soyutlanmasıdır. Bu historiyografik arkaplan ile tartışma içinde HIST 625, yürürlükteki belli başlı yorum tarzlarının (örneğin belgeci, formalist, retrospektif-ideolojik, ya da estetik-koleksiyoncu yaklaşımların olsun; resepsiyon teorisine, sanatın sosyal temellerine ya da kimlik sorunlarına yönelen daha güncel metodolojilerin olsun) süregelen eleştirisi aracılığıyla, bir "total tarih" uygulamasının olası patikalarını araştıracak; "Osmanlılaşma", "sosyal, politik ve kültürel akışkanlık", "meşru değişim", "Osmanlı resmi toplumunun farklı sınıfları arasındaki duvarlar", "grup ayrıcalık ve kimliklerinin aşınması", ya da "kültürel deneysellikler" gibi kavram ve/ya sorunları irdelerken, öğrencileri (gerek değişim, gerekse devamlılık içindeki) iktidar ve meşruiyet profilllerinin kültür ve sanat aracılığıyla nasıl hem ifade, hem inşa edildiğini araştırmaya sevkedecektir. Önemli ölçüde birinci kaynaklardan yola çıkan, dolgun (yaklaşık 30 sayfa dolayındaki) bir araştırma çalışmasının tamamlanması koşuluyla, Tarih lisansüstü programlarının seminer yükümlülüğüne saydırılabilecek olan bu ders, (buna uygun okumalar ve diğer koşullarla) ileri lisans düzeyinde bir konferans dersi olarak da alınabilir. Bunun için bkz HIST 425. TLL 501-502 veya eşdeğerleri aracılığıyla Osmanlıcaya yeterli hakimiyet koşulu ve dersin öğretim üyesinin onayıyla alınabilir. |
| Popüler ve Uygulamalı Tarih Araştırmaları I : Tarihöncesine ve İlkçağ Tarihine İlişkin Sorunlar | HIST 631 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Edebiyat, popüler dergiler ve çizgi romanların yanısıra, doğrudan doğruya tarih öğretimine yönelik malzemelerden de hareketle, kitlesel tarih bilincini meydana getiren unsurları inceleme ve çözümlemeye yönelik bir karşılaştırmalı ve uygulamalı atölyeler dizisinin ilk basamağı. Sadece Türkiye değil, bütün Güneydoğu Avrupa kapsamında, ders kitapları ve/ya öğrenci ve öğretmenlere yönelik tematik dosyalar dahil çeşitli alternatif öğretim malzemelerinin tanımlanması ve üretilmesi olanaklarının araştırılabileceği bir mekân yaratmayı amaçlar. Daha somut olarak HIST 631, tarih öğretiminde mevcut Tarihöncesi ve İlkçağ anlatımlarının eleştirel biçimde gözden geçirilmesinden hareketle, bu anlatımların aşılmasına hasredilmiştir. Önemli not : Bu ders, Sabancı Üniversitesi Tarih master ve doktora programlarına kayıtlı öğrenciler açısından, almakla yükümlü oldukları 600-kodlu araştırma seminerlerine saydırılamaz. |
| Popüler ve Uygulamalı Tarih Araştırmaları II : Avrupa ve Anadolu Ortaçağ Tarihine İlişkin Sorunlar | HIST 632 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Avrupa ve Anadolu Ortaçağına İlişkin Sorunlar Edebiyat, popüler dergiler ve çizgi romanların yanısıra, doğrudan doğruya tarih öğretimine yönelik malzemelerden de hareketle, kitlesel tarih bilincini meydana getiren unsurları inceleme ve çözümlemeye yönelik bir karşılaştırmalı ve uygulamalı atölyeler dizisini Avrupa kapsamında, ders kitapları ve/ya öğrenci ve öğretmenlere yönelik tematik dosyalar dahil çeşitli alternatif öğretim malzemelerinin tanımlanması ve üretilmesi olanaklarının araştırılabileceği bir mekân yaratmayı amaçlar. Daha somut olarak, HIST 631'in devamı niteliğindeki HIST 632, tarih öğretiminde mevcut Arupa ve Anadolu Ortaçağı anlatımlarının eleştirel biçimde gözden geçirilmesinden hareketle, bu anlatımların aşılmasına hasredilmiştir. Önemli not: Bu ders, Sabancı Üniversitesi Tarih master ve doktora programlarına kayıtlı öğrenciler açısından, almakla yükümlü oldukları 600-kodlu araştırma seminerlerine saydırılamaz. |
| Popüler ve Uygulamalı Tarih Araştırmaları III : 1300-1600 Arası Osmanlı Tarihine İlişkin Sorunlar | HIST 633 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Edebiyat, popüler dergiler ve çizgi romanların yanısıra, doğrudan doğruya tarih öğretimine yönelik malzemelerden de hareketle, kitlesel tarih bilincini meydana getiren unsurları inceleme ve çözümlemeye yönelik bir karşılaştırmalı ve uygulamalı atölyeler dizisinin üçüncü halkası. Sadece Türkiye değil, bütün Güneydoğu Avrupa kapsamında, ders kitapları ve/ya öğrenci ve öğretmenlere yönelik tematik dosyalar dahil çeşitli alternatif öğretim malzemelerinin tanımlanması ve üretilmesi olanaklarının araştırılabileceği bir mekân yaratmayı amaçlar. Daha somut olarak HIST 633, tarih öğretiminde mevcut Osmanlı ''klasik dönemi'' anlatımlarının eleştirel biçimde gözden geçirilmesinden hareketle, bu anlatımların aşılmasına hasredilmiştir. Önemli not : Bu ders, Sabancı Üniversitesi Tarih master ve doktora programlarına kayıtlı öğrenciler açısından, almakla yükümlü oldukları 600-kodlu araştırma seminerlerine saydırılamaz. |
| Popüler ve Uygulamalı Tarih Araştırmaları IV: 1600 -1918 Arası Osmanlı Tarihine İlişkin Sorunlar | HIST 634 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Edebiyat, popüler dergiler ve çizgi romanların yanısıra, doğrudan doğruya tarih öğretimine yönelik malzemelerden de hareketle kitlesel tarih bilincini meydana getiren unsurları inceleme ve çözümlemeye yönelik bir karşılaştırmalı ve uygulamalı atölyeler dizisinin dördüncü halkası. Sadece Türkiye değil, bütün Güneydoğu Avrupa kapsamında, ders kitapları ve/ya öğrenci ve öğretmenlere yönelik tematik dosyalar dahil çeşitli alternatif öğretim malzemelerinin tanımlanması ve üretilmesi olanaklarının araştırılabileceği bir mekân yaratmayı amaçlar. Daha somut olarak HIST 634, tarih öğretiminde mevcut Osmanlı "gerilemesi", gecikmiş modernleşmesi, ıslahatı, acılı cançekişmesi ve çöküşü anlatımlarının eleştirel biçimde gözden geçirilmesinden hareketle, bu anlatımların aşılmasına hasredilmiştir. Önemli not: Bu ders, Sabancı Üniversitesi Tarih master ve doktora programlarına kayıtlı öğrenciler açısından, almakla yükümlü oldukları 600-kodlu araştırma seminerlerine saydırılamaz. |
| Popüler ve Uygulamalı Tarih Araştırmaları V : 19. Sorunlar | HIST 635 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Yüzyıl Dünya ve Osmanlı-Türkiye Tarihine İlişkin Edebiyat, popüler dergiler ve çizgi romanların yanısıra, doğrudan doğruya tarih öğretimine yönelik malzemelerden de hareketle, kitlesel tarih bilincini meydana getiren unsurları inceleme ve çözümlemeye yönelik bir karşılaştırmalı ve uygulamalı atölyeler dizisinin beşinci halkası. Sadece Türkiye değil, bütün Güneydoğu Avrupa kapsamında, ders kitapları ve/ya öğrenci ve öğretmenlere yönelik tematik dosyalar dahil çeşitli alternatif öğretim malzemelerinin tanımlanması ve üretilmesi olanaklarının araştırılabileceği bir mekân yaratmayı amaçlar. Daha somut olarak HIST 635, Geç Osmanlı tarihinin 19. yüzyıl "ıslahat dönemi" hakkında tarih öğretiminde mevcut anlatımların eleştirel biçimde gözden geçirilmesinden hareketle, bu anlatımların aşılmasına hasredilmiştir. Önemli not : Bu ders, Sabancı Üniversitesi Tarih master ve doktora programlarına kayıtlı öğrenciler açısından, almakla yükümlü oldukları 600-kodlu araştırma seminerlerine saydırılamaz. |
| Popüler ve Uygulamalı Tarih Araştırmaları VI : 20. Sorunlar | HIST 636 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Yüzyıl Dünya ve Osmanlı-Türkiye Tarihine İlişkin Edebiyat, popüler dergiler ve çizgi romanların yanısıra, doğrudan doğruya tarih öğretimine yönelik malzemelerden de hareketle, kitlesel tarih bilincini meydana getiren unsurları inceleme ve çözümlemeye yönelik bir karşılaştırmalı ve uygulamalı atölyeler dizisinin altıncı halkası. Sadece Türkiye değil, bütün Güneydoğu Avrupa kapsamında, ders kitapları ve/ya öğrenci ve öğretmenlere yönelik tematik dosyalar dahil çeşitli alternatif öğretim malzemelerinin tanımlanması ve üretilmesi olanaklarının araştırılabileceği bir mekân yaratmayı amaçlar. Daha somut olarak HIST 636, Geç Osmanlı ve Modern Türkiye tarihinin 20. yüzyılı hakkında tarih öğretiminde mevcut anlatımların eleştirel biçimde gözden geçirilmesinden hareketle, bu anlatımların aşılmasına hasredilmiştir. Önemli not : Bu ders, Sabancı Üniversitesi Tarih master ve doktora programlarına kayıtlı öğrenciler açısından, almakla yükümlü oldukları 600-kodlu araştırma seminerlerine saydırılamaz. |
| Popüler ve Uygulamalı Tarih Araştırmaları VII : Süreçlerine İlişkin Sorunlar I | HIST 637 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | İmparatorluğun Dağılması ve Milliyetçi Çatışma Edebiyat, popüler dergiler ve çizgi romanların yanısıra, doğrudan doğruya tarih öğretimine yönelik malzemelerden de hareketle, kitlesel tarih bilincini meydana getiren unsurları inceleme ve çözümlemeye yönelik bir karşılaştırmalı ve uygulamalı atölyeler dizisinin yedinci halkası. Sadece Türkiye değil, bütün Güneydoğu Avrupa kapsamında, ders kitapları ve/ya öğrenci ve öğretmenlere yönelik tematik dosyalar dahil çeşitli alternatif öğretim malzemelerinin tanımlanması ve üretilmesi olanaklarının araştırılabileceği bir mekân yaratmayı amaçlar. Daha somut olarak HIST 637,Osmanlı İmparatorluğunun uzun cançekişme sürecinde başgösteren milliyetçi çatışmalar hakkında tarih öğretiminde mevcut anlatımların eleştirel biçimde gözden geçirilmesine hasredilmiştir. Önemli not : Bu serideki diğer derslerden farklı olarak, HIST 637 (ve devamı olan HIST 638) Sabancı Üniversitesi Tarih master ve doktora programlarına kayıtlı öğrenciler açısından, almakla yükümlü oldukları 600-kodlu araştırma seminerlerine saydırılabilir. |
| Popüler ve Uygulamalı Tarih Araştırmaları VIII : Çatışma Süreçlerine İlişkin Sorunlar II | HIST 638 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | İmparatorluğun Dağılması ve Milliyetçi Edebiyat, popüler dergiler ve çizgi romanların yanısıra, doğrudan doğruya tarih öğretimine yönelik malzemelerden de hareketle, kitlesel tarih bilincini meydana getiren unsurları inceleme ve çözümlemeye yönelik bir karşılaştırmalı ve uygulamalı atölyeler dizisinin sekizinci halkası. Sadece Türkiye değil, bütün Güneydoğu Avrupa kapsamında, ders kitapları ve/ya öğrenci ve öğretmenlere yönelik tematik dosyalar dahil çeşitli alternatif öğretim malzemelerinin tanımlanması ve üretilmesi olanaklarının araştırılabileceği bir mekân yaratmayı amaçlar. Daha somut olarak HIST 638, Osmanlı İmparatorluğunun uzun cançekişme sürecinde başgösteren milliyetçi çatışmalar hakkında tarih öğretiminde mevcut anlatımların eleştirel biçimde gözden geçirilmesine hasredilmiştir. Önemli not : Bu serideki diğer derslerden farklı olarak, HIST 638 (ve önkoşulu olan HIST 637) Sabancı Üniversitesi Tarih master ve doktora programlarına kayıtlı öğrenciler açısından, almakla yükümlü oldukları 600-kodlu araştırma seminerlerine saydırılabilir. |
| Şark Meselesi, 1768-1923 | HIST 650 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | 18. yüzyıl ve özellikle de 19. yüzyıl Avrupa'sının Büyük Devletlerinin, o zamanki adıyla Düvel-i Muazzama'nın, aynı dönemde "Avrupa'nın Hasta Adamı" olarak anılmaya başlayan Osmanlı İmparatorluğunu paylaşmaya yönelik, neredeyse iki yüz yıl devam eden girişimlerini çerçeveleyen ideolojik, politik, askeri süreç ve yapılanmaların bir bütün olarak incelenmesi. Lisans öğrencileri tarafından HIST 450 koduyla alınabilen bu ders, aynı zamanda, önemli ölçüde birincil kaynaklara dayalı, yaklaşık 30 sayfalık ciddi bir araştırma çalışmasının yazılı olarak sunulması özel koşuluyla, bir Tarih araştırma semineri olarak alınabilir. Bu son koşulun yerine getirilmesi kaydıyla, Tarih lisansüstü programlarına özgü 600-kodlu araştırma seminerleri yükümlülüğünün karşılanmasına saydırılabilir. |
| HIST 664 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu seminerde belli başlı ayaklanmalar ve toplumsal huzursuzluk ve muhalefet hadiseleri seçilmiş birincil kaynaklar ve araştırma literatürü ışığında ele alınacaktır. Erken Modern dönemde Avrasya'da ortaya çıkan ayaklanmalarla ilgili ana teorik yaklaşımlar tanıtılarak bunların Osmanlı İmparatorluğu açısından geçerliliği irdelenecektir. Kapsanacak konular arasında devlet oluşumu ve sosyo-ekonomik değişimin dinamikleri, muhalefetin ideolojisi ve dili, köy ve kent ayaklanmalarında örgütlenme, gündem ve etken sorunsalları yer almaktadır | |
| Osmanlı Kölelik Tarihinin Soru ve Sorunları | HIST 669 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu seminer, Osmanlı bağlamı içinde kölelik kurumunu çeşitli yönleriyle inceleme ve araştırmayı amaçlar. Öğrenciler, şu gibi tarihsel "uğrak" ve konular üzerinde yoğunlaşmaya yönlendirileceklerdir : Dünya tarihine ilişkin daha kapsamlı perspektifler bağlamında Osmanlılarda kölelik; "açık" ve "kapalı" kölelik sistemleri; köle edinme / devşirme yöntemleri; etnisite ve kölelik; Osmanlılarda köle talebinin geçirdiği değişimler; asker ve yönetici olarak köleler; tarımda köleler; imalât faaliyetinde köleler; eviçi kölelik ve köleler; Osmanlı köleliğinin popular kültürü; köleliğin hukukî çerçevesi; Avrupa ve Kuzey Amerika'da köleliğin ilgası tartışmaları ve Osmanlı köleliği açısından önemi; Osmanlı köleliğinde Batı'nın varlığı ve/ya payı; köleliğe ve köle ticaretine karşı devlet / hükümet önlemleri; Osmanlı köleliğin, yasama aracılığıyla resmen ilga edilmeksizin, tedricen sönerek yokolması. Başlıca yükümlülük : 30 sayfa dolayında, birincil kaynaklara dayanan kapsamlı bir araştırma çalışması. Tarih programının araştırma semineri yükümlülüklerine saydırılabilir. TLL 501-502 veya eşdeğerleri aracılığıyla Osmanlıcaya yeterli hakimiyet koşulu ve dersin öğretim üyesinin onayıyla alınabilir. |
| İstanbul'un Oluşumu | HIST 671 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Görsel malzemeleri yazılı kaynaklarla birleştiren bir araştırma semineri. Öğrencilerin üzerinde yoğunlaşmak isteyebilecekleri dönem ve konular : (1) Kentin Bizans geçmişi; bir kentin vücut bulmasında ritlerin ve anıtların rolü. (2) İstanbul'un içi ve civarında erken dönem Osmanlı toprak tasarrufu : tahrirler ve hanedan vakıfları; kanun ve kanon. (3) Osmanlı İmparatorluğu'nda kendine has bir "yerel kültür" olarak İstanbul. (4) Bir sosyal huzursuzluk odağı olarak İstanbul. Geç dönemlerin Osmanlı İstanbulu : değişen topoğrafyası, çeşitlenen beğenileri ve kimlikleri (ya da : yerel bir kültürün içinde alt-yerelliklerin oluşması). (6) Cumhuriyet İstanbulu : bir kentin sonu. Farklı veri ve kaynak tiplerini bileştiren, yaklaşık 30 sayfalık ciddi bir araştırma çalışması, değerlendirmenin temelini oluşturur. Bu koşulla, Tarih lisansüstü programlarına özgü 600-kodlu araştırma seminerleri yükümlülüğünün karşılanmasına saydırılabilir. TLL 501-502 veya eşdeğerleri aracılığıyla Osmanlıcaya yeterli hakimiyet koşulu ve dersin öğretim üyesinin onayıyla alınabilir. |
| Erken Modern Dönem Osmanlı Tarihi Semineri | HIST 672 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Lisansüstü öğrencileri, 17. - 18. yüzyıllar açısından (dersin öğretim üyesinin yıldan yıla değiştirebileceği) önemli ve ağırlıklı bir tema etrafında, dönemin çeşitli birincil kaynaklarının orijinal şekilleriyle tanıştırmayı ve bu tür belgeler üzerinde çalışabilir kılmayı amaçlayan, temel önemde bir Osmanlı Tarihi semineri. Önkoşul: HIST 572 veya (Tarih Programı tarafından onaylanacak) herhangi bir eşdeğeri; ayrıca, (keza Tarih Programının onaylayacağı) yeterli Osmanlıca elyazısı okuma kapasitesi. Dersin zorunlu çıktısı: yukarıda sözü edilen birincil kaynakları temel alan, yaklaşık 30 sayfa dolayında esaslı bir araştırma ödevi. Bu koşulların yerine getirilmesi halinde, Tarih Yüksek Lisans ve Doktora programlarının seminer yükümlülüğünün karşılanmasına saydırılabilir. |
| Geç Dönem Osmanlı Tarihi semineri (19. yüzyıl) | HIST 681 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Lisansüstü öğrencileri, 19. yüzyıl açısından (dersin öğretim üyesinin yıldan yıla değiştirebileceği) önemli ve ağırlıklı bir tema etrafında, dönemin çeşitli birincil kaynaklarının orijinal şekilleriyle tanıştırmayı ve bu tür belgeler üzerinde çalışabilir kılmayı amaçlayan, temel önemde bir Geç Dönem Osmanlı Tarihi semineri. Önkoşul: HIST 581 veya (Tarih Programı tarafından onaylanacak) herhangi bir eşdeğeri; ayrıca, (keza Tarih Programının onaylayacağı) yeterli Osmanlıca elyazısı okuma kapasitesi. Dersin zorunlu çıktısı: yukarıda sözü edilen birincil kaynakları temel alan, yaklaşık 30 sayfa dolayında esaslı bir araştırma ödevi. Bu koşulların yerine getirilmesi halinde, Tarih Yüksek Lisans ve Doktora programlarının seminer yükümlülüğünün karşılanmasına saydırılabilir. |
| 16.-18. Yüzyıllarda Osmanlı Kentlerinde Siyaset ve Toplum | HIST 682 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Osmanlı kentlerinin incelenmesinde kullanılan başlıca araştırma paradigmalarına giriş. Coğrafyadan, kültürden veya maddi hayattan yola çıkan değişik kent tipolojilerinin; keza, cemaat, sınıf ya da imtiyazlı erkân gibi sıkça kullanılan analiz birimlerinin gözden geçirilmesi. Bazı temalar : formel ve informel siyaset; kamusal mekânlarda yaşamın çeşitli yönleri; düzenlemeler, uyum ve mukavemet, sohbet ve törensellik. Başlıca yükümlülük : önemli ölçüde birincil kaynaklara dayalı, yaklaşık 30 sayfalık ciddi bir araştırma çalışması. Bu koşulla, Tarih lisansüstü programlarına özgü 600 kodlu araştırma seminerleri yükümlülüğünün karşılanmasına saydırılabilir. TLL 501-502 veya eşdeğerleri aracılığıyla Osmanlıcaya yeterli hakimiyet koşulu ve dersin öğretim üyesinin onayıyla alınabilir. |
| Ulusal Bellek Üzerine Özel Okumalar I: Değişik Türleriyle Erken Dönem Türk Milliyetçiliği | HIST 689 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | 19. yüzyıla özgü Osmanlı kimliği ya da Müslüman yurtseverliği varyantlarından, uzun ve sancılı 1908-22 krizi boyunca, karmaşık biçimlerde Turk milliyetçiliğine geçiş. Yaslanılabilecek bir geçmiş arayışı : çağdaş travmaların, efsanevi tarihçeler icadı yoluyla telafisine dönük mekanizmalar. Alternatif "altın çağ"lar, muhayyel akrabalıklar, bunlara denk düşen kültürel değer sistemleri. Dönemin ilk ders kitapları; popüler tarih denemeleri; Orta Asya kökenlilik tasavvuru; ırk sorunları; Yusuf Akcura ve Fuad Köprülü'nün kurguladığı evrimsel devamlılık öyküsü; Osmanlı- merkezli emperyal söylemin üzerine, ulusal bir söylemin yamanması; Kemalizmin erken döneminde Türk milliyetçiliğinin yeniden tanımlanması; Türk Tarih Tezinin amaç ve kısıtları. Önemli ölçüde birincil kaynaklara dayalı, yaklaşık 30 sayfalık ciddi bir araştırma çalışmasının yazılı olarak sunulması özel koşuluyla, bir Tarih araştırma semineri olarak alınabilir. |
| Ulusal Bellek İnşasının Metin ve Yöntemleri II : Cumhuriyet Dönemi Tarihçileri Nasıl Okunmalı? | HIST 690 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Cumhuriyet dönemi tarihyazıcılığına eleştirel ve karşılaştırmalı bir yaklaşım. Tarihin akademik bir disiplin olarak kurumlaşması ve profesyonelleşmesi. Tarihsel gerikalmışlık, "yetişme" gündemleri, ulusal kalkınmacılık, "Prusya yolu"nun Türkiye varyantı. Devlet, milliyetçilik ve tarihçiler. Akçura ve Köprülü'den başlayıp, Barkan'dan geçerek İnalcık'a uzanan bir ulusal "kanon" inşası. Evrenselcilik ve biz bize benzerizcilik. Yukarıdan tarih ve aşağıdan tarih. Farklı yalnızlıklar : Reşat Ekrem Koçu, Mustafa Akdağ. İslam, Osmanlı veya Türk kimlik ve miraslarına ilişkin tartışmaların, Sanat Tarihine yansıması. Tarihçilerin ve arkeologların farklı dünyaları. 1950'lerin ve 60'ların açılımları. Ekonomik ve sosyal tarihin kendini bulması. Emperyalizm, azgelişmişlik ve üretim tarzları tartışmaları. Tarihçilikte ve Sosyal Bilimlerde '60 kuşağı. Bu kur, lisans öğrencileri tarafından HIST 490 kodlu bir lisans dersi olarak ve aynı zamanda lisansüstü öğrencileri tarafından, önemli ölçüde birincil kaynaklara dayalı, yaklaşık 30 sayfalık ciddi bir araştırma çalışmasının yazılı olarak sunulması özel koşuluyla, bir araştırma semineri olarak alınabilir. Bu son koşulun yerine getirilmesi kaydıyla, Tarih lisansüstü programlarına özgü 600 kodlu araştırma seminerleri yükümlülüğünün karşılanmasına saydırılabilir. |
| Modern Diktatörlükler ile Türkiye'de Tek Parti Dönemi ve Siyasal Sistemi (1925-1945) | HIST 692 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu kur, Türkiye'nin yakın tarihinin tek parti dönemi ve siyasal sistemini, birincil kaynaklar kullanarak, hem tarihsel bağlamı içinde, hem de siyaset bilimine özgü yaklaşımlarla, karşılaştırmalı olarak incelemekte. Daha Milli Mücadele döneminde uçveren siyasal pozisyon ve saflaşmaların zaman içinde evrilen ve karmaşıklaşan uzantıları, Cumhuriyet'in kurulmasından hemen önceki aşamadan başlayıp, Kemalist erken Cumhuriyet döneminin sonuna kadar izleniyor. Bu dönemin tamamının siyasal, kültürel ve ekonomik cepheleriyle dış politikası bir bütün olarak ele alınırken, siyasal kurum ve örgütlenmelerindeki gelişmeler özel bir dikkatle vurgulanıyor. 20. yüzyılın (Faşist İtalya, Nazi Almanyası, Franko İspanyası gibi) modern diktatörlüklerinin tecrübeleri, konunun arkaplanını, geniş teorik, karşılaştırmalı çerçevesini oluşturuyor. Bu kur, lisans öğrencileri tarafından POLS 392 kodlu bir lisans dersi olarak ve aynı zamanda lisansüstü öğrencileri tarafından, önemli ölçüde birincil kaynaklara dayalı, yaklaşık 30 sayfalık ciddi bir araştırma çalışmasının yazılı olarak sunulması özel koşuluyla, bir Tarih araştırma semineri olarak alınabilir. Bu son koşulun yerine getirilmesi kaydıyla, Tarih lisansüstü programlarına özgü 600-kodlu araştırma seminerleri yükümlülüğünün karşılanmasına saydırılabilir. |
| 19. Yüzyıl Osmanlı İmparatorluğu'nda Reformlar ve Düşünce Tarihi | HIST 695 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | 19. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu'na ilişkin literatür, daha ziyade reformun kurumsal öğelerine odaklanmıştır. Oysa 1960'tan bu yana, reformun entellektüel ve bilgi öğeleri ile ilgili bir araştırma literatürü de oluşmuş bulunuyor. Bu derste bu literatür incelenecektir. Önemli ölçüde birincil kaynaklara dayalı, yaklaşık 30 sayfalık ciddi bir araştırma çalışmasının yazılı olarak sunulması özel koşuluyla, bir araştırma semineri olarak alınabilir.Bu son koşulun yerine getirilmesi kaydıyla, Tarih lisansüstü programlarına özgü 600-kodlu araştırma seminerleri yükümlülüğünün karşılanmasına saydırılabilir. |
| Bir Bilgi Transferi Süreci Olarak Tanzimat | HIST 696 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Osmanlı İmparatorluğu'ndaki reform hareketlerine, özellikle 17. ve 18. yüzyıllarda Batı Avrupa'da yaygın olan bilimsel spekülasyonlarla temasları prizmasından; aynı zamanda, sonradan 1850'lere kadarki Tanzimat reformlarına uzanışları içinde, toplu bakış. Kurumsal gelişmelerin tarihi, fikir tarihiyle yanyana ve içiçe ele alınacaktır. Bu kur (HIST 596 koduyla) bir konferans dersi olarak ve aynı zamanda, önemli ölçüde birincil kaynaklara dayalı, yaklaşık 30 sayfalık ciddi bir araştırma çalışmasının yazılı olarak sunulması özel koşuluyla, bir Tarih araştırma semineri olarak alınabilir. Bu son koşulun yerine getirilmesi kaydıyla, Tarih lisansüstü programlarına özgü 600-kodlu araştırma seminerleri yükümlülüğünün karşılanmasına saydırılabilir. |
| Geç Dönem Osmanlı ve Modern Türkiye Dış Politikası, 1870-1970 | HIST 697 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu kurda, (a) 19. yüzyılın son çeyreğinden itibaren, uluslararası ilişkilerin Avrupa merkezli örüntüsü içinde başgösteren gelişmeler karşısında Osmanlı devletinin izlemek zorunda kaldığı dış politika yönelimleri ile (b) modern Türkiye Cumhuriyeti'nin 20. yüzyılın ilk çeyreğinden itibaren izlemeye koyulduğu dış politika çizgisinin, birincil kaynaklar kullanılarak, ayrıntılı ve kapsamlı bir dökümü sunuluyor. Özel olarak Türk dış politikasının belli başlı sorunlarının, genel olarak uluslararası politika sahnesindeki gelişmelerden bağımsız olarak ele alınamıyacağı vurgulanıyor. Türk dış politika tarihinin en kritik yüzyılının kopuş ve devamlılıkları, nedenleriyle birlikte, etraflı olarak çözümleniyor. Bu kur, lisans öğrencileri tarafından HIST 397 kodlu bir lisans dersi olarak ve aynı zamanda lisansüstü öğrencileri tarafından, önemli ölçüde birincil kaynaklara dayalı, yaklaşık 30 sayfalık ciddi bir araştırma çalışmasının yazılı olarak sunulması özel koşuluyla, bir Tarih araştırma semineri olarak alınabilir. Bu son koşulun yerine getirilmesi kaydıyla, Tarih lisansüstü programlarına özgü 600-kodlu araştırma seminerleri yükümlülüğünün karşılanmasına saydırılabilir. |
| Doktora Tezi | HIST 699 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu kredisiz ders, Doktora öğrencilerinin, biri danışmanları olmak üzere üç kişilik bir jürinin gözetiminde, ders ve seminer çalışmaları bittikten sonra gerçekleştirmeleri beklenen tez araştırma ve yazma süreçlerinin sürekli denetimi ve meslekdaşlar arasında tartışılması için elverişli bir çerçeve oluşturmaktadır. |
| Literatür Taraması : Historiyografi | HIST 702 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Belirli bir alan veya döneme ilişkin ikincil literatürün ileri düzeyde ve sıkı bir şekilde gözden geçirilmesi suretiyle, özellikle doktora öğrencilerinin bir ana ve iki ikincil dalda yeterlik sınavlarına hazırlanmasını amaçlayan onbir dersten biri. Diğer öğrenciler tarafından da, belirli bir alana yönelik yoğun ve güdümlü bir okuma dersi olarak alınabilir. Bu dersi alacak öğrenciler, (a) bilfiil okudukları kitap ve makaleleri içeren komple bir bibliyografya hazırlayıp sunmak; (b) dersin genel kapsamına giren herhangi bir alt-konuda açılabilecek bir lisans Tarih dersi için iyi düşünülmüş bir plan ve okuma listesi hazırlayıp sunmakla yükümlüdürler. |
| Literatür Taraması : Avrupa Ortaçağı | HIST 712 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Belirli bir alan veya döneme ilişkin ikincil literatürün ileri düzeyde ve sıkı bir şekilde gözden geçirilmesi suretiyle, özellikle doktora öğrencilerinin bir ana ve iki ikincil dalda yeterlik sınavlarına hazırlanmasını amaçlayan onbir dersten biri. Diğer öğrenciler tarafından da, belirli bir alana yönelik yoğun ve güdümlü bir okuma dersi olarak alınabilir. Bu dersi alacak öğrenciler, (a) bilfiil okudukları kitap ve makaleleri içeren komple bir bibliyografya hazırlayıp sunmak; (b) dersin genel kapsamına giren herhangi bir alt-konuda açılabilecek bir lisans Tarih dersi için iyi düşünülmüş bir plan ve okuma listesi hazırlayıp sunmakla yükümlüdürler. |
| Literatür Taraması : Yeniçağ | HIST 714 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Belirli bir alan veya döneme ilişkin ikincil literatürün ileri düzeyde ve sıkı bir şekilde gözden geçirilmesi suretiyle, özellikle doktora öğrencilerinin bir ana ve iki ikincil dalda yeterlik sınavlarına hazırlanmasını amaçlayan onbir dersten biri. Diğer öğrenciler tarafından da, belirli bir alana yönelik yoğun ve güdümlü bir okuma dersi olarak alınabilir. Bu dersi alacak öğrenciler, (a) bilfiil okudukları kitap ve makaleleri içeren komple bir bibliyografya hazırlayıp sunmak; (b) dersin genel kapsamına giren herhangi bir alt-konuda açılabilecek bir lisans Tarih dersi için iyi düşünülmüş bir plan ve okuma listesi hazırlayıp sunmakla yükümlüdürler. |
| Literatür Taraması: Devrimler Çağından Günümüze | HIST 715 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Belirli bir alan veya döneme ilişkin ikincil literatürün ileri düzeyde ve sıkı bir şekilde gözden geçirilmesi suretiyle, özellikle doktora öğrencilerinin bir ana ve iki ikincil dalda yeterlik sınavlarına hazırlanmasını amaçlayan onbir dersten biri. Diğer öğrenciler tarafından da, belirli bir alana yönelik yoğun ve güdümlü bir okuma dersi olarak alınabilir. Bu dersi alacak öğrenciler, (a) bilfiil okudukları kitap ve makaleleri içeren komple bir bibliyografya hazırlayıp sunmak; (b) dersin genel kapsamına giren herhangi bir alt-konuda açılabilecek bir lisans Tarih dersi için iyi düşünülmüş bir plan ve okuma listesi hazırlayıp sunmakla yükümlüdürler. |
| Literatür Taraması : 1800'den Günümüze Modern Balkan Tarihi: | HIST 742 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Belirli bir alan veya döneme ilişkin ikincil literatürün ileri düzeyde ve sıkı bir şekilde gözden geçirilmesi suretiyle, özellikle doktora öğrencilerinin bir ana ve iki ikincil dalda yeterlik sınavlarına hazırlanmasını amaçlayan onbir dersten biri. Diğer öğrenciler tarafından da, belirli bir alana yönelik yoğun ve güdümlü bir okuma dersi olarak alınabilir. Bu dersi alacak öğrenciler, (a) bilfiil okudukları kitap ve makaleleri içeren komple bir bibliyografya hazırlayıp sunmak; (b) dersin genel kapsamına giren herhangi bir alt-konuda açılabilecek bir lisans Tarih dersi için iyi düşünülmüş bir plan ve okuma listesi hazırlayıp sunmakla yükümlüdürler. |
| Literatür Taraması: Orta Asya ve Türki Kavimler Tarihi | HIST 751 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Belirli bir alan veya döneme ilişkin ikincil literatürün ileri düzeyde ve sıkı bir şekilde gözden geçirilmesi suretiyle, özellikle doktora öğrencilerinin bir ana ve iki ikincil dalda yeterlik sınavlarına hazırlanmasını amaçlayan onbir dersten biri. Diğer öğrenciler tarafından da, belirli bir alana yönelik yoğun ve güdümlü bir okuma dersi olarak alınabilir. Bu dersi alacak öğrenciler, (a) bilfiil okudukları kitap ve makaleleri içeren komple bir bibliyografya hazırlayıp sunmak; (b) dersin genel kapsamına giren herhangi bir alt-konuda açılabilecek bir lisans Tarih dersi için iyi düşünülmüş bir plan ve okuma listesi hazırlayıp sunmakla yükümlüdürler. |
| Literatür Taraması: Osmanlı Tarihi, 1300-1600 | HIST 762 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Belirli bir alan veya döneme ilişkin ikincil literatürün ileri düzeyde ve sıkı bir şekilde gözden geçirilmesi suretiyle, özellikle doktora öğrencilerinin bir ana ve iki ikincil dalda yeterlik sınavlarına hazırlanmasını amaçlayan onbir dersten biri. Diğer öğrenciler tarafından da, belirli bir alana yönelik yoğun ve güdümlü bir okuma dersi olarak alınabilir. Bu dersi alacak öğrenciler, (a) bilfiil okudukları kitap ve makaleleri içeren komple bir bibliyografya hazırlayıp sunmak; (b) dersin genel kapsamına giren herhangi bir alt-konuda açılabilecek bir lisans Tarih dersi için iyi düşünülmüş bir plan ve okuma listesi hazırlayıp sunmakla yükümlüdürler. |
| Literatür Taraması : Osmanlı Tarihi, 17. ve 18. Yüzyıllar | HIST 771 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Belirli bir alan veya döneme ilişkin ikincil literatürün ileri düzeyde ve sıkı bir şekilde gözden geçirilmesi suretiyle, özellikle doktora öğrencilerinin bir ana ve iki ikincil dalda yeterlik sınavlarına hazırlanmasını amaçlayan onbir dersten biri. Diğer öğrenciler tarafından da, belirli bir alana yönelik yoğun ve güdümlü bir okuma dersi olarak alınabilir. Bu dersi alacak öğrenciler, (a) bilfiil okudukları kitap ve makaleleri içeren komple bir bibliyografya hazırlayıp sunmak; (b) dersin genel kapsamına giren herhangi bir alt-konuda açılabilecek bir lisans Tarih dersi için iyi düşünülmüş bir plan ve okuma listesi hazırlayıp sunmakla yükümlüdürler. |
| Literatür Taraması : Osmanlı-Türkiye Tarihi, 1800-1918 | HIST 781 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Belirli bir alan veya döneme ilişkin ikincil literatürün ileri düzeyde ve sıkı bir şekilde gözden geçirilmesi suretiyle, özellikle doktora öğrencilerinin bir ana ve iki ikincil dalda yeterlik sınavlarına hazırlanmasını amaçlayan onbir dersten biri. Diğer öğrenciler tarafından da, belirli bir alana yönelik yoğun ve güdümlü bir okuma dersi olarak alınabilir. Bu dersi alacak öğrenciler, (a) bilfiil okudukları kitap ve makaleleri içeren komple bir bibliyografya hazırlayıp sunmak; (b) dersin genel kapsamına giren herhangi bir alt-konuda açılabilecek bir lisans Tarih dersi için iyi düşünülmüş bir plan ve okuma listesi hazırlayıp sunmakla yükümlüdürler. |
| Literatür Taraması: 1918'den Günümüze Yakın Dönem Türkiye Tarihi. | HIST 791 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Belirli bir alan veya döneme ilişkin ikincil literatürün ileri düzeyde ve sıkı bir şekilde gözden geçirilmesi suretiyle, özellikle doktora öğrencilerinin bir ana ve iki ikincil dalda yeterlik sınavlarına hazırlanmasını amaçlayan onbir dersten biri. Diğer öğrenciler tarafından da, belirli bir alana yönelik yoğun ve güdümlü bir okuma dersi olarak alınabilir. Bu dersi alacak öğrenciler, (a) bilfiil okudukları kitap ve makaleleri içeren komple bir bibliyografya hazırlayıp sunmak; (b) dersin genel kapsamına giren herhangi bir alt-konuda açılabilecek bir lisans Tarih dersi için iyi düşünülmüş bir plan ve okuma listesi hazırlayıp sunmakla yükümlüdürler. |
| Literatür Taraması : Kültürel Tarih | HIST 799 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Belirli bir alan veya döneme ilişkini kincil literatürün ileri düzeyde ve sıkı bir şekilde gözden geçirilmesi suretiyle, özellikle doktora öğrencilerinin bir ana ve iki ikincil dalda yeterlik sınavlarına hazırlanmasını amaçlayan onbir dersten biri. Diğer öğrenciler tarafından da, belirli bir alana yönelik yoğun ve güdümlü bir okuma dersi olarak alınabilir. Bu dersi alacak öğrenciler, (a) bilfiil okudukları kitap ve makaleleri içeren komple bir bibliyografya hazırlayıp sunmak; (b) dersin genel kapsamına giren herhangi bir alt-konuda açılabilecek bir lisans Tarih dersi için iyi düşünülmüş bir plan ve okuma listesi hazırlayıp sunmakla yükümlüdürler. |
| Küreselleşme ve Uluslararası İlişkiler | IR 501 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders, küreselleşme süreçleri içinde uluslararası ilişkilerin değişen doğasıyla, Soğuk Savaş bitiminden sonra ortaya çıkan bir dizi önemli gelişmeleri ve sorunları çalışarak ilgilenir. Bunu yaparken, ders öğrencilerin uluslararası ilişkileri, kuramsal ve ampirik düzeylerde, anlama kapasitelerini geliştirmeyi amaçlar, ve, bu bağlamda da, (a) küreselleşmenin siyasi ve ekonomik boyutlarını, (b) küresel değişimlerle devlet iktidarı arasındaki ilişkileri, (c) yoksulluk, güvenlik, küresel yönetim, terörizm gibi ciddi sorunları, ve (d) Amerikan hegemonyası, Avrupa Birliği, ve Küresel ekonomik kriz gibi önemli örnekleri tartışır. |
| Uluslararası Güvenlik | IR 510 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders uluslararası güvenlik kavramlarını değişik kuramsal ve temasal açılardan ele alır. Uluslararası güvenlik genel olarak tehdit ve güç kullanımı ile ilgili olduğu için, '' Savaşlar neden çıkar? Siyasal rejimlerin ve yapıların barış ile ilişkisi ne ölçüdedir? Nükleer silahlanmanın uluslararası istikrara tehdit oluşturur mu? Türkiye'nin nükleer silahlar edinmesi kendisine ve bölgeye daha çok güven getirir mi? Terörizm nedir ve devletler için ne kadar bir tehdit oluşturur?'' gibi sorular ortaya çıkmaktadır. Bu sorulardan yola çıkarak, öğrencilerin günümüzün uluslararası güvenlik sorunlarına hem farklı kuramsal açılardan hem de tarihsel bir perspektiften yaklaşmaları sağlanacaktır. |
| Amerikan Siyasi Hayatı ve Yönetim | IR 530 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders Amerikan demokrasisi ve yönetim biçiminin tarihi gelişimini inceler. Amerika siyasi kurumlarını analizi ile birlikte ders Amerikan siyasi hayatına şekil veren kültürel, tarihi, sosyal, ve ekonomik unsurlar üzerinde duracaktır. |
| Rus Siyaseti ve Dış Politikası | IR 535 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Rus siyaseti ve dış politikası üzerine derinlemesini bir anlayış sağlamak. Rus siyasetinin aktörlerini, kurumlarını ve yapısını anlamak. Rus dış politikasının ülke içi kaynaklarını araştırmak. Dış politikanın öncelikleri, ilkeleri ve mekanizmalarına odaklanmak. Rus dış politikasını bölgesel ve uluslararası bağlamlarda analiz etmek. |
| Uluslararası Perspektiften Orta Asya ve Kafkasya | IR 537 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Orta Asya ve Kafkasya siyaseti ile ilgili derinlemesine bir anlayış kazanmak. Bölgede uluslararası ilişkiler, yönetişim, enerji, güvenlik ve çatışmaların çözümü ile ilgili konuları araştırmak. Ülkelere özel siyasi süreçleri, meydan okumaları ve başarıları analiz etmek. Orta Asya/Kafkasya’ya yönelik bölgesel ve uluslararası ilginin kaynakları ve dinamikleri üzerinde durmak. |
| Dış Politika Analizi | IR 592 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu derste kuramsal ve uygulama düzeyinde dış politika yapma ve uygulama ağırlıklı yoğunlaşılır: dış ve güvenlik politikaları, olay analizleri. |
| Dönem Projesi | IR 597 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Öğrencilerden üzerinde anlaşmaya varılan bir konuda bir araştırma makalesi yazmaları beklenir. |
| Hukuk, İş İdaresi ve Toplum | LAW 501 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders hukuki, toplumsal ve iş idaresi dinamikleri arasındaki karmaşık etkileşimleri incelemektedir. Çok uluslu şirketlerin hükümetler ve çevre üzerine etkilerini, emek-sermaye ilişkisini ve sosyal adalet konularını işlemektedir. Ders içeriği, hukuk kurallarının toplum üzerinde etkisini ve iş kontratlarının yeni hukuk düzenlemelerine yol açıp açmadığı gibi konuları kapsamaktadır. Özellikle, hukuki, toplumsal ve iş dünyasındaki düzenlemelerin beklenmeyen sonuçları daha önemli olmaktadır. Büyük şirketler, modern bankacılık sektörü, devlet-iş dünyası ilişkileri ve bilgi toplumu gelişmeleri dersin kapsamındadır. |
| AB'de İnsan Hakları | LAW 504 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders, AB'nin, üye ülkelerde, birliğe aday ülkelerde ve Birlik'in uluslararası ilişkiye girdiği ülkelerde insan hakları üzerinde olan etkisini incelemektedir. Öncelikle, Avrupa Birliği'nin insan hakları politikası, insan hakları mevzuatı ve ilgili organlarının insan hakları içtihadı incelenmektedir. Ders ikinci olarak, Avrupa'nın dört bir yanından günlük tartışmaların konusunu oluşturan seçme insan hakları sorunlarını inceleme altına almaktadır. Son olarak, Avrupa Birliği'nin taraf olduğu uluslararası anlaşmalardaki insan haklarına dair hükümler, Birlik'e tam üyelik sürecindeki insan hakları koşulları ve Birlik'in gelişmekte olan ülkelerdeki insan haklarının korunması ve geliştirilmesindeki rolü üzerinde durulmaktadır. |
| Uluslararası Hukuk | LAW 511 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders, uluslararası hukukun temel kavramlarının net bir anlatımını vermeyi amaçlamaktadır. Uluslararası hukukun doğasına, siyasi ve tarihsel dayanaklarına odaklanan tartışmalara değindikten sonra; uluslararası hukukun kaynaklarına ve yerel hukukla arasındaki ilişki ele alınacaktır. Buna müteakiben, devletler ve hükümetler, uluslararası hukukun özneleri olarak incelenecektir. Yabancı uyruklu kimselere uygulanan muameleler, yasal yetki hakkı, anlaşmalar, devletlerin halef olması, Denizler Hukuku, hava sahası ve dış uzay gibi daha spesifik konuların yanı sıra; insan hakları, devletlerarası anlaşmazlıkların barışçıl çözümleri, ve savaş hukuku gibi konular bu dersin ana gündemini oluşturacaktır. |
| Karşılaştırmalı Anayasa Hukuku | LAW 512 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Değişik kültürel ve hukuksal altyapısı olan ülkelerin anayasaları arasındaki benzerlik ve farklılıklar incelenmektedir. Bu anayasal dersi veren öğretim üyesinin seçimine bağlı olarak değişebilmektedir. Derste, farklı anayasal sistemler eleştirel bir şekilde karşılaştırılmakta, özellikle yargılama, bireysel özgürlükler, güçler ayrımı, karar verme süreçlerinin merkezliliği, çoğulculuk ve demokratik ilkelerin korunması gibi konu ve kavramlara odaklanılmaktadır. |
| Sömürge Sonrası Teorisi ve Edebiyatı | LIT 524 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Antropologlar tarihe merak sarınca ne olur? Antropolojinin son yıllarda tarihe olan ilgisi bu derste seçilmiş bazı etnografilerin (saha çalışması yapan antropologların yazdığı kitaplar) yakın okuması üzerinden tartışılacaktır. |
| Oto/biyografi | LIT 530 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu derste, otobiyografi, biyografi, oto-etnografi, otobiyografik belgesel ve otobiyografik roman gibi çeşitli yaşam öyküleri yapısal olarak incelenecektir. Çeşitli otobiyografik metinler tarihsel, sosyal ve politik bağlamlarındaincelenecek, bu eserlerin edebi ve entelektüel tarihe katkıları analiz edilecektir. Otobiyografik metinlerdeki kişi ve toplum arasındaki gerilimli ilişkide, toplumsal cinsiyet, cinsellik, ırk, sınıf ve din gibi konular üzerinde durulacaktır. Okunacak eserlerden bazıları şunlardır: St. Augustine, Confessions; J. J. Rousseau, Confessions; Gertrude Stein, The Autobiography of Alice B. Toklas; Halide Edib Adıvar, Memoirs ve The Turkish Ordeal; Roland Barthes, Roland Barthes par Roland Barthes; Brenda Maddox, Nora: A Biography of Nora Joyce (ya da: Nora: The Real Life of Molly Bloom); Latife Tekin, Gece Dersleri; ve Orhan Pamuk, Istanbul: Hatıralar ve Şehir. |
| Eleştiri Kuramı | LIT 534 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders yirminci yüzyılın ortalarından günümüze dek uzanan modern eleştiri kuramlarının tarihsel bağlamları içinde incelenmesinden oluşmaktadır. Yeni Eleştiri, Yapısalcılık ve Göstergebilim, Yapısalcılık Sonrası Eleştiri, Psikanalitik Eleştiri, Marksist ve Kültürel Eleştiri, Feminist Eleştiri ve Sömürgecilik Sonrası Eleştiri akımları üzerine birincil ve ikincil yöntemleri, varsayımları, ve verimliliklerinin değerlendirilmesinin yanısıra yazın metinlerine uygulanmalarına da yöneliktir. Dersin amacı öğrencilerin yalnızca eleştirel okuma ve kuramsal düşünme yeteneklerini geliştirmek değil, aynı zamanda çağdaş eleştiri kuramlarının kültür araştırmaları açısından taşıdığı önemi ve bu kuramların antropoloji, tarih, psikoloji, hatta hukuk gibi diğer alanları nasıl etkilediğini anlamalarını sağlamaktır. |
| Edebiyat ve Psikanaliz | LIT 540 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Psikanalitik söylemlerle edebiyatın ve edebiyat eleştirisinin birbirlerini nasıl etkilediklerinin eleştirel bir gözle değerlendirilmesi dersin odak noktasını oluşturmaktadır. Psikanalitik kuram ve edebiyat eleştirisinin temel kavramları, Freud ve Lacan'ın yapıtlarının yanı sıra, Derrida, Zizek, Deleuze ve Guattari gibi kuramcıların farklı önerilerine de değinilerek irdelenecektir. Öğrencilerin bir dizi edebiyat ve psikanaliz metnini, arzu, imgelem, bellek, delilik ve bilinçdışı üzerine farklı söylemler olarak anlayıp yorumlamaları, metin çözümleme becerilerini geliştirmeleri amaçlanmaktadır. |
| Edebiyatta Toplumsal Cinsiyet ve Cinsellik | LIT 545 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu derste edebiyatın toplumsal cinsiyet rollerini, kimliklerini ve cinselliği yansıtma, etkileme, üretme ve aydınlatma biçimleri çeşitli dönem ve ulusal geleneklerden öykü, roman, şiir ve oyunların analizi yoluyla irdelenir. Edebiyat metinleri feminist ve 'queer' edebiyat kuramları ve cinsellik tarihinin başlıca örnekleri ışığında incelenir. Belirli edebiyat metinleri bağlamında toplumsal cinsiyetin ırk, ulus, küreselleşme ve toplumsal sınıf gibi başka kültürel konularla kesişmeleri tartışılır. |
| Dünya Edebiyatı | LIT 552 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Dünya Edebiyatı, antik Yunan epiği ve dramından erken modern, modern ve çağdaş edebiyata kadar çeşitli dönem ve türlerin örnekleri olan metinlerin yakın okumalarının yapıldığı bir derstir. Derste, orijinal metinlerin analizinin yanısıra bu metinleri farklı yaklaşımlarla yorumlayan eleştiri metinlerine de yer verilecektir. |
| Edebiyat ve Göçmen Kültürü | LIT 554 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Göç ve göçmenlik son yüzyılın en çok tartışılan konularındandır. Göçmen terimi, siyasi sürgün, ekonomik nedenlerle iltica, ve iç göç bağlamında veya birey olarak (ya da ailesiyle birlikte) yeni bir ülkeye taşınan insanlar için kullanılmıştır. Göçmenler kendilerini barındıran ülkeler tarafından çoğunlukla bir "sorun" olarak algılanmışlardır. Bu ders, içinde yaşadıkları ülke tarafından "göçmen" olarak sınıflandırılan yazarların yapıtlarını inceleyecektir. Bu yazarların kullandığı dil, siyasi ve kültürel ögeler ile yazarların "göçmen" tabirini benimseyip benimsemedikleri üzerinde durulacaktır. |
| Edebiyat, İdeoloji ve Direniş | LIT 559 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders, 20.yy'da, eleştirmen ve sanatçı sorumluluğunu yeniden tanımlayan ve edebiyatın toplumdaki politik rolünü ortaya koyan önemli edebi şahsiyetler üzerine yoğunlaşır. Bu yüzyılda dünyanın çeşitli yerlerindeki ırk, sınıf baskısı ve sömürgeciliğe karşı mücadelelerin verdiği heyecan, sanatçıları edebiyatın politik olanaklarını yeniden gözden geçirmeye yöneltti. Ders, bahsedilen bu mücadelelerin odak noktasında yer alan bir grup yazarın incelenmesiyle kültürel çalışmalar alanında eleştirel bir diyaloğu da kapsar. Buna bağlı olarak, kültür, ideoloji, "ırk", "etnisite", sınıf kavramlarının nasıl tanımlandığına ve/ya temsil edildiğine dair teorik tartışmalar vurgulanacaktır. Dersin önemli bir öğrenim çıktısı, öğrenciyi farklı edebi metinlerin politika, ideoloji ve direniş açısından analiz edilmesini sağlayacak kavramsal gereçlerle donatmaktır. |
| Kenti Düşlemek | LIT 570 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu derste, roman, drama, otobiografi, şiir gibi edebi türlerde ve filmde bir izlek olarak kent incelenecektir. Siyasi birim olarak antik polisten yirmibirinci yüzyıl metropolüne dek edebiyatta kent, doğa durumunun antitezi, modernitenin doğumyeri, toplumsal dönüşüm ve çatışma sahnesi, imparatorluktan ulus-devlete geçişin odağı, ve "Doğu" ile Batı"nın buluşma noktası olarak ortaya çıkmıştır. Kapsadıkları, dışladıkları, periferisi, altkültürleri, yeraltı, kamu ile özel alanları ve parçalanmışlıklarıyla kent, bir sembolik sistem olarak edebiyatta geniş bir biçimde işlenmiştir. Bu ders, Balzac ya da Baudelaire'in Paris'i, Joyce'un Dublin'i, ve Mahfuz'un Kahire'si gibi kent temsillerinin yanısıra, dünya edebiyatından çağdaş, ütopyacı ya da distopyacı eserleri içerebilir. |
| Modern Türk Edebiyatı | LIT 594 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Sosyal ve siyasi olayların Türk edebiyatındaki yeri nedir? Türkiye'nin kültürel dinamizmi edebiyata nasıl yansır? Bu ders modern Türkiye'yi ve edebiyatını Ahmet Hamdi Tanpınar, Oğuz Atay, Adalet Ağaoğlu ve Orhan Pamuk gibi yazarların eserleri vasıtasıyla inceleyecektir. Derste "Türk ulusal edebiyatı"nın ne olduğu tanımlanmaya çalışılacaktır: cinsiyet, din, kültürel ve ulusal kimlik hem Türkçe ve Türkiye'de yazılan eserlerde, hem de Türkçe dışında bir dilde (özellikle İngilizce) ve Türkiye'nin dışında yazılmış ve basılmış eserler yoluyla incelenecektir. |
| Türkiye Edebiyatına Eleştirel Yaklaşımlar | LIT 692 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu seminerde Türkiye tarihi ve kültürü üzerinde büyük etkisi olan, çağdaş Türkiye'nin daha iyi anlaşılabilmesini sağlayan edebi eserler incelenir. Seminer malzemeleri, bu tür edebiyat metinleri ile, Türkiye üzerine yapılan (örneğin milliyetçilik, toplumsal cinsiyet, üçüncü dünya metinleri kuramları, üçüncü dünya bağlamında estetik kuramları, kanon ve ulusal kanon oluşturma süreci, azınlık edebiyatları ve hapishaneler ve hapishane edebiyatı gibi) tarihi ve teorik çalışmaların bir bileşiminden oluşur. (Örneğin LIT 394 gibi) Türkiye Edebiyatına Giriş dersleriyle karşılaştırıldığında , LIT 692 daha kısıtlı sayıda eserin daha derinlemesine incelenmesini hedefler. Seminer kapsamında incelenecek yazarlar arasında Ahmet Hamdi Tanpınar, Oğuz Atay, Orhan Pamuk, Adalet Ağaoğlu, Latife Tekin, Elif Şafak, Emine Sevgi Özdamar, Mehmet Uzun ve Mıgırdıç Margosyan sayılabilir. Öğretim dili Türkçedir. Bu kur, Tarih lisansüstü öğrencileri tarafından, önemli ölçüde birincil kaynaklara dayalı, yaklaşık 30 sayfalık ciddi bir araştırma çalışmasının yazılı olarak sunulması özel koşuluyla, bir Tarih araştırma semineri olarak alınabilir. Bu son koşulun yerine getirilmesi kaydıyla, Tarih lisansüstü programlarına özgü 600-kodlu araştırma seminerleri yükümlülüğünün karşılanmasına saydırılabilir. |
| Sosyal Bilimler Felsefesi | PHIL 501 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders, yöntem meselesini öne çıkaran, sosyal bilimler felsefesinin ana konularına ve yaklaşımlarına bir giriş niteliğindedir. Toplum bilimlerinin yönteminin doğa bilimlerinin yöntemiyle aynı olup olmadığı; sebeplere dayanan açıklamaların nedenlere dayanan açıklamalardan farklı olup olmadığı; sosyal gerçekliğin doğası; birey-sosyal yapı ilişkisi; yöntemsel bireycilik-yöntemsel bütüncülük tartışması; sosyal bilimlerin değerlerden bağımsız olup olmadığı ve nesnellik problemi bunlar arasındadır. Derste tartışılacak genel yaklaşımlar ise pozitivizm, gerçekçilik, yorumsamacılık ve eleştirel okuldur. Bu yaklaşımlar ve sorunlar çeşitli sosyal bilim disiplinleri bağlamında örneklendirilecektir. |
| `Kişi'lik ve Kişisel Kimlik | PHIL 521 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders, kişisel kimlik ve `kişi' olma üzerine günümüze dek geliştirilmiş bazı temel kuramların ışığında, `kişi' olmanın anlamının ve kişisel kimlik koşullarının felsefi açıdan incelenmesini hedeflemektedir. |
| Sanat Felsefesi | PHIL 522 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders sanat farklı felsefesi yaklaşımlarını ve sanatı oluşturan olgular nelerdir sanat nedir türünden sorulara yanıt arayarak sanatı felsefeleştirme süreçlerini irdelemeyi öngörmektedir. Bununla birlikte, gerçek, değer, anlama gibi temel felsefe kavramları sanat yapıtlarının ve onlara dönük farklı algılama cve değerlendirme çabalarının ışığında ele alıncaktır. Sanatın amacı ve sonuçları bu bağlamda tartışılacaktır. |
| Avrupa Hümanizmi ve Sonrası | PHIL 525 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu dersin amacı, Avrupa'daki hümanizm geleneğini (Vico, 19. yüzyıl tarihselciliği, 20. yüzyıl filolojisi), özellikle bu geleneğin Şarkiyatçılık öncesi ve sonrasında Edward Said tarafından tekrar aktive edilişine odaklanarak irdelemektir. Bu yolla 20. yüzyılda hümanist felsefenin konumu ve anti-hümanist düşünce (örn. Nietzsche, Foucault, Derrida) üzerine gözlemlerde bulunma fırsatı doğacak, geçtiğimiz iki yüzyıla ait filoloji projesinin genel bir eleştirisinin gerekliliği vurgulanacaktır. |
| Bilim ve ToplumI | PHIL 550 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu dersin amacı bilim ile toplum arasındaki karşılıklı etkileşimi incelemektir. Bir yandan bilimin ve bilim tarafından yönlendirilen teknolojinin toplumu, diğer yandan da toplumsal faktörlerin bilim ve teknolojiyi nasıl etkilediğini araştırma amacını taşımaktadır. Derste şu konular üzerinde durulacaktır: bilimsel araştırmanın değişen doğası, demokratik toplumlarda bilim politikalarının oluşturulmasına ilişkin zorluklar, bilimsel araştırmaların ticarileşmesi, kamuyu ilgilendiren konularda bilimsel ihtilafların çözümü, ve tüm bunların yolaçtığı normatif soruların tartışılması. |
| Eski Çağ, Orta Çağ ve Erken Siyasal Kuram | POLS 500 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders eski yunan, Orta çağ ve erken modern zamana ait siyasal düşünce tarihinin kronolojik incelemesidir. Ders Yunan klasikleriyle başlar, Orta Çağ düşünürlerini içerir, ve Rönesans ve 16.yy düşünürleriyle biter. Başlangıç ve bitiş arasında iki bin yıllık bir zaman olduğu göze alınarak bu ders her siyasal düşünürü geçmiş ve güncel tartışmaları birbirine bağlayarak tarihsel koşullar içine yerleştirmeyi ve bu yolla öğrencilerin siyasal kuramın daha sonraki aşamalarını sağlam şekilde değerlendirmelerini sağlamayı hedeflemektedir. |
| Kavramlar, Yapılar ve Dönüşümler | POLS 501 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders öğrencileri Siyaset Bilimi alanında nitelikli çalışmalar yapmalarını sağlayacak bir kavramsal çerçeveyle donatmayı amaçlamaktadır. Bir taraftan ideoloji, söylem, Oryantalizm, liberalizm, demokrasi ve faşizm gibi konular hakkındaki geleneksel literatür görülecek, diğer taraftan, siyaset biliminde ulus-devlet paredigmasının ötesine geçen yaklaşımlar tanıtılacaktır.Küreselleşmenin neden olduğu bir sürecin sonucu olarak yeniden kavramsallaştırılan yurttaşlık tanımı üzerine durulacaktır. Ayrıca toplumsal değişmenin dinamikleriyle ilgili eleştirel konular çalışılacaktır. (Siyaset Bilimi doktora öğrencileri için zorunlu derstir.) |
| Modern Siyasal Kuram | POLS 502 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | 19. ve erken 20. yüzyılın hakim siyasal kuramlarının kendi tarihsel koşulları içinde anlaşılması gereken tematik yapılar olarak incelenişi. Ders hem siyasal düşünce üzerine hem de bunlara eşlik eden ve yeni politik kültürlerin oluşmasına zemin hazırlayan sosyal hareketler üzerine yoğunlaşacaktır. |
| Karşılastırmalı Yöntem | POLS 503 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Yüksek Lisans düzeyinde "karşılaştırmalı siyaset" dersleri almış olan doktora düzeyindeki öğrencileri için açılan bir ders niteliğindedir. Bu dersin konusu bilimsel kontrol yöntemi olarak karşılaştırmayı, en benzer ve en benzemez sistemler karşılaştırması mantığını, ve karşılaştırmalı siyasette örnek olay ve alan araştırmaları yaklaşımlarını içeren bir kapsamdadır. |
| Türk Sosyal ve Siyasal Düşüncesi | POLS 504 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders temel akımlar ve onların 1908'den itibaren Türk siyasal ve sosyal düşüncesindeki temsilcilerinin incelenmesidir. |
| Siyasal Düşünce:Konular, Kavramlar, Tartışmalar | POLS 505 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu derste Siyaset bilimi yüksek lisans öğrencileri, Siyasal Düşünce alanındaki temel kavramlar, teoriler ve tartışmalar ile tanışacaktır. Siyaset Bilimcilerin temel soruları üzerine öğrencileri düşünmeye teşvik edecek ders seminer şeklinde verilecektir. Bu bağlamda, dersin amacı iki maddede özetlenebilir: siyaset felsefesinin önemli teori ve tartışmalarını daha derinlemesine tanım fırsatı sağlamak, yüksek lisans çalışması için gerekli olan analitik ve eleştirel yaklaşımı teşvik etmek. |
| Siyasal İdeolojiler | POLS 507 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu derste liberalizm, muhafazakarlık, faşizm ve Marksizm gibi temel çağdaş ideolijilerin yanısıra siyasal İslam, yeni sağcı politiklar, feminizm ve çevrecilik gibi son dönemde ortaya konan siyasal ideoijiler incelenecektir. |
| İslamda Yenilenme Hareketleri | POLS 508 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | "Neo-sufism" olarak bilimsel kaynaklara geçen İslam aleminin son üçyüzyılda etkilemiş olan fikri ve yapısal değişimin gözden geçirilmesi.Derste Ahmad Faruki Sirhindinin (1563-1624) müceddidi hareketinden başlayarak 18 ve 19. yüzyılda bu konudaki gelişmeler irdelenecektir. İslami yeniden yapılanma akımının Anadolya intikali incelenecektir.Dersin çerçevesi İslami kültür tabanında ve " köktencilik" konusundaki teorik çalışmalardan oluşmaktadır.Konu,Mehmet Zahit Kotku ve N.Erbakan'a kadar gelişen bir etkiyi inceliyecektir. |
| Türk-Yunan İlişkileri | POLS 509 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders, 1830'da Yunanistan'ın bağımsızlığını sonrası Türkiye'nin Yunanistan ile ilişkilerini, tarihi, politik, ideolojik bir çerçevede inceleyecektir. Özellikle milliyetçiliğin Osmanlı İmparatorluğu ve Balkanlar üzerindeki etkileri ve milli devlet oluşumu sürecinde ortaya çıkan mitler, anlatımlar ve kimlik siyasalarını tanımlayan algılamaların üzerinde durulacaktır. Bu zemin üstüne hem Yunan hem de Türk dış politikaları incelenecektir. İkili ilişkilerde Kıbrıs ve Avrupa Birliği'nin etkileri, iki ülkenin yeni jeopolitik konumu ve yeni oluşan geopolitik çevrenin iki ülkenin arasında oluşan yakınlaşmaya etkisi ve yakın gelecek için siyasa oluşumu üzerinde durulacaktır. |
| Karşılaştırmalı Siyaset | POLS 510 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders lisansüstü öğrencilerinin siyaseti karşılaştırılmalı yöntemle çalışma kavramıyla tanışmalarını sağlamak için düzenlenmiştir. Dersin amaçları 1. Öğrencilerin, farklı kültürel koşullar içine yerleşmiş siyasal sistemlerin karşılaştırılması yoluyla siyasal kurumları, süreçleri ve yapıları analiz etme konusunda beceriler geliştirmesini sağlamak 2. Öğrencileri karşılaştırmalı siyaset alanı içindeki temel başlıklar ve konularla tanıştırmak ve 3. Öğrencileri özgürlük, sosyal adalet, eşitlik ve demokrasi gibi temel insani kaygıların nasıl şekillendiği, bu kaygıların değişik siyasal sistemlerdeki siyasal kurumların, süreçlerin ve pratiklerin ortaya çıkışlarını ve yapılarını nasıl etkilediği sorularına odaklanan bir analizle tanıştırmak. |
| POLS 511 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | |
| Yeni Sağda Değişen Parametreler | POLS 512 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu dersin temel amacı öğrenciye teorik ve pratik bağlamda aşırı sağ fenomeniyle ilgili bir anlayış sunmaktır. Bu türden partilerin Türkiye ve Batı Avrupa'da (örneğin Avusturya'da Jörg Haider'in Özgürlük Partisi ) hissedilir bir gelişme gösterdikleri bir dönemde tüm siyaset bilimi ve ilgili disiplinlerdeki öğrenciler için aşırı sağ konusu üzerinde çalışmak anlamlı olacaktır. Aşırı sağ fenomenini etkilediği düşünülen diğer ideolojiler üzerine yapılacak çalışmalarla, aşırı sağ politikalar üzerine kuramsal bir çerçeve oluşturulacaktır. Böyle bir çalışma muhafazakarlık, liberalizm, faşizm, ve ırkçılık gibi konuları içerecektir. |
| Karşılaştırmalı Parti Sistemleri ve Seçmen Davranışı | POLS 513 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu derste modern parti sistemelri, kitlesel seçmen davranışı ve seçim sistemlerinin tarihsel ve kavramsal temelleri gözden geçirilecektir. Literatürdeki süregelen konular üzerine rekabet içinde olan teorik paradigmalar ele alınacak, temel analiz araçlarının literatürdeki uygulamaları verilecek ve karşılaştırmalı araştırma soruları Türkiye bağlamında tartışılacaktır. |
| Güney Avrupa'da Politika | POLS 514 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Avrupa'nın güneyinde yer alan ülkelerin paylaştıkları siyasi, ekonomik ve kültürel özellikler onları batıdaki komşularından ayırıyor. Mesela demokrasilerini daha geç sağlamlaştırdılar ve (İtalya haricinde) Avrupa Topluluğu'na kuruluşundan yaklaşık otuz yıl sonra katıldılar. Bu derste Portekiz, İspanya, İtalya ve Yunanistan'ın siyaseti, toplumu ve ekonomisi karşılaştırmalı olarak çalışılacak. İlk olarak, Güney Avrupa ülkelerinin devlet yapısı, siyasi partileri ve seçim sistemleri tanıtılacak. İkinci olarak, iki dünya savaşı arasındaki Salazar, Franco, Mussolini ve Metaxas otoriter rejimlerinin sebepleri, politikaları ve çöküşleri irdelenecek. Bu bağlamda, Güney Avrupa'da demokrasinin nasıl sağlamlaştırıldığının da üzerinde özellikle durulacak. Süregelen problemler de, mesela İspanya'da Bask bölgesi milliyetçiliği, İtalya'da Sicilya mafyası, Yunanistan'daki Müslüman azınlık, ayrıca tartışılacak. Son olarak Güney Avrupa ülkelerinin Avrupa Topluluğu'na girişleri, Birlik içindeki politikaları ve rolleri ve AB'nin Güney Avrupa üzerindeki etkileri ile ders tamamlanacak. |
| Temsiliyet ve Kimlik Politikaları | POLS 521 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders kültürel pratikler bağlamında temsiliyet ve kimlik meseleleri üzerinde duracaktır. Ders, özellikle siyasal ve kültürel alanlarda meydana gelen kimlik oluşum ve değişim süreçlerine değinecektir. "Temsiliyet", dar bir çerçevede anlaşıldığı şekliyle seçimlerle ilgili ya da kurumsal bir temsiliyet kavramına karşılık gelmemektedir. Bu kavramla temsiliyetin kültürel ve sembolik (siyasal ve kurumsal sonuçları da olan) yönleri anlatılmaktadır. Bu nedenle, çokkültürlülük, farklılık siyaseti ve post- modernizm yaklaşımları, feminizm, erkeklik, sürrealizm ve pornografi kavramlarının yanı sıra ele alınacaktır. |
| Siyaset ve Kültür | POLS 522 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders “kültür”ün siyasal gerçekliğin ortaya çıkmasında ve şekillenmesinde belirleyici bir rol oynadığını öne süren kuramların incelenmesidir. Bu teoriler siyasal süreç, olay ve kurumları anlamak veya açıklamak için ortak inançların, ideolojilerin, değerlerin veya davranış geleneklerinin önemli olduğunu vurgularlar. Ders bu konudaki hem felsefi hem de görgül çalışmalara yer verir. Okumalar arasında Herder, Marx, Weber, Geertz, Almond, Putnam ve Inglehart’ın eserlerinden seçmeler yer alır. |
| Moderniteye Felsefi Yaklaşımlar | POLS 523 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu dersin amacı modernlik kavramının sorunlarını ve bunu kavramsallaştırmak ve eleştirmek için geliştirilen yaklaşımları incelemektir. İlgi odağımız üç ana felsefi yaklaşım olacaktır: Eleştirel kuram, hermenötik ve genealogy (soy kütüğü çırkarma). Dersin ana ilgisi bu yaklaşımların yöntemleri ve temel savları üzerinedir. Ayrıca bu üç yaklaşımın birbirleri ile olan ilişkileri ve karşılıklı eleştirileri incelenecektir. |
| Sivil Toplum | POLS 525 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders iki ana eksen etrafinda organize edilmistir: Bir yandan sivil toplum kavraminin cesitli kuramsal modelleri gozden gecirilecektir. Bu baglamda klasik liberal kurama oldugu kadar Hegelci ve Marxist yaklasimlara da egilinilecektir. Diger yandan sivil toplum ampirik ve karsilastirmali olarak incelenecek ve bu kapsamda demokratiklesme, cok-kulturluluk, kamusal alan ve kimlik siyaseti gibi sorunlarla irtibatlandirilacaktir. Dogu Avrupa ve Orta Dogu ile Kuzey Afrika ulkelerinin (ve bu arada Turkiye'nin) deneyimleri ozel bir ilgi ile incelenecektir. |
| Kıta Avrupası'nda Siyasi Dusunce | POLS 526 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders 19. yuzyil sonrasi Kita Avrupasi siyasi dusuncesini sekillendiren bazi temel kavram ve kuramlara eleştirel bir bakis saglar. Ozellikle Alman ve Fransiz dusuncesine agirlik verilecektir. Bu dersin temel amaci Kita Avrupasi siyasi dusuncesinin belirleyi ozelliklerini ortaya cikarmak ve bu cografyada ortaya cikan farkli siyasal dusunce gelenekleri arasindaki tarihsel ve kavramsal baglantilara isik tutmaktir. Okumalar arasinda Kant, Hegel, Freud, Heidegger ve Baudrillard'dan seckiler vardir. |
| Siyasal Analiz: Metod ve Kapsam | POLS 529 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders sosyal bilimler felsefesine, araştırma sürecine ve siyaset biliminde temel araştırma yaklaşımlarına yöntemsel bir giriş sağlamaktadır. Araştırma kurgusu, veri toplama stratejileri, ve çıkarım mantığı irdelenmekte, araştırma tasarımı konusu değişik yaklaşımlardan örnekler üzerinden tartışılıp öğrencilerin bilimsel makale ve tez üretim ve değerlendirmesi sürecine dair uygulamalı bir tanışıklık sağlanması hedeflenmektedir. Ders ayrıca öğrencilerin yayın etiği kuralları hakkında bilgi edinmelerini amaçlar. |
| Nicel Araştırma Yöntemleri | POLS 530 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders siyaset biliminde kullanılan nicel araştırma yöntemlerine bir giriş dersidir. Sosyal bilimlerde ölçüm sorunsalı, istatistiki betimleme ve tablo analizi, olasılık, dağılım teorisi, merkezi limit teoremi, örnekleme, hipotez testleri, çok değişkenli regresyon metotları gibi başlıklar içeren istatistik ve veri analizi konularında temel oluşturmaktadır. Ders ayrıca öğrencilerin yayın etiği kuralları hakkında bilgi edinmelerini amaçlar. |
| Nitel ve Metinsel Araştırma Yöntemleri | POLS 531 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders, lisansüstü öğrencilerin nitel araştırma tasarımlarını düşünüp oluşturabilmelerini sağlamak amacındadır. Karşılaştırmalı yöntem, süreç analizi, ve söylev analizinin mantığını ve yapılışını ele alınmakta, ayrıca sosyal bilimlerdeki nedensellik, teori testi, örnek seçimi, çıkarım ve sosyal bilimler felsefesi gibi epistemolojik konular irdelenmektedir. Her ne kadar nitel araştırmalar kendi başlarına geçerli olsalar da, bu ders nitel araştırmaların yanında alternatif yöntemleri beraber kullanmanın avantajları üzerinde durmaktadır. Böylelikle sosyal bilimlerde çoklu yöntem kullanmanın önemi ve faydası kavranacaktır. Ders ayrıca öğrencilerin yayın etiği kuralları hakkında bilgi edinmelerini amaçlar. |
| Anket Araştırma Yöntemleri | POLS 532 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Araştırma Yöntemleri I dersini takip eden bu derste, örnekleme teknikleri ve soru formu hazırlanması anket veri analizi ve logit modelleri konularının pratik bilgisi verilecektir. |
| Siyasal Analiz ve Formel Modelleme I | POLS 534 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders tümden gelim ve formel modelleme teknikleri üzerine giriş dersi olarak kurgulanmıştır. Tartışılacak konular temel karar verme teorisi, oyun teorisi ve sosyal tercih teorisi üzerine olacaktır. Tartışmalar lise düzeyinde temel matematiksel çözümleme yetisi varsayılarak yürütülecektir. |
| Siyasal Analiz ve Formel Modelleme II | POLS 535 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders POLS 534 üzerine inşa edilmiştir. Temel formel çözümleme tekniklerine hakim olunduğu varsayımıyla karşılaştırmalı siyaset, uluslararası ilişkiler ve sosyal tercih yazınından seçilmiş makaleler ve bunların yeni açılımları tartışılacaktır. |
| Sosyal Simülasyon Yöntemlerine Giriş | POLS 536 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders sosyal bilimlerde bilgisayar model ve simulasyonlarInIn geliştirilmesi, kullanImI ve incelenmesi üzerinde durmaktadIr. Ders üc ana tema üzerine kurulmuştur: (1) Lisansüstü seviyede sosyal bilimlerde bilgisayar benzetim (simulasyon) kavramlarI, prensipleri ve modelleme yöntemleri ile karmaşIk sistemler teorilerinin sosyo-teknik, sosyo-kavramsal ve sosyo-kültürel olgulara (e.g., uyuşmazlIk cözümü, politika bilimi, uluslarasI ilişkiler, ekonomi) uygulanmasI, (2) akIllI etmen yönelimli modelleme yöntemleri vasItasIyla sosyal sistem benzetimlerin geliştirilmesi ve incelenmesi, (3) bilgisayar modelleri ve simulasyonlarI yardImIyla araştIrma varsayIm ve kuramlarInIn geliştirilmesi ve test edilmesi. |
| Siyaset Biliminde İleri Araştırma Yöntemleri ve Veri | POLS 537 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Çözümlemeleri Bu ders öğrencilerin toplumsal ve özellikle siyasal gelişmeleri tahmin etmek için istatistiksel modeller kullanılmasını öğretmek için tasarlanmıştır. Öğrenciler, partizan kutuplaşmanın derecesini ölçmek, seçim sonuçlarını ve yerel şiddet olaylarının tahmin etmek, devletlerarası savaş eğilimini çözümlemek ve iç savaş olasılığını tahmin etmek gibi konuları anlamak ve araştırmak için Makine Öğrenimi /Yapay Zeka ile öğrenme) ve Veri Madenciliği algoritmalarını kullanmayı bu ders çerçevesinde öğreneceklerdir. Ele alınacak konular arasında Korelasyon Analizi, Nedensel Çıkarım ve Öngörü İlkeleri arasındaki farklılıkları ve benzerlikleri anlamak; Saf Bayes (Naive Bayes); k-En Yakın Komşular (KNN); Düzenli Doğrusal Regresyon (Lasso, Ridge, eNet); Maksimum Olabilirlik Tahminini (MLE) kullanarak tahmin yapma; Ağaçlar yöntemleri; Kümeleme; ve Boyut Azaltma bulunmaktadır. |
| Türkiye ve Ortadoğu | POLS 539 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders Türkiye'nin önemli Orta Doğu ülkeleri ile 1920'lerden günümüze kadar olan ilişkilerini Türk dış politikasının genel boyutları içinde inceleyecektir. Dersin ilk haftalarında Türkiye'nin bölgeye yönelik politikalarının 1945-1960 yılları dönemindeki tarihsel gelişimi, Türkiyenin bölgesel çıkarları, Türkiye'nin ortadoğu politikası ile süpergüçlerle olan ilişkilerinin arasındaki bağlantılar ve ekonomik faktörlerin rolü üzerinde durulacaktır. Daha sonraki haftalarda, Türkiyenin bölgedeki ülkelere yönelik politikaları ele alınacak ve ders Türkiyenin iki Körfez savaşı (1991, 2003) sırasındaki rolü ile Türkiyenin bölgeye yönelik politikalarının evriminin genel bir değerlendirilmesi yapolarak sona erecektir. |
| Uluslararası İlişkiler Teorisi | POLS 540 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders siyaset bilimi lisansüstü öğrencilerine uluslararası ilişkiler teorilerinin kapsamlı bir biçimde aktarılması amacını taşımaktadır. derste ilk olarak modern devlet düzeni sisteminin gelişmesi ve uluslararası ilişkiler dalının ayrı bir disiplin olarak gelişmesi irdelenecektir. İkinci olarak, derste uluslararası ilişkiler teorilerinin ana yaklaşımları ve paradigmaları çözümlenecektir, bu paradigmalar realizm, neorealizm, liberal yaklaşımlar, neoliberal kurumsal teoriler ve sosyolojik temelli uluslararası ilişkilerdir. Rasyonel ve sosyolojik temelli yaklaşımlar üzerinde durularak, derste uluslararası ilişkiler teorisindeki güncel tartışmalar yansıtılacaktır. Ders öğrencilere uluslararası ilişkilerin analizi için gelişmiş yetenekler vermeyi planlamaktadır. |
| Uluslararası Örgütler | POLS 541 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Uluslararası Örgütlerin dünya siyasetindeki rolü nedir? Devletler neden uluslarüstü ve uluslararası örgütler kurarlar; bu örgütlerin düzenlerini ve gelişimlerini belirleyen nedir? Uluslararası ve yerel güçler etkilerini ve işlevlerini ne şekilde ortaya koyar? Bu ders uluslararası örgütlerin işleyişlerini ve arkasında yatan kuramları derinlemesine ele alır ve uluslararası örgütlere dair kuramsal ve yöntemsel meseleleri inceler. Birleşmiş Milletler, uluslararası finans kuruluşları (IMF ve Dünya Bankası), belli başlı bölgesel örgütler (NATO ve AB) ve DTÖ gibi örneklerden yola çıkarak uluslararası hukuk ile siyaset arasındaki ilişkiye bakar. Bu örgütlerin demokrasi, barış ve güvenlik, insan hakları ve sürdürülebilir kalkınma gibi alanlarda ilerleme sağlanması için yaptıkları çalışmalar üzerinde durur. Dersin amacı, öncelikle uluslararası örgütlerin dünya siyasetine etkisini tanımlarken çıkarlar, örgütler ve bilginin nasıl bir araya geldiğini anlamaktır. |
| Sivil Toplum Kuruluşları Yönetişimi | POLS 542 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Dünya bir 'kurumlar devrimi'yaşamakta ve sivil toplum kuruluşları (STK) bu süreçte önemli bir yere sahiptir. Çeşitli amaçlara ve farklı önceliklere sahip STK'lar sistemini açıklamak dersin amaçları arasında. Bunu yapabilmek için öncelikle, STK'larla diğer devlet dışı kurumları, küreselleşmeyi, yeni toplumsal işbölümünü ve yönetişim dinamiklerini ilintilendiren ve irdeleyen bir kuramsal çerçeve geliştirilecek. Sonra, STK'ların kalkınma süreçlerinde, sivil toplumun güçlendirilmesinde, hizmet sunumunda ve politika önermedeki rolleri, karşılaştıkları engeller, karmaşık örgütler/kurumlar metrisindeki güçlükleri birlikte ele alınacak. STK'ların artan önemi beraberinde, sorumlu davranmak, verimli olmak, ahlaki bazı ilkelere uymak, saydam olmak, katılımcılığı sağlamak ve hesap verebilir olmak gibi 'iyi yönetişim' ilkesinin kapsadığı bazı zorunlulukları getiriyor. Bu zorlu görevi yerine getirebilmek için STK'lar kendilerini sürekli geliştirmek, kapasitelerini arttırmak durumunda. Eşzamanlı olarak devletin değişik kademelerinin, kendi yetki ve kaynaklarını, bazı alanlarda, STK'larla paylaşıp onları etken/yapabilir kılmaları gerekiyor. Bu tartışmalardan sonra ders Türkiye'den ve başka ülkelerden seçilmiş kuruluş/konu örnekleriyle sonlanacak. |
| Uluslararası Müzakere | POLS 543 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Çatışmaların yoğunlukta olduğu bir dünyada müzakere süreci ve sonucu savaşa gitmek veya barış yapmak arasındaki seçimlerin belirleyicisidir. Barışçıl ortamlarda ise müzakere çatışmaların barışçıl çözümü için, yeni ilişkilerin altyapılarının oluşturulması ve güven tazelemesi için kullanılan önemli bir araçtır. Bu ders müzakere sanatı ve biliminin ana hatlarını irdelemek üzere tasarlanmıştır ve iki bolümden oluşmaktadır. Birinci bölüm müzakerenin kavramsal ve yapısal özellikleri üzerinde yoğunlaşmaktadır. Bu bolümde, müzakereye hazırlık, müzakerede güç, taktik strateji, kültürel farklar, cinsiyet ve çok taraflı müzakereler incelenecektir. İkinci bölüm müzakere becerileri üzerine yoğunlaşacaktır. Bu bölümde öğrenciler çeşitli oyunlar oynayarak kavramsal bilgilerini uygulama fırsatı bulacaklardır. Dersin pedagojik yapısını klasik ders anlatımı yönteminin yanı sıra, katılımcı tartışmalar, müzakere simülasyonları ve oyunları ve de müzakere konusunda deneyim sahibi diplomatların sunumları oluşturacaktır. |
| Latin Amerika Siyasal Hayatı | POLS 546 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders kuramsal ve ampirik perspektifler doğrultusunda Latin Amerika siyasal hayatını tartışacaktır. Öncelikle, Latin Amerika'nın kısa bir tarihçesi, belli başlı kuramsal perspektiflerden yola çıkarak çalışılacak; 20. yüzyılın ikinci yarısı ve günümüz bağlamına yoğunlaşılacaktır. Daha sonra, ders siyasi, toplumsal ve iktisadi kurumlara odaklanarak Latin Amerika'nın siyasi gelişmesini ele alacak, bu bağlamda da bölge içindeki ortaklıklara olduğu kadar ayrışma ve farklılaşmaya da değinecektir. Ders, Latin Amerika'da demokratik rejimlerin gelişmesi, askeri darbeler, demokratik dönüşümler ve sivil toplum siyasetini kurumsalcı bir perspektiften inceleyecek, ''üçüncü demokratikleşme dalgası'' diye adlandırılan süreci tartışacaktır. Son olarak, bu ders Latin Amerika'da sürmekte olan bölgeselleşme süreci ve bu sürecin siyaseti üzerinde duracak, hem Latin Amerika içinde hem de Latin Amerika ile diğer bölgeler arasındaki bölgeselleşme süreçlerinii inceleyecektir. Bu son bölümde ''Latin Amerika'nın entegrasyon'' idealinin arkasındaki siyasi ve ideolojik etmenler tartışılacaktır. Dersin amacı öğrencileri Latin Amerika siyasal hayatı çalışmalarındaki kuramsal tartışmalar ve ampirik konularla tanıştırmaktır. |
| Ortadoğu'da Uyuşmazlık | POLS 548 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders Orta Doğu'daki uyuşmazlıklara genel bir bakış niteliğindedir. Yirminci yüzyılın ikinci yarısında, bu bölgedeki devletlerarası savaşlar, isyanlar, iç savaşlar ve terörizm tek bir çatışmaya bile kapsamlı bir çözüm olmadan artmaktadır. Dersin odağı dinler, mezhepler ve etnik gruplar arası anlaşmazlıklar gibi çatışmaların nedenlerinin analizi ve muhtemel çözümleri olacaktır. Özellikle Lübnan ve Yemen iç savaşları ve Arab-İsrail, İran-Iraq ve son körfez savaşı gibi ikinci dünya savaşı sonrası devletlerarası çatışmaların üzerinde durulacak. Öğrenci simülasyonları Arap-İsrail barış süreci, ve çatışma sonrası Irak konularında uyuşmazlık çözümü sorunlarını ve tekniklerini inceleyecektir. |
| Ortadoğu'da Siyasal Hayat | POLS 549 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Ortadoğu'nun karşılaştırmalı siyasal kurumları, hükümet yapıları ve siyasal süreç ve gelişmelerini inceleyen bir derstir. Bu derste, Birinci Dünya Savaşı sonrasında Ortadoğu'da ortaya çıkan devlet sistemlerini, ve bölgede siyasal istikrar ve değişimi belirleyen temel siyasal etkenleri özellikle din ve petrol çıkarlarını incelenerek çözümlenecektir. |
| Türk Siyaseti | POLS 550 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders Osmanlı döneminden günümüze Türk siyasal kurumları ve süreçleri üzerine odaklanan klasik ve çağdaş literatürün tarihsel ve sistematik olarak incelenmesini sağlamasını hedefler. kamu politikalrı üretme süreçleri, siyasal kalıtım şekilleri, değişik seviyelerdeki hükümet kurumlarının ve kitle hareketlerinin organizasyonu ve yapısı özellikle ilgilenilecek konular arasındadır. |
| Türkiye Siyasetinde Günce Konular ve Sorunlar | POLS 553 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders, özellikle 1980'lerden bugüne Türkiye'nin yaşadığı dönüşüm sürecine odaklanarak, öğrencilerin Türkiye siyasetini kurumlarıyla, aktörleriyle, söylemnleriyle analitik ve eleştirel çözümleme kapasitelerini arttırmayı amaçlamaktadır. Türkiye siyasetinin sergilediği ''sürekliliklere ve kırılmalara'' odaklanarak, ders, ilk önce farklı yöntem-temelli yaklaşımları incelemeyi, sonradan da, yaşadığımız sorunları, süreçleri, ve konulara anlamayı ve açıklamayı amaçlamaktadır. Ders bunları yaparken Türkiye'yi küresel dinamikler-domestik dönüşümler diyalektiğine yerleştirerek çözümlemeyi, ve Türkiye siyasetine bu tarihsel ve yöntemsel bağlamada yaklaşmayı da amaçlamaktadır. Tüm bu amaçlatrı başarmak için, ders aktif öğrenci katılımını, tartışmayı, sınıf sunuşlarını, ve ders sunumlarını içermektededir, ve öğrencilerin derse gelmeden önce gerekli okumaları yapmaları zorunludur. |
| Türkiye'de Seçmen Davranışı ve Parti Sistemi Araştırması | POLS 554 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders öğrencilere seçmen davranışı ve parti sistemi araştırması üzerine araştırma soruları formüle etme fırsatını sağlamayı amaçlamaktadır. Temel amaç araştırma sorusu formüle etme, araştırmayı gerçekleştirme ve var olan literatüre katkıda bulunma süreçlerinde öğrencilere rehberlik yapmaktır. |
| Türk Dış Politikası | POLS 555 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu derste öğrencilere Türk dış politikasının ana prensipleri ve dönüm noktaları aktarılacaktır. Neorealist kuram çerçevesinde düzenlenen derste II. Dünya Savaşı, Soğuk Savaş ve Soğuk Savaş sonrası Türk dış politikasını etkileyen faktörler incelenecek ve Türkiye'nin Avrupa Birliği, Amerika Birleşik Devletleri ile ilişkileri, Kıbrıs sorunu ve Ortadoğu sistemi içindeki yeri irdelenecektir. |
| Tanzimat Çalışmaları | POLS 556 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders temel akımlar ve onların Tanzimat döneminden itibaren Türk siyasal ve sosyal düşüncesindeki temsilcilerinin incelenmesidir. Bu kurs, Tanzimat dönemindeki düşünce tarihiyle alakalı temel nitelikteki belge ve eserlerin incelenmesini hedeflemektedir. Her bir oturumda yenileşme hareketine katkıda bulunmuş olan önemli şahsiyetler döneminin düşünürlerinin "kümesi" olarak çalışılacaktır. |
| Otoriter Rejimlerde Siyaset | POLS 557 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu dersin amacı öğrencilerin otoriter ve demokratik rejimler arasındaki kavramsal ve işlevsel farkları daha iyi anlamalarını sağlamaktır. Derste işlenecek başlıca konular arasında çeşitli otoriter rejimler arasındaki benzerlikler ve farklılıklar, demokrasilerin güçsüzleşip yerlerini otoriter rejimlerin almasının sebepleri, otoriter rejimlerde siyasal gücü ellerinde bulunduranların iktidarda kalabilmek için uyguladıkları yöntemler, otoriter rejimlerde devlet-toplum ilişkileri ve otoriter rejimlerlerin sona erdirilerek yeniden demokrasiye dönüşün yollarının incelenmesi bulunmaktadır. |
| Avrupa'da Modern Devlet | POLS 560 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders öğrencilere Avrupa Siyasetiyle ilgili temel bir anlayış kazandırmayı hedeflemektedir. Ders bunu, ilk olarak, Westfalya Antlaşması'ndan itibaren Avrupa siyasetinin tarihsel arka planını analiz ederek yapacaktır. İkinci olarak, ders, Avrupa siyasetindeki ortak noktalar ve benzerlikleri izole etmek amacıyla, Avrupa'daki siyasal dinamikleri üzerine odalanacaktır. Üçüncü olarak ders bugün Avrupa siyasetine meydan okuyan,entegre edici ve parçalayıcı güçlerin analizini yapacaktır. Ders çok-disiplinli bir şekilde Avrupa siyasetinin karşılaştırmalı analizini yapmayı hedeflemektedir. |
| Doğu Avrupa'da Demokrasiye Geçiş | POLS 561 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders Orta ve Doğu Avrupa'da ki demokratik dönüşümleri açıklamak üzere hazırlandı. Bu bağlamda öğrenciler hem demokratikleşme kavramı hem de bunun Orta ve Doğu Avrupa'da nasıl gerçekleştiğini öğrenme fırsatı bulacaklar. Ders dünyanın başka bölgelerindeki demokratikleşme süreçlerine de değinerek daha kapsamlı bir anlayışın öğrenciler tarafından özümsenmesini amaçlıyor. |
| Avrupa Birliğine Analitik Yaklaşımlar | POLS 562 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders öğrencilere kurumsal analizde rasyonel tercih açısından Avrupa entegrasyonunu anlamaya yönelik çalışmaları sunmayı hedeflemektedir. Avrupa entegrasyonu kurumsal yapılanışlar ve bunların siyasal sonuçları, grup tercihlerinin analitik karakteri, oylama metotları ve oy verme davranışı, kooperasyon, kolektif hareket, kamu malları, kurumsal tercihler ve reform tartışmaları çerçevesinde sunulacaktır. Önce kurumların kendi çıkarlarını azami hadde çıkarmaya çalışan siyasi oyuncular olarak biçimsel, yasalara harfi harfine uyan karar kuralları olarak nasıl incelenebileceği tartışılacaktır. Ardından bu çözümleme çerçevesinin Avrupa Birliği genişleme ve entegrasyon süreçlerine, hükümetler arası ilişkilere ve yönetişime nasıl uygulandığı tartışılacaktır. |
| Soğuk Savaş Sonrası Siyasi Şiddet | POLS 563 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Soğuk Savaş sonrasi siyasi şiddet olaylarını inceleyen bu ders terorizm, iç savaş, etnik çatışma ve kitlesel imha silahları gibi evrensel sorunlara odaklanmıştır. Dersin amacı öncelikle bu sorunların tanımlanması, şiddeti yaratan nedenlerin incelenmesi ve literatürde önerilen çözümlerin incelenmesidir. Bu amaçları gerçekleştirirken din, milliyetçilik ve etnik kimlik gibi önemli bazı kavramların da siyasi şiddetle olan ilişkileri güncel örnekler üzerinden tartışmaya açılmaktadır. Şiddetin çözümü bağlamında ise hem iç politika yaklaşımları hem de uluslararası müdahaleler değerlendirilmekte ve bu noktada uluslararası kurumlara düşen roller tartışılmaktadır. |
| POLS 565 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | |
| Nietzsche | POLS 572 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders kıta Avrupası felsefesinin önde gelen temsilcilerinden biri üzerine odaklanır: Friedrich Nietzsche. Nietzsche’nin çalışmalarının modern toplum, bilim, felsefe, sanat ve siyasetin en zorlu eleştirilerinden bazılarını içerdiği genel kabul görmüş bir olgudur. Onun doğrunun, subjektivitenin ve ahlakın doğasına dair geliştirdiği içgörüler çağdaş felsefenin pek çok ana akımları üzerinde son derece önemli olmuştur: Heidegger’in fenomenolojisinden Sartre’in varoluşçuluğuna, Adorno ve Horkheimer’in eleştirel kuramından Foucault’nun yapısalcılık sonrasına. Dersin genel amacı öğrencileri Nietzsche’nin eserlerini yakından ve derinlemesine okuyarak çagdaş felsefe ve siyasetin temel bazı fikirlerine eleştirel bir şekilde yaklaşmalarını sağlamaktır. Ahlakın doğası, ideoloji, siyaset ve devlet özel olarak üzerine eğilinilecek konuları oluşturmaktadır. |
| Siyasal iktisat | POLS 580 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders öğrenciyi siyasal iktisat literatürünün anlaşılması için gerekli olan temel kavram ve gereçlere tanıştırarak, bu alanda araştırma yapmasını sağlamak üzere tasarlanmıştır.Ana soru hükümetlerin yaptıkları şeyleri niçin yaptıkları ve bunların ne gibi sonuçları yol açtığıdır. Tartışmalar, gelişme ekonomi-politiğine (gelişim siyasal iktisadına) getirilen yeni katkılar, günümüz dünya ekonomisinin temel karakteristikleri, eşitsizlik ve oluşumuna dair çeşitli açıklamalar üzerine odaklanacaktır. |
| Avrupa Siyaseti | POLS 581 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders, komünist bloğun yıkılmasından sonraki yeni Avrupa siyasetini tanıtmayı amaçlamaktadır. Tarihsel olarak bölünme ve çatışamalarla parçalanmış bir kıta olan Avrupa şu günlerde, neredeyse hepsi gerçekte ya da görüntüde demokratik olan ve kumanda ekonomisi yerine pazara yönelmiş 38 milleti kapsamaktadır. Tarihsel ve kültürel ortaklıkları göz önüne alındığında, Avrupa, siyaset biliminde 'alan çalışmaları yaklaşımı' için doğal bir birim oluşturmaktadır. Ders, bir taraftan kıtanın yerleşik demokrasilerini incelerken, diğer taraftan buradaki demokratik dönüşümler üzerinde durmaktadır. Ders ayrıca, sınırlı da olsa, Avrupa Birliği siyasetine de değinecektir (Bkz. POLS 491) |
| Etnisite ve Milliyetçilik | POLS 583 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders farklı sosyal-politik bağlamlarda milliyetçilik ve etnisite arasında var olan (ya da olmayan) ilişkiler üzerinde durmayı amaçlamaktadır. Ders yanlızca karşılaştırmalı ve bağlam temelli bir yaklaşımı geliştirmek için değil aynı zamanda "millet", "milliyetçilik", "vatanseverlik" ve "etnisite" gibi zaman içerisinde ortaya çıkan ve değişen kavramaları kollektif olarak incelemeyi amaçlayacak bir şekilde tasarlanmıştır. Derste klasik ve günümüz milleyetçilik ve etnisite teorilerini incelerken aynı zamanda sosyal bilimlerde geçerli olan göç, diyaspora, kollektif hafıza ve toplumsal mutabakat gibi kavramlara işaret edilecektir. |
| Milliyetçilik ve Sivil Toplumu Kurumsallaştırmak | POLS 584 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu dersin üç temel amacı vardır: Temel milliyetçilik kuramlarını incelemek, sivil toplum problematiğine bakmak ve bu ikisi arasındaki muhtemel ilişkileri anlamak. Bu sonuncu amaç dersin en önemli spekülatif kısmını oluşturacaktır. Dersin ağırlığını milliyetçilik ve sivil toplumun doğuşu, başarı ve başarısızlıklarının yarı doğal açıklamalarından çok bu kavramların kuramsallaştırması oluşturacaktır. Derste bir modernite matriksi içerisinde oluşan kavramsallaştırma çabalarımız incelenecektir. Akademisyenlerin etnik farklılık ve dinsel hoşgörüsüzlük üzerine yaptığı tespitler tarafsız ve nötr olan gözlemcileri yaptığı nesnel açıklamalar olarak ele alınmayacak fakat bu tespitler söz konusu akademisyenlerin açıklamalarının sosyal ve tarihsel bağlamlarında ve onların politik ve akademik kullanımları ışığında problematize edilecektir. |
| İnsan Hakları ve Dünya Düzeni | POLS 589 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders ögrencilere insan hakları teorisi ve pratiği hakkında temelleri tanıtmayı hedeflemektedir. Ders insan haklari kavramı kapsamına nelerin dahil oldugunu (siyasi, ekonomik, sosyal ve kültürel haklar) analiz etme ve dünyanın çeşitli bölgelerinde yaşanan insan hakları ihlallerini inceleme fırsatı sunar. Ders aynı zamanda uluslarasi kuruluşların, devletlerin, bireylerin, sivil toplum kuruluşlarının ve medyanin rolünü inceleyerek, uluslarası insan hakları ilkeleri ve standartları ve bunlarin yaptırımı hakkında eleştirel bir analiz sunar. |
| Avrupa Birliği:Politikalar, Siyasalar ve Yönetim | POLS 592 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu dersin amacı öğrencilere Avrupa bütünleşme süreci ve Avrupa Birliği konularında temel bir anlayış sağlamaktır. Bu çerçevede dersin içeriği Avrupa bütünleşmesi kuramlarını, Avrupa Birliği tarihsel gelişim sürecini ve AB organlarını kapsamaktadır. Avrupa'da klasik devlet anlayışı ve egemenlik konularında olan değişimler, özellikle bütünleşme ve ayrışma süreçleri çerçevesinde irdelenmektedir. Dersin bir amacı da öğrencilere Avrupa Birliği'nin egemenlik kavramı üzerine getirdiği yeni yaklaşımları tanıtmaktır. |
| Çok Partili Dönemde Türk Politikası | POLS 593 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders 1960 sonrası dönemde Türk siyasetindeki gelişmeleri ve değişimleri incelemeyi amaçlamaktadır. Bu yaklaşım tarihsel olmaktan çok analitik olmayı ve toplumsal teori arkaplanı ile son zamanlarda ortaya çıkan kavramlar üzerinde durmayı amaçlamaktadır. Bu nedenle, bu ders 1960 sonrasındaki modernlik, Kemalizm, laiklik, milliyetçilik, sol, aşırı sağ, popüler kültür gibi konuları siyasal kuram ve felsefi ağırlıklı olarak tartışmayı amaçlarken, kimlik ve değişim politikasını başlangıç noktası olarak ele alıp tartışacaktır. |
| Türk Siyasal Düşüncesi | POLS 594 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders 1908'den itibaren Türk siyasi düşüncesindeki liberallik, milliyetçilik, sosyalizm, feminizm ve siyasal İslam hareketlerinin ve onların seçilmiş temsilcilerinin incelenmesidir. |
| Osmanlı İmp.19 yy.Reform ve Düşünce Tarihi | POLS 595 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | 19. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu'na ilişkin literatür daha ziyade reformun kurumsal öğelerine odaklanmıştır. Oysa 1860'tan bu yana reformun entellektüel ve bilgi öğeleri ile ilgili bir literatür oluşmuştur. Bu derste bu literatür incelenecektir. |
| Avrupa Güvenliği | POLS 596 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | 1914 sonrası Avrupa güvenliği düzenin derinlemesine incelemesini içeren bu ders temel güvenlik kuramlarını uygulayarak Dünya savaşları sonrası Avrupa güvenliğinin analizini içerir. Soğuk Savaş sonrası kurumsal değişimler ve 1989 sonrası Avrupa güvenliğnin yeniden yapılanmasını derinlemesine araştırır. Avrupa güvenlik kurumları, evrim süreci, ve yeni Avrupa güvenlik mimarisi üzerinde durulacaktır. |
| Avrupa Birliğinde Yönetişim Dinamikleri | POLS 597 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Avrupa Birliğinde çeşitli kurumlar, giderek artan sıklıkta ve vurguyla, en iyi yönetişim kavramıyla temsil edilebilecek, politikalar oluşturdular ve uygulamalarda bulundular. Birlik, sınırlı bazı alanlarda ortak politikalar düzenlemekle birlikte, çoğu diğer alanda, yerindenlik ilkesi uyarınca, mümkün olan en alt yönetimsel düzeyde, ortaklar arasında işbirliğini özendirmekte. Sosyal Fon ve Bölgesel ve Uyum Fonu gibi temel uygulama araçları çerçevesindeki düzenlemeler, yönetişim kavramının özüne uygun olarak, yeni bir toplumsal işbölümü, paydaşlar arasında yeni işbirliği türleri ve yeni katılım biçimleri öngörmekte. Bütün bu gelişme ve eğilimler, yönetişim kavramının bütün boyutlarıyla sistematik ele alınabileceği ve Avrupa Birliğindeki uygulamalarının aday ülkeler açısından esin kaynağı olabilecek şekilde irdelenebileceği bir dersin gerekcesini oluşturmaktadır. |
| Türkiye'de ve Avrupa Birliği'nde Yerel Yönetim | POLS 598 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Türkiye'de 1950'li yıllarda yoğunluk kazanan kırdan kente göç önemli bir yapısal değişikliğe yol açmıştır. Günümüzde, nüfusun yaklaşık %70'i 'kent' diye tanımlanan yerleşimlerde oturmasına karşın, paralel yoğunlukta bir 'kentlileşme' olgusu yaşanmamıştır. Kentlileşmeyi kolaylaştırabilecek somut hizmetler (altyapı, konut, ulaşım) ve soyut gelişmeler (kimlik, aidiyet duygusu, katılmacılık) istenen ölçü ve düzeyde sağlanamamış; bu da ciddi sorunların ortaya çıkmasıyla sonuçlanmıştır. Kentlerdeki ikili yapının yarattığı sorunlar, merkezi hükümet ile yerel yönetimlerin, görev bölümü, kaynak ve yetki bölüşümü alanlarındaki çatışması nedeniyle daha da ciddi boyutlara ulaşmıştır. Tüm bu sorunlar ve Avrupa Birliği'ne (AB) tam üye olmak stratejik kararı; ve bunun sonunda AB'deki yerel yönetim ilke, politika ve eğilimlerine uyum sağlama gereği, Türkiye'deki yönetim yapısının gözden geçirilmesine yol açmıştır. AB'deki yerinden yönetim, yetki devri ve yerelleşme eğilimi, Türkiye'de de yerel ve bölgesel yönetişim mantığına uygun bir yerel yönetim reformunun gündemin ön sıralarına oturmasına yol açmıştır. Dersin kapsamında, AB ve Türkiye'deki yerel yönetim yapıları, süreçleri kıyaslamalı olarak ele alınacak ve gelişmekte olan yerel yönetişim modelleri izlenecektir. |
| Tez Hazırlığı Semineri | POLS 599 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu kredisiz ders, Yüksek Lisans öğrencilerinin, bir öğretim üyesinin danışmanlığında, ders ve seminer çalışmalarının ikinci yılında gerçekleştirmeleri beklenen tez araştırma ve yazma süreçlerinin sürekli denetimi ve meslekdaşlar arasında tartışılması için elverişli bir çerçeve oluşturmaktadır. |
| Siyaset Teorisi Semineri | POLS 600 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu seminer yoğun okuma, araştırma ve derinlemesine tartışma zemini oluşturmayı amaçlamaktadır. Ayrım noktaları oluşturan önemli konularda verilecek yön gösterici derslerin yanı sıra, esas olarak, öğrencilerin inisiyatif alarak aktif bir şekilde seminer tartışmalarına katılmaları ve tez çalışmalarına yardımcı olabilecek ödevler yazmaları beklenmektedir. |
| Karşılaştırmalı Siyaset Semineri | POLS 601 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu seminer, karşılaştırmalı siyaset ile ilgili çeşitli konulardan seçilebilecek bir tanesi hakkında, yoğun okuma, araştırma ve derinlemesine tartışma zemini oluşturmayı amaçlamaktadır. Ayrım noktaları oluşturan önemli konularda verilecek yön gösterici derslerin yanı sıra, esas olarak, öğrencilerin inisiyatif alarak ve aktif bir şekilde seminer tartışmalarına katılmaları ve tez çalışmalarına yardımcı olabilecek ödevler yazmaları beklenmektedir. |
| Tez Hazırlığı Semineri | POLS 610 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | (Siyaset Bilimi Fakültesi ve Akademik Writing Center işbirliğiyle) Bu ders esas olarak, düzenli bir şekilde dinleme, okuma ve yazma pratiğidir. Fakülte üyelerinin önerisiyle belirlenen öğretim üyeleri, öğrencilere siyaset bilimindeki yeni alanları tanıtacaktır. Öğrenciler, sadece gelecekte yönelecekleri tez çalışma alanlarıyla ilgili bilgi değil aynı zamanda kısa ve özlü deneme yazıları yazma alışkanlığını da kazanacaklar. Bu ders Siyaset Bilimi fakültesi üyeleri ve Sabancı Üniversitesi Academic Writing Center işbirliğiyle sunulacaktır. |
| Milliyetçilikler Semineri | POLS 620 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu seminer milliyetçilik ile ilgili çeşitli konulardan seçilecek bir tanesi hakkında yoğun okuma, araştırma ve derinlemesine tartışma zemini oluşturmayı amaçlamaktadır. Ayrım noktaları oluşturan önemli konularda verilecek yön gösterici derslerin yanı sıra, esas olarak, öğrencilerin inisiyatif alarak aktif bir şekilde seminer tartışmalarına katılmaları ve tez çalışmalarına yardımcı olabilecek ödevler yazmaları beklenmektedir. |
| Araştırma Metodları Semineri | POLS 630 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu seminer, nicel analiz metodolojisi ile ilgili çeşitli konulardan seçilecek bir tanesi hakkında yoğun okuma, araştırma ve derinlemesine tartışma zemini oluşturmayı amaçlamaktadır. Ayrım noktaları oluşturan önemli konularda verilecek yön gösterici derslerin yanı sıra, esas olarak, öğrencilerin inisiyatif alarak aktif bir şekilde seminer tartışmalarına katılmaları ve tez çalışmalarına yardımcı olabilecek ödevler hazırlamaları beklenmektedir. |
| Uluslararası İlişkiler Semineri | POLS 640 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu seminer uluslararası ilişkiler ile ilgili çeşitli konulardan seçilecek bir tanesi hakkında yoğun okuma, araştırma ve derinlemesine tartışma zemini oluşturmayı amaçlamaktadır. Ayrım noktaları oluşturan önemli konularda verilecek yön gösterici derslerin yanı sıra, esas olarak, öğrencilerin inisiyatif alarak aktif bir şekilde seminer tartışmalarına katılmaları ve tez çalışmalarına yardımcı olabilecek ödevler hazırlamaları beklenmektedir. |
| Türk Siyaseti Semineri | POLS 650 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu seminer, türk siyaseti ile ilgili çeşitli konulardan seçilecek bir tanesi hakkında, yoğun okuma, araştırma ve derinlemesine tartışma zemini oluşturmayı amaçlamaktadır. Ayrım noktaları oluşturan önemli konularda verilecek yön gösterici derslerin yanı sıra esas olarak, öğrencilerin inisiyatif alarak ve aktif bir şekilde seminer tartışmalarına katılmaları ve tez çalışmalarına yardımcı olabilecek ödevler hazırlamaları beklenmektedir. |
| Dönem Projesi | POLS 697 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Öğrencilerden üzerinde anlaşmaya varılan bir konuda bir araştırma makalesi yazmaları beklenir. |
| Yüksek Lisans Tezi | POLS 699 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu kredisiz ders, Yüksek Lisans öğrencilerinin, bir öğretim üyesinin danışmanlığında, gerçekleştirmeleri beklenen tez araştırma ve yazma süreçlerinin sürekli denetimi ve meslekdaşlar arasında tartışılması için elverişli bir çerçeve oluşturmaktadır. |
| Yönlendirilmiş Çalışma I | POLS 790 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Öğrenciler karşılaştırmalı siyasal sistemler, Türkiye'nin siyasal yapısı ve siyasal kuram alanlarında ana metinleri birbirleri ve bu derslerin hocaları ile tartışarak okuyacaklardır. |
| Yönlendirilmiş Çalışma II | POLS 791 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Öğrenciler karşılaştırmalı siyasal sistemler, Türkiye'nin siyasal yapısı ve siyasal kuram alanlarında ana metinleri birbirleri ve bu derslerin hocaları ile tartışarak okuyacaklardır. |
| Yönlendirilmiş Çalışma III | POLS 792 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Öğrenciler karşılaştırmalı siyasal sistemler, Türkiye'nin siyasal yapısı ve siyasal kuram alanlarında ana metinleri birbirleri ve bu derslerin hocaları ile tartışarak okuyacaklardır. |
| Doktora Tezi | POLS 799 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu kredisiz ders, Doktora öğrencilerinin, biri danışmanları olmak üzere üç kişilik bir jürinin gözetiminde, ders ve seminer çalışmaları bittikten sonra üç veya dört yıl içinde gerçekleştirmeleri beklenen tez araştırma ve yazma süreçlerinin sürekli denetimi ve meslekdaşlar arasında tartışılması için elverişli bir çerçeve oluşturmaktadır. |
| Güdümlü Proje | PROJ 501 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu kredisiz seçimlik ders, özellikle yukarı sınıflardaki SSBF lisans (ve aynı zamanda lisansüstü) öğrencilerine, genellikle İnsan ve Toplum Bilimleri alanıyla ilişkili konu ve sorunlar üzerinde ve akademik bir yolgöstericilik çerçevesinde, belirli bir temaya odaklanmış, pratiğe yönelik araştırma ve uygulama (örneğin : kantitatif tarama; müfredat ve ders geliştirme; öğretmen eğitimi; ilk ve orta öğretim; çeşitli biçimleriyle açık öğretim veya elektronik öğretim; kültürel miras yönetimi; sergi, kazı veya gösteri tasarımı) tecrübeleri kazandırmayı amaçlamaktadır. Bu gibi konu veya temaların, öğrencilerin yeni bilgi ve becerilerini hayat içinde sınamalarını sağlayacak, somut fırsat ve olanakların belirmesine bağlı olarak, bir sömestirden (veya yıldan) diğerine değişeceği kabul edilmelidir. Bazı durumlarda, en baştan öngörülmüş bir staj dönemi, ders yükümlülüklerinin tamamlanması açısından zorunlu sayılabilir. |
| PSY 501 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | |
| PSY 502 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | |
| PSY 503 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | |
| PSY 510 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | |
| PSY 511 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | |
| PSY 512 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | |
| PSY 514 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | |
| PSY 515 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | |
| Kültür ve Bilişsel Süreçler | PSY 516 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders bilişsel süreçlerle ilgilenen öğrencilerin, düşünmenin sosyal ve kültürel boyutlarını incelemelerine olanak vermektedir. Dil ve düşünce ilişkisi, anlatı-yorum, bireysel ve toplumsal bellek, duygu, ahlak, kültürel bilginin iletimi, kavramlar ve örtülü biliş gibi konulara psikolojik bir mercekten bakar. Sosyal psikoloji, bilişsel psikoloji, dilbilim ve kültürlerarası psikoloji gibi alanları teorik ve emprik temelinden faydalanırken; bunların felsefe, antropoloji, edebiyat, yapay zeka ve siyaset gibi alanlarla olan etkileşimlerini tartışır. Bu ders, ayrıca, kültürel perspektiflerin psikoloji alanı ile buluşturulmasındaki metodolojik ve teorik güçlükleri de ele alır. |
| PSY 522 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | |
| PSY 540 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | |
| PSY 542 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | |
| Gruplararası İlişkiler | PSY 544 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders öğrencilere gruplararası süreçler ve ilişkiler alanına dair ileri bir anlayış kazandırmakta ve bu alandaki sosyal kimlikler, çoğunluk-azınlık grupları arasındaki ilişkiler, önyargı azaltma teknikleri, kolektif eylem, ve kültürlenme gibi özel konulara değinmektedir. Ders, sosyal psikoloji, politik psikoloji, ve gruplararası süreçler alanyazınındaki hem kuramsal hem de görgül araştırmalardan yola çıkarak, öğrencilere gruplararası ilişkiler hakkında derinlemesine bilgi edindirmekte, aynı zamanda gruplararası ilişkiler alanında tartışma ve yeni araştırma fikirleri geliştirmeye yönelik yetenekleri geliştirmeyi hedeflemektedir. |
| PSY 545 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | |
| PSY 552 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | |
| PSY 590 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | |
| PSY 595 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | |
| PSY 599 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | |
| Yüksek Lisans Ön Semineri | PUBL 500 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | In this non-credit course students will develop report-writing and presentation skills and trained in project preparation. |
| Yönetişim, Siyaset ve Kamu Politikaları | PUBL 501 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Kamu yönetimi ve kamu politikaları alanında küresel eğilimler ( OECD ve AB vurgusuyla ); devletin işlevlerini sınırlayan/ etkisizleştiren etmenler ( patronaj, kayırmacılık türleri, yolsuzluk ); politika sürecine ilişkin temel kavramlar (yönetişim, bürokratik siyaset, kurumsal analiz, araçsal yaklaşım, rasyonel ?kamusal tercih ); politika oluşturma sürecinin evreleri (sorunu tanımlama, alternatif politikaların belirlenmesi, bir politikanın benimsenmesi ve meşrulaştırılması, uygulanması değerlendirilmesi ); örnek olaylar. |
| Nicel Araştırma Yöntemleri | PUBL 503 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Basit doğrusal regresyon, en küçük kareler, genelleştirilmiş en küçük kareler (GEK); uyumun iyiliği; tahmin, çıkarım, güven aralıkları ve hipotez testi; iktisat teorisi ve deneysel modelleme, ekonometri paket programlarına giriş, fayda maliyet analizi |
| Sosyal Sektörler için Kamu Harcama Politikaları | PUBL 504 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Kamu harcama yönetimi: süreçler, roller ve sorumluluklar; bir politika analiz aracı olarak Kamu Harcama Değerlendirmeleri (KHD); KHD'nin kapsamı; Veri ve bilgi kaynakları; harcama etkinliği göstergeleri ve uluslararası karşılaştırmalar; eğitim ve sağlık sektörlerinde kamu harcama analizi; toplumsal koruma politikalarında kamu harcama analizi. |
| İktidar İmge ve Görüntüleri | PUBL 550 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Öğrenciler bir öğretim üyesinin danışmanlığında tez çalışmalarına yönelik araştırmalarını yürütürler. |
| Yüksek Lisans Tezi | PUBL 599 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu kredisiz ders, Yüksek Lisans öğrenclerinin, bir öğretim üyesi danışmanlığında, tez araştırma ve yazma sürecini denetlemek ve rehberlik etmek üzere hazırlanmıştır. |
| Medya ve Siyaset | SOC 502 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu seminerde medya/siyaset ilişkileri, üç ana eksende ele alinarak incelenecektir. (1) global/yerel haber ajanslari ve medya kuruluslari arasindaki ilişkiler; yeni iletişim teknolojilerinin beraberinde getirdiği yapısal/ kurumsal dönüşümler (2) medya içeriği, özellikle haber üretimi ve içeriğini belirleyen çeşitli faktörler; anlatı/ görüntü/izleyici ilişkileri; son yıllarda habercilikte öne çıkan şiddet, sansasyon, magazinleşme üstüne tartışmalar /inclemeler (3) ulusal siyasette medyanin etkileri ve rolleri ustune kuramsal yaklaşımlar ve tartışmalar. |
| Anayasalar ve Anayasacilik: Toplumsal ve Siyasi Acilimlar | SOC 503 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | "Anayasacilik" son yillarda yuksek mahkemeler ve diger ilgili politik yapilar tarafindan kullanilan bir hareket bicimi olarak toplumsal ve kurumsal yeniden yapilanma sureclerinde merkezi bir rol oynadi. Ornegin Guney Afrika ve Avrupa Birligi gibi oldukca farkli cografyalarda, anaysacilik, olusmakta olan yeni politik duzenin cercevesini belirleme, sorunlu bir gecmisle yuzlesme ve de ilgili bolgesel ya da kuresel kurumlara "mesruiyet" kazandirma gibi hareketlerin ana yontemi haline geldi. Ayni zamanda anayasalar bugun, gecmiste de oldugu gibi, mesru duzenin sinirlari uzerine yapilan mucadelelerin ana arenasini teskil etmekte, uluslarin gecmisi, bugunu ve gelecegi ile ilgili yerlesmis tahayyullerin gorunur hale geldigi hukuksal ve politik bir duzlem olarak karsimiza cikmaktadir. Anayasa mahkemeleri ve diger anayasal kurumlar bu savasimlarin onemli aktorleri olarak politik duzlemdeki yerlerini olusturmakta ve guclendirmekteler. Bu derste bu dinamikleri Macaristan, Guney Afrika ve Avrupa Birligi gibi orneklerin ekonomik, toplumsal ve siyasi faktorleri cercevesinde incelenmektedir. |
| Medya Araştırmaları Atölyesi | SOC 504 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu arastirma atölyesenin ana amaci, medya analizlerinde kullanilan farklı yöntemleri uygulamalı olarak ele almaktır. Atölyeye katılan öğrenciler bireysel ya da ortak bir proje üstünde çalışabilir, farklı tür metinler (görsel, yazılı, digital) üstünde yoğunlaşabilirler. Atölye kapsamında öğrencilerin bu metinleri ''çerçeve analizi''; ''anlatı analizi'', ''odak grup tartışması'' gibi çeşitli yöntemler uygulayarak çözümlemeleri beklenmektedir. Bu amaçla, hem örnek medya araştırmaları hem de farklı yöntemler üstünde makalelerden oluşan bir okuma listesinden yararlanılacaktır. |
| Din ve Siyaset | SOC 508 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders dini ve siyasi otoritelerin, söylemlerin ve kurumların birbirleriyle etkileşimini tarihsel, karşılaştırmalı ve normatif açılardan incelemektedir. Derse, dinin modern siyasi kurumların ve kimliklerin - modern devlet, uzun mesafeli ve ulusal toplumsal hareketler, refah devleti rejimleri ve ulusal kimlikler - oluşumundaki rolünü irdeleyerek başlayacağız. Ardından dini siyasetin değişik boyutlarını, özellikle dini hareketler ve şiddet, dini partilerin yükselişi ve dönüşümü, siyasi bir ideoloji ve hareket olarak sekülarizm, ve dinsel siyasetin demokrasiyle ilişkisi konularına odaklanarak inceleyeceğiz. Siyaset kuramında dinin kamusal yaşamdaki ve siyaset alanındaki meşru yeri üzerine yakın zamanda yapılan tartışmaları gözden geçirerek dersi noktalayacağız. Dönem boyunca Avrupa, A.B.D., Ortadoğu ve Güneydoğu Asya?dan örnek olaylar incelenecektir |
| Türk Toplumsal Düşüncesi | SOC 513 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Derste erken ve geç cumhuriyet döneminde ortaya çıkmış olan temel toplumsal ve siyasal düşünceler ele alınacaktır. Dersin ilk bölümünde doğu-batı, ielericilik- gericilik türünden çatışmacı düşüncelerin ışığında oluşturulmuş toplum ve hukuk modelleri üstünde durulacaktır. Ikinci bölümdeyse 1960 sonrası ortaya çıkmış, Mavi Anadolu, Siyasal İslam gibi düşünce akımları irdelenecek, yeni toplumsal ve siyasal düşünce kalıpları etrafında modernite, postmodernite, laiklik, Avrupa, Batıclık, küreselleşme, feminizm gibi kavramların nasıl anlaşıldığı sorgulanacaktır. Her akım öne çıkmış yazar ve düşünürlerin özgün metinleriyle çözümlenecek, o arada Türk edebiyatının sorunları nasıl kavrayıp yansıttığı üstünde de durulacaktır. |
| Nitel Araştırma Yöntemleri | SOC 518 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders sosyal bilimlerde kullanımı giderek yaygınlaşan nitel araştırma yöntemlerine giriş olarak tasarlanmıştır. Dersde nitel araştırma metodlarının teorik zemini, önemli data toplama ve analiz yöntemleri ele alınacaktır. Derse paralel olarak sürdürülecek alan çalışması projeleri sayesinde öğrenilen bilginin pratik uygulaması için gerekli becerilerin kazanılması da amaçlanmaktadır. |
| Hareketlilikler Sosyolojisi | SOC 520 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders, insanların, fikirlerin, ürünlerin, sermayenin ve imgelerin hareketliliklerine, bu hareketlilik sistemlerinin ve mekanlarının toplumsal, kültürel, siyasi boyutlarına ve hareketliliğin uygarlığın, modernitenin ve küreselleşmenin ayrılmaz bir parçası olarak tarihsel oluşumuna bir giriş niteliği taşımaktadır. İşlenecek konular arasında Hareketlilikler Kuramı, seyahat ve turizmin arayüzü ve mekanları olarak kentler, hareketlilikler ekseninde eşitsizlikler, ulaşım sistemlerinin tarihi, havalimanları demiryolları ve konteyner limanları, ulaşım sistemlerinin ve merkezlerinin mekan ve toplumsallık biçimleri üzerindeki kültürel ve ekonomik tesirleri bulunmaktadır. |
| Kent Sosyolojisi | SOC 521 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Kentsel büyüme ve gelişme kalıpları, kentsel toplumsal örgütlenme (aile, mahalle ve topluluklar) gibi kentsel yaşamın toplumsal özellikleri üzerinde durulmaktadır. Bu bağlamda ayrıca kentsel sosyal sorunlar (konut, suç), kentsel politikalar ve planlama (planlamanın sosyolojisi ve yurtdaş katılımı) gibi konular ele alınmaktadır. |
| İktidar, Ekonomi ve Toplum Pratiği | SOC 525 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders ekonomik faaliyetlerin toplumsal anlamına işlevine ve yerine karşılaştırmalı bir bakış açısıyla bir giriş niteliği taşımaktadır. İncelenecek konular arasında küreselleşme, kapitalizm ve neoliberalizm; iş ve emek düzenleri; yönetimsellik, tüketim kültürü; mekan ve değer sanayisizleşme ve sınıf; ve kültürel ekonomi bulunmaktadır. |
| Toplumsal Cinsiyet ve Çalışma | SOC 526 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders emek, çalışma ve işyeri örgütlenmesi ve pratiklerinin nasıl cinsiyete tabi kılındığının tarihsel ve karşılaştırmalı bir bakışla incelenmesini amaçlar. Ele alınacak konular arasında cinsiyet kimliği, sınıf konumu ve işgücü katılımı arasındaki kurucu ilişki ; modern küresel ekonominin farklı sektörlerindeki çalışma ve cinsiyet dinamikleri; devletin cinsiyet, aile ve iş ile ilişkilenme biçimleri ile kadınların ve erkeklerin çalışma hiyerarşilerini tecrübe etme biçimleri bulunmaktadır |
| Cinsellikler, Toplumsallıklar | SOC 532 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Biz kimiz? Her toplumsal grup, kültürler ve tarihsel dönemler arasındaki ciddi farklılıklarla da olsa bu soruyu cevaplandırmaya çalışıyor. Bütün toplumsal gruplar aynı zamanda üyelerinin cinsel aktiviteleri hakkında kurallar belirlemeye ve uygulamaya da çalışıyorlar. Sosyolojik ve antropolojik çalışmalar gösteriyor ki toplumsal grupların cinsellik hakkındaki kuralları belirleyiş şekilleri, kendilerini tanımlayan sınırlar ve muhafaza ettikleri toplumsal alanlar ile ilişkileniyor. Bu derste bu sorunsal etrafındaki teorik tartışma ve araştırmaları inceleyeceğiz. Tartışma temaları yıldan yıla değişse de eşcinsellik, namus cinayetleri ve başörtüsü gibi konular etrafında oluşacak. |
| Öğretim Atölyesi: İnsan ve Toplum | SPS 500 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu kredisiz lisansüstü ders SPS İnsan ve Toplum derslerinin işleyişine katkı sunan SSBF lisansüstü öğrencileri için hazırlanmıştır.Ders amacı ders materyalinin, lojistik meselelerin, öğrenme stratejilerinin ve geri bildirimlerin tartışılmasını kapsayan haftalık buluşmalardan oluşmaktadır. Bu ise SPS derslerine destek veren lisansüstü öğrenciler için öğrenim stratejilerini pratik edebildikleri, geri bildirim aldıkları ve ders materyali ile ilgili bilgilerini geliştirdikleri bir öğrenme ortamı yaratmaktadır |
| Öğretim Atölyesi: Insan ve Toplum - I | SPS 501 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu kredisiz lisansustu ders SPS 101 Insan ve Toplum I Universite derslerine giren asistanlar icin hazirlanmistir. Haftanin dersleri ve okumalari gozden gecirilerek lisansustu ogrencilerin gereksinim duyacaklari analitik ve pratik araclar gozden gecirilecektir. |
| Öğretim Atölyesi: İnsan ve Toplum - II | SPS 502 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu kredisiz lisansüstü ders SPS 102 İnsan ve Toplum II Üniversite derslerine giren asistanlar için hazırlanmıştır. Haftanın dersleri ve okumaları gözden geçirilerek lisansüstü öğrencilerin gereksinim duyacakları analitik ve pratik araçlar gözden geçirilecektir. |
| Yüksek Lisans Ön Semineri | TS 500 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Çok-amaçlı, kredisiz ders araştırma yöntemlerinde ve araştırma sonuçların analizinde yeterli hakimiyet kazanmak, gerekli araştırma dillerinde yetkinleşmek gibi hedefler doğrultusunda, esnek biçimde değerlendirilir. Bu ders aynı zamanda öğrencilerin araştırma ve yayın etiği standartları ve kuralları hakkında bilgi edinmelerini amaçlar. |
| Staj | TS 590 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Öğrencilerin kamu politikalarının oluşturulması ve uygulanması konusunda pratik bilgi sahibi olmaları ve teorik bilgilerini pekiştirebilmeleri adına Sabancı Üniversitesi ile ilişkili merkez ve forumlarda çalışmaları beklenir. |
| Dönem Projesi | TS 595 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | ''Tezsiz Yüksek Lisans'' programındaki öğrencilerin, Türkiye Çalışmaları Program Kurulu'nun onayından geçmiş olması gereken bir konuda, bir öğretim üyesinin danışmanlığı altında, zorunlu araştırma projelerini gerçekleştirecekleri kurumsal çerçevedir. |
| Yüksek Lisans Tezi | TS 599 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu kredisiz ders, Yüksek Lisans öğrencilerinin, bir öğretim üyesinin danışmanlığında, ders ve seminer çalışmalarının ikinci yılında gerçekleştirmeleri beklenen tez araştırma ve yazma süreçlerinin sürekli denetimi ve meslekdaşlar arasında tartışılması için elverişli bir çerçeve oluşturmaktır. |
| Giriş Modülü | VA 501 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu yüksek lisans atölyesinde öğrenciler sanat ve tasarım alanlarında daha önce ortaya koyulmuş bireysel ifade dillerini tanıyacaktır. Dönem boyunca değişik atölye sanatçıları öğrencilere kendi sanat veya tasarım anlayışlarını tanıtacaklar. Bu dönemde öğrenciler değişik yöntemleri, materyalleri ve teknikleri kullanma becerilerini geliştirecektir. |
| Orta Seviye Modülü | VA 502 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu atölyede öğrencilerin kendi sanat yapıtları üzerinde çalışacaktır. Grup veya bireysel atölye eleştirileri dönem içinde öğrencinin sanata dönük yaklaşımını yönlendirecektir. Tasarıma eğilimli öğrenciler gerek web ve dijital video gibi çağdaş ve editoryal tasarım gibi daha geleneksel tasarım alanlarında yoğunlaşacak farklı projelerde farklı tasarım ögelerini birleştirebilme anlayışı geliştirecektir. |
| İleri Seviye Modülü | VA 503 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders yüksek lisans atölyelerinin devamıdır. Fakülte öğretim üyeleri ve değişik disiplinlerde çalışan ve dışarıdan gelen katılımcılar öğrencilerin ürettiği yapıtları eleştireceklerdir.Böylelikle öğrencinin farklı biçimler, görüntüler ve sanat dili yolu içinde kendi dilini geliştirmesi beklenir. |
| Mezuniyet Modülü | VA 504 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu dönem çalışmalarında öğrencinin projesinin / sergisinin son halini gerçekleştirmesi beklenir. Ayrıca profesyonel dünyaya açılacak öğrencinin portfolyosunu profesyonel bir seviyede hazırlaması da bu derste sağlanacaktır.Öğretim üyelerinin eleştirileri öğrencinin yüksek lisans atölyesine dönük beklentileri ve gereksinimleri karşılayarak bu sürecin gereklerini tamamlayarak atölye çalışmalarını sonuçlandırmasını sağlayacaktır. |
| Stüdyo Sanat ve Tasarımında Yazısal İfade Yöntemleri | VA 505 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders, sanat ve tasarım öğrencilerinin kendi yaratıcı faaliyetleri ve projeleri hakkında kuram geliştirebilmelerini ve etkili bir biçimde yazabilmelerini sağlamak amacı ile kurgulanmıştır. Kişisel çalışmaların kuramsal bir boyutta incelenmesi yetisinin yanı sıra öğrencilere sanat kuramı, sanat eleştirisi, sanat eğitimi, yeni medya, küratoryal çalışmalar gibi konu ile ilintili geniş alanlarda da araştırma yapabilme ve kuram üretebilme becerisini kazandırmak dersin bir diğer amacıdır. Bu alanın araştırma yöntemleri her ne kadar nitel sorgulama yöntemleri ve estetik bilimlerinin bir birleşimi olarak değerlendirilebilinse de, yapılan çalışmaların öznel nitelikleri göz önüne alındığında ilave bir takım yetilerin de devreye girmesi gerekeceği aşikardır. Bunların arasında kişisel yaratıcı faaliyetin ve projelerin belgelenmesi, ve bu görsel belgelerin hem yazılacak akademik metnin hem de akabinde kurgulanacak olan sunum belgesinin içinde ne şekilde yer almaları gerektiği de bu dersin öğrenim çıktıları arasında olacaktır. Ders ayrıca öğrencilerin araştırma ve yayın etiği kuralları hakkında bilgi edinmelerini amaçlar. |
| Görsel Kültür | VA 515 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Görsel Sanatın anlatımı da algılaması da karmaşık olabilir. Oysa görsel sanatın kendi anlamını ürettiği farklı diller oluşmuş, bu diller diğer kültür süreçleriyle içiçe geçmiştir. Bu farklı oluşumları izleyen yöntemler mevcuttur. Bu derste bu yöntemler ele alınacaktır. Farklı yönelimler içinde oluşan görsellik ve görsel nesnelerin anlamlarını anlamaya yönelik diğer ifade biçimleri de eleştirel bir yaklaşımla tartışılacaktır. |
| Elektronik ve Dijital Sanatlar Tarihi | VA 516 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders, elektronik ve dijital sanatların ortaya çıktıkları 20. yüzyılın başlarından itibaren tarihsel gelişimlerini, teknik ve bilimsel temel ve yansımalarını, günümüz kuramsal ve estetik kavramlarıyla incelemektedir. Sanatçıların 20. yüzyıl bilim ve teknolojisindeki evrimsel değişikliklere verdikleri tepkiler, ortaya çıkan disiplinlerarası yaklaşımların bilim-sanat iletişimine olan etkilerinin yanında 21. yüzyıl sanatıyla ilgili bilimsel düşünce alanlarına getirdikleri yeni tanım ve kavramlar çalışılacaktır. İnteraktif sanat, sibernetik ve yapay zekadan dijital yerleştirmeye uzanan geniş bir yeni medya alanı kapsanacaktır. |
| Çağdaş Sanatta Kavramlar ve Tartışmalar | VA 520 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Sanat tarihinde, anlamı, değeri, amacı ve varoluş koşulları hakkında modernite kadar tartışılmış ikinci bir olgu daha bulmak söz konusu değildir. Bu ders o tartışmaları, aralarındaki ilişkileri, sonuçlarını ele alacak, bunların kaygan ve değişken sanat zemininde nasıl temellendirildiğini sorgulayacaktır. Bu tartışmaların gündeme getirdiği farklı modernite tanımları, seçenek ve önermeleri ayrıca ele alınarak irdelenecektir. |
| 3D Modelleme | VA 529 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | 3D Modelleme dersinde öğrenciler dijital medyanın yararlarını stüdyo ortamında deneyimleyerek öğrenirler. Ders modelleme ve animasyon üretimine girişteki çeşitli konseptlere görsel bakışı sağlayan tasarıma dayanmaktadır. asıl amacı 3d modelleme için gerekli dijital ekipmanları anlamak, modelleme yöntemlerini, tekniklerini, çeşitli model geometrilerinde dokulamayı ve animasyon için modellemeyi öğrenmektir. Bu ders oyun, film, multimedia ve interaktif üretim dalında bilgisayar grafikleriyle ve bilgisayar animasyonu ile ilgilenmek isteyenler için ana ders niteliğindedir. Yüksek Lisans öğrencileri dönem tezleri kapsamında bu dersi alabilirler. |
| Hareketli Görüntü Sorunsalları | VA 530 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Fotoğraf sanatına yapılan itirazlardan biri de hareket halindeki bedenin duyularını saptayamamasıdır. Hareketi gösteren veya temsil edilmesini sağlayan görüntü teknolojileri bu eksikliği kapatmıştır. Ancak bu hareketin içindeki duyular hala bir sorundur. Bunların tanımlanması izleyiciye ait gerçekçi temsiller mi yoksa yanılmalar mıdır? İzleyici hareket görüntülerinin duyularını nasıl ifade edebilir? Film veya televizüel görüntünün değişik uygulamaları izleyicinin bu edimini nasıl anlatır veya değiştirir? Hareketli görüntüler zaman ve mekan duyularını ne ölçüde değiştirdi? Bu derste bu gibi sorular ele alınacak ve çeşitli uygulamalar bağlamında irdelenecektir. |
| Sanat, Kültür,Teknoloji | VA 533 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Sanatın sonunun ilan edilişiyle yeni teknoloji zaman zaman bir arada anılır. Bununla birlikte belli bir teknolojinin, sanatın doğurduğu talebi üretebilmek için yaratıldığı da iddialar arasındadır. Bu ders bu tür ilişkilerin değişik kavramlaşmasını ve sanat ve teknoloji arasındaki ilişki kadar ilişkisizliği de gözden geçirecekti Sanatın amacı değiştiğinde ya da yeniden tanımlandığında sanat ve kültür arasındaki ilişkilerin nasıl oluştuğu dersin bir başka konusudur. Bu nedenle uygulamayı ve bugünün sanat eleştirisini daha iyi anlayabilmek için bu derste bu tür değişimler özellikle değerlendirilecektir. |
| 3D Animasyon | VA 534 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | 3D Modelleme dersinin devamı niteliğindeki 3D Animasyon dersini alan öğrenciler, animasyon yapım süreci ve disiplinlerarası tasarım anlayışını takım çalışmasını deneyimleyerek öğrenirler. Bu dersi alan öğrenciler, daha erken edindikleri Modelleme becerilerini tazeleyerek, hedefe yönelik 3D animasyon çalışması ile dijital mecra üretimindeki bilgilerini arttırırlar. Yüksek Lisans öğrencileri dönem tezleri kapsamında bu dersi alabilirler. |
| Deneysel Film ve Video | VA 537 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Deneysel film ve video nedir? Genel uygulamalardan ve diğer işlerden farkları nelerdir? Diğer sanatsal çalışmalar ile yakın bağları nelerdir? Bu derste film/video gösterimleri, metin okumaları, tartışmalar ve yaratıcı uygulamalar aracılığı ile deneysel film ve video olarak adlandırılan alan kapsamlı bir şekilde incelenecektir. Deneysel ve avant garde film ve videonun tarihi ve kuramları eleştirisel bir açıdan ele alınırken, yeni teknolojilerin etkileri ve güncel uygulamalar da konu edilecektir. Öğrenciler kısa deneysel video çalışmaları ile kendilerini yeni şekillerde ifade etmeyi deneyimleyeceklerdir. |
| Videografi ve Kurgu Yapımı | VA 538 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Videografi ve Kurgu Yapımı dersinde öğrenciler, video üretim ve post prodüksiyon yöntemleriyle çalışmaya başlarlar. Dersi alan öğrenciler, video senaryosu yazmayı, resimli taslak görselleştirmeyi, yönetmenliği, sinematografi ve kurguyu öğrenirler. Öğrencilerin farklı bakış açıları, kadraj ve kendi yaratıcı içerikleriyle hikaye üretmeleri beklenmektedir. Yüksek Lisans öğrencileri dönem tezleri kapsamında bu dersi alabilirler. |
| Bilgi Görselleştirme | VA 539 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Dersin amacı, öğrencilere Görsel İletişim Tasarımı’nın geniş yelpazesi içinde bilgi görselleştirmenin özgün yerini anlamalarında yardımcı olmaktır. Derste bilgi görselleştirmedeki temel kavramlar tanıtılıyor ve tasarım prensipleri yardımıyla yaratıcı çözümlemeler araştırılıyor. Öğrenciler veri toplama, şema, çizelge, infografik ve yönlendirmeler vs içeren projeler üzerinde çalışırken konuyla ilgili örnekler, araştırmalar, okumalar ve gösterimler de paylaşılıyor. |
| Konuk Sanatçı/Tasarımcı | VA 542 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Disiplinlerarası çalışmayı öngören bu stüdyo/derste çağdaş sanat ve tasarım temel sorunları üstünde durulacaktır. Öğrenciler sinema, resim, heykel alanından davet edilen bir sanatçı veya tasarımcıyla pratik çalışmalar yaparken, sanat tarihçisi, eleştirmen, kuramcılarlarla da sanatın temel sorunsallarını kuramsal bağlamda ele alacaktır. |
| Tasarım ve Tarih | VA 543 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Güzel Sanatlar ve Bilim arasındaki geleneksel sınırları aşarak ilerleyen Tasarım Displinleri, teknolojik gelişimlerin içselleştirilmesi ve kullanıma yönelik nesnelerin şekil ve işlev ilişkilerinin irdelenmesi arasındaki gelgitini sürdürmektedir. Bu derste, temel tasarım olgusunun en başlıcaları arasında yer almakta olan tipografik tasarımdan hareketle tasarım tarihinin kapsamlı bir değerlendirmesi, displinlerarası yapının irdelenmesine öncelik verilerek, işlenecektir. |
| Etkileşim Tasarımı | VA 545 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders etkileşimli tasarım konularını içerir.Ders boyunca öğrenciler çeşitli etkileşim araçlarını ve uygulamalarını öğrenirken bir yandan da proje üretimi olarak bir takım tasarım uygulamaları geliştireceklerdir. |
| Etkileşimli Ses | VA 546 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders etkileşimli sesin yaratıcı uygulamalarda kullanımına odaklanmaktadır. İncelenen konular uygulamalı programlama ile canlı ses analizi, sentezi ve işlenmesi; harici cihazlarla sesin canlı performanslarda kullanımı gibi başlıklardan oluşmaktadır. |
| Fotoğraf ve Anlatım | VA 547 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Görsel ifade, iletişim ve mültimedya tasarımının temel taşlarından birini oluşturuyor günümüzde. Fotografçılık ise, bu etkileşim sürecinin en önemli bileşenlerinden biri şüphesiz. Bu derste, fotografın aracılığı ile kendimizi ya da tasarım fikirlerimizi ifade etmeyi keşfedecek / deneyeceğiz; hikayesi olan ya da bir insan hali belirten fotograflar üretmeyi amaç edineceğiz. |
| Hareketli Grafikler ve Sanat | VA 548 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Hareketli Grafikler ve Sanat dersinde öğrenciler hareketli tasarımın temellerini ve prensiplerini stüdyo ortamında deneyimleyerek öğrenirler. Bu ders tipografik ilkeler ve animasyon esasları arasındaki ilişkiye odaklanmaktadır. Dersin ilerleyen zamanlarında, öğrenciler kendi deneysel videolarını kinetik tipografi ve metin ile imge arasındaki hareket diliyle harmanlayarak zaman-tabanlı mecrada çalışırlar. Yüksek Lisans öğrencileri dönem tezleri kapsamında bu dersi alabilirler. |
| Üç Boyutlu Mekanda Yapı / Bozum | VA 550 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu dersin amacı üç boyutlu işlerin iç ve bulundukları ortam hakkında soru sormaktır.Heykelin ve yerleştirmenin yapı/bozum düşünceleri, 20.yüzyıl sanat tarihinden seçilmiş işlerin etüdü ve öğrencinin atölye ortamındaki değişik mediumlarla üretmiş olduğu işler üzerinde kritikler ile gerçekleşir. |
| Yüzey Üzerinde Çizgiden Lekeye | VA 551 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders, resim pratiğinin ne olduğu, resmin bugün nasıl düşünülmesi ve çağdaş sanat pratiğinde nasıl yaşadığı sorularını gündeme getirir. Sanat tarihi içinde fotoğraf, sinema, video, dijital tekniklerin bulunmasıyla resmin evrimi üzerinde düşünceler ve yüzey üzerinde bu tekniklerin bir çizgi çizmenin, bir leke elde etmenin etkileri araştırılır. |
| Tasarımsal Düşünme | VA 553 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Günümüzde tasarım; kültür, toplum, çevre, teknoloji ve iş dünyasının kesiştiği noktada duruyor. Dersin amacı 21. yüzyılda tasarımcının "yaratıcı" kimliğine ek olarak düşünür , öncü, ortak ve girişimci kimliklerine de yönelmek. Öğrenciler tasarımsal düşünme yöntemleri yardmıyla fikir bulma çalışmaları yapıyor, okuma, araştırma, sunum ve tartışmalar aracılığıyla tasarımın arka planına dair farkındalıklarını ve anlayışlarını geliştiriyorlar. |
| Tipografi'de ileri Düzey Konular | VA 554 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders ileri düzeyde bir tipografi teknigi gelistirmeyi amacliyor. Derste harflerin bicimleri; metnin sayfada olusturdugu ton; ve tipografik stilin ögeleri inceleniyor. Ogrenciler kurumsal iletisim; kamu bilgilendirme; yazin ve düsün alanlarindan olusan genis bir konu yelpazesi ile tasarimlar yapacaklar. |
| Fiziksel Etkileşim | VA 555 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Fiziksel Etkileşim dersinde öğrenciler çeşitli işlemsel algılama metotlarını uygulayarak sanatsal ve tasarımsal projeler üreteceklerdir. Uygulama bilgisi yanı sıra konu ile ilgili teorik zemin oluşturacak güncel kaynaklara değinilecektir. Basit anlamda elektronik devre yapısı ve bilgisayar ile mikroişlemciler arasında iletişim kurmayı sağlayan programlama bilgisi anlatılacaktır. |
| VA 556 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | |
| İleri İlüstrasyon | VA 561 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Genel olarak ilüstrasyondan, belirli bir konunun, çizim, resim veya fotoğraf yoluyla görselleştirilmesi anlaşılır. Bu derste ise ilüstrasyon daha çok, belirli tavır veya ruh hallerinin söz konusu yöntemlerle görselleştirilmesi üzerine odaklanacak. Öğrenciler değişik ilüstrasyon tekniklerini öğrenirken kendi stillerini yaratmak ve sınamak imkânını da bulacak. Çeşitli projeler söz konusu olabilir, ama posterler için metin illüstrasyonu ile bir masal kitabındaki yer alabilecek çeşitli karakterlerinin geliştirilmesi, bunlar arasında mutlaka yer alacak. Dönem sonunda öğrenciler hem portfolyolarını genişletmiş, hem de gelecekteki görsel projelerinde ilüstrasyon kullanabilme becerisi ve özgüvenini kazanmış olacak. |
| Görsel Sanatlarda Uygulama | VA 571 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Öğrencilerin etkin, uygulamalı katılımıyla gerçekleşecek olan bu stüdyo dersi, öğrencilerin farklı sanat alanlarından projeleri gerçekleştirmekte yaratıcılık becerilerini arttırmalarına olanak sağlamayı amaçlamaktadır. Ders görsel sanatların çeşitli ve farklı alanlarında var olan uygulamalardaki ortak paydalara yönelik olarak yürütülecektir. Sanatsal düşüncenin ortaya çıkışı, sanatsal görüntüler, nesneler ve fikirlerin üretim ve kayıt süreçlerine yönelik bağımsız görsel araştırmalar yapma metodları, yaratıcı sürecin doğasında var olan kaynaklara ve atıflara ulaşım bu dersin temel konularını oluşturmaktadır. Çeşitli fikirlere ve tekniklere yönelik yaratıcı özgün ve kişisel yaklaşımlar geliştirebilmeleri amacıyla öğrencilerden yarıyıl boyunca kağıt ya da dijital bir günlük tutmaları talep edilecektir. |
| Tasarımcı olarak Meslek Pratiği | VA 580 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | ''Tasarımcı olarak Meslek Pratiği'' dersinin amacı öğrencileri iş hayatına hazırlayabilmektir. Tasarımın şirket başarısı üzerindeki etkilerini göstermenin yanı sıra tasarımcının sahip olması gereken özgüven, farklı çalışma ortamlarına uyum sağlama, kendini doğru tanıtabilme gibi özellikler de geliştirilmektedir. Bunun yanında, kişisel tanıtımın bir parçası olarak portfolyo hazırlama, yaratıcı fikir bulma ve sunma, temel pazarlama tekniklerine odaklanılmakta, öğrencilerin brief hazırlamanın önem ve yöntemini kendi projeleri üzerinden kavramaları sağlanmaktadır. Pratiğe yönelik bir yapı ile derste öğrencilerin uygulama ve sunum yapmaları teşvik edilirken, misafir katılımcılar ve geziler aracılığı ile tasarım sektörüne dair ilk elden bilgi almaları hedeflenmektedir. |
| Yaz Projesi I | VA 581 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Yoğun ve kısa süreli olarak gerçekleşecek olan bu proje dersi yaratıcı alanların pratiği veya kuramına ilişkin, uzmanlaşmış bir konu üzerine odaklanacaktır. Bu konular dersi yürütecek olan eğitmenin kendi uzmanlaşma alanı doğrultusunda belirlenecektir ve dersin çıktısı bu uzmanlaşma alanı dahilinde gerçekleştirilmiş olan bir sanat eseri/tasarım ürünü ya da kuramsal bir çalışma olacaktır. |
| Yaz Projesi II | VA 582 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Yoğun ve kısa süreli olarak gerçekleşecek olan bu proje dersi yaratıcı alanların pratiği veya kuramına ilişkin, uzmanlaşmış bir konu üzerine odaklanacaktır. Bu konular dersi yürütecek olan eğitmenin kendi uzmanlaşma alanı doğrultusunda belirlenecektir ve dersin çıktısı bu uzmanlaşma alanı dahilinde gerçekleştirilmiş olan bir sanat eseri/tasarım ürünü ya da kuramsal bir çalışma olacaktır. |
| Proje / Sergi / Tez Hazırlama Semineri | VA 590 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Stüdyo proje ve/veya sergi çalışmalarının hazırlanmasını gösteren çok amaçlı bir ders. |
| Dönem Projesi | VA 597 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu kredisiz ders, Tezsiz Yüksek Lisans öğrencilerinin, bir öğretim üyesinin danışmanlığında, çalışmalarının son döneminde / yılında gerçekleştirmeleri beklenen sergi / tasarım projesi hazırlama süreçlerini içerir. |
| Yüksek Lisans Tezi / Atölye Projesi | VA 599 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu kredisiz ders, Yüksek Lisans öğrencilerinin, bir öğretim üyesinin danışmanlığında, çalışmalarının ikinci yılında gerçekleştirmeleri beklenen tez araştırma ve yazma veya sergi / tasarım projesi hazırlama süreçlerini içerir. |
| Sanat ve Yönetimi | VIS 508 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Bu ders, beşeri ve sosyal bilimlerden çeşitli okumaları, sanat dünyasının iç işleyişini incelemek üzere bir araya getirmektedir. Modern sanat ve sanatçı kavramı ile yola çıkarak, eleştirel bir biçimde sanat yapıtı ve artefakt, yaratıcılık ve emek, çağdaş ve 'etnik' sanat ayrımları ele alınmaktadır. Etnografik örneklere dayanarak, eleştirmenler, küratörler, kolleksiyonerler, mesenler ve sponsorların, kendi alanlarini nasıl tanımladıkları ve sanat izleyicisine nasıl yaklaştıkları sorgulanmakta, sanata felsefi olarak atfedilen medenileştirme fikrinin sanat dünyasının güncel işleyişinde nasıl yansıdığı irdelenmektedir. Bu yöntemle, sanat üretiminin, küratörlüğün ve sergilemenin, sanat alışverişi ve koleksiyonların oluşmasına, sanatın eleştirilmesine ve değerlendirilmesine, sigortalanmasına ve tazminine (geri iadesine) ilişkin pratiklere ve söylemlere bakılmakta, aynı zamanda sanat sektörünü oluşturan kişisel ve kurumsal ilişkiler incelenmektedir. |
| Yeni Medya | VIS 510 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Dersin odak noktası, yeni medyayla çağdaş sanat ilişkisi ve yeni teknolojilerin (web 2.0, sanal gerçeklik ortamları ve dijital medya) güzel sanatlar ve küratörlük alanında yolaçtığı değişimlerdir. Çağdaş sanatın 20. yüzyıl sonlarından 21. yüzyıla uzanan tarihi gözden geçirilecek, sanatçılar ve estetik anlayışı 20. yüzyılın başlarındaki belli başlı sanat akımlarıyla karşılaştırılacaktır. Öğrenciler hem klasik medya biçimlerinde hem de dijital teknolojilerin ortaya çıkmasıyla belirlenen ve çağdaş teknokültürler olgusunu doğuran yeni medya biçimlerinde görülen sanat pratikleri ve estetik değişimler konusunda derinlikli bir bakış açısı edineceklerdir. |
| Müzeler ve Güncel Sanatlar | VIS 512 | Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi | Müzeler ve Güncel Sanatlar dersi, kültürleraşırılık, yeni güncel sanatsal müdahale formları ve nesnenin giderek artan maddesizliği gibi olgulardan dolayı müzeler ile güncel sanat arasındaki ilişkide ortaya çıkan küratörlük sorunlarına odaklanacaktır. Ders küratöryel yaklaşımları, sanatçıların yüzleştiği zorlukları ve estetiklerini karşılaştırarak 20. yüzyılın sonundan 21. yüzyıla güncel sanat eserlerinin analitik bir tarihini sunacaktır. 20. yüzyılın başı ve ortasından gelen ana sanat akımlarının etkisi geç 20. yüzyıl sanatıyla, güncel görsel uygulamalar ve güncel dijital kültürle karşılaştırılacaktır. Öğrenciler küratörlük ve sanat uygulamalarını kavramanın yanısıra, estetik dağarcık ile güncel sanat ve küratörlük uygulamalarına ilişkin uygulama temelli ve teorik konularla tanışacaklardır. |
