Sabancı Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Mükemmeliyet Merkezi (SU Gender), 11. kez Dicle Koğacıoğlu Makale Ödülü Konferans ve Ödül Töreni’ne ev sahipliği yaptı. Bu yıl, Biray Anıl Birer, Şeyma Gümüş, İpek Bozkaya ve Burcu Hatipoğlu’nun makaleleri ödüle değer bulundu.
Sabancı Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Mükemmeliyet Merkezi‘nin (SU Gender) 2009 yılında hayatını kaybeden akademisyen ve aktivist Dicle Koğacıoğlu anısına düzenlediği “Dicle Koğacıoğlu Makale Ödülleri” 26 Aralık’ta çevrimiçi (online) yapılan konferansta açıklandı. Bu yıl Biray Anıl Birer, Şeyma Gümüş, İpek Bozkaya ve Burcu Hatipoğlu’nun makalelerini ödüle layık gördü.
Dicle Koğacıoğlu Makale Ödülü; Mor Sertifika, Cins Adımlar, Dönüştürücü Aktivizm, Cinsiyet Eşitliği gibi programlarıyla 10 yıldır Türkiye‘de toplumsal cinsiyet alanında farkındalık yaratmak için çalışan SU Gender tarafından Sabancı Üniversitesi Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi’nin desteğiyle 2010 yılından bu yana veriliyor. Ödüller, Türkiye toplumu ve kültürü üzerine toplumsal cinsiyet odaklı araştırmaları desteklemeyi ve genç araştırmacıları teşvik etmeyi amaçlıyor.
Konferansın açılışında konuşan SU Gender Direktörü Hülya Adak, “Dicle Koğacıoğlu Makale Ödülü ve Konferansı bizi bu yıl 11. kez bir araya getirdi“ diyerek şunları söyledi: “Dicle, 2005 yılında Sabancı Üniversitesi Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi’ne öğretim üyesi olarak katıldı ve Kültürel Çalışmalar lisans ve yüksek lisans programlarının ve toplumsal cinsiyet çalışmalarının gelişmesi sürecinde önemli katkılarda bulundu. Aynı zamanda üniversiteler de dahil olmak üzere, hayatın her alanında yaşanan eşitsizliklere ve adaletsizliğe dikkat çeken çalışmalar yürüttü. Türkiye’de hukuk sosyolojisi alanının gelişmesine ve toplumsal cinsiyetin bu alandaki öneminin fark edilmesine sayısız yayın ve araştırmalarla katkıda bulundu. SU Gender olarak, Dicle Koğacıoğlu Makale Ödülü ile çok değerli bir arkadaşımızı anarken, toplumsal cinsiyet alanında çalışmalar yürüten genç araştırmacıları desteklediğimiz için mutluyuz. Bu sene antropoloji, edebiyat ve tarih alanında toplumsal cinsiyet ve kesişimsellik üzerine yaptıkları araştırmalarla ödül alan araştırmacıları tebrik ediyor, bu makalelerin seçilmesinde bize destek olmak için Dicle Koğacıoğlu Ödülü Seçici Kurulu’nda yer alan Evren Savcı, Etienne Charriere, Seda Kalem, Demek Lüküslü ve Aslı İkizoğlu'na da ayrıca teşekkürlerimizi sunmak istiyorum.
Dicle Koğacıoğlu Ödül Töreni iki ayrı ödül törenini geliştirme konusunda bizlere ilham verdi. 2017 yılından bu yana doktora ve doktora sonrası araştırma projelerini desteklemek amacıyla ayrıca Şirin Tekeli Araştırma Ödülü ve Konferansını düzenliyoruz. Gelecek sene itibariyle, Sabancı Vakfı desteğiyle üçüncü ödül programına başlıyoruz. 2021 yılından itibaren toplumsal cinsiyet üzerine eğitimlerini tamamlayan Mor Sertifikalı lise öğretmenlerine kendi okullarında ve illerinde yürüttükleri cinsiyet eşitliği konusundaki emsal çalışmaları üzerinden İyi Örnekler Ödülü vereceğiz.”
Toplantının açılışına katılan Sabancı Üniversitesi Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi Dekanı Meltem Müftüler Baç ise Dicle Koğacıoğlu’nun özellikle sosyoloji derslerinin hukukla olan kısmına farklılıklar getirdiğini, Hukuk ve Toplum derslerini açtığını belirterek, “Dicle’nin kadına şiddet konusunda yazdığı makaleler hala bizim en büyük referans noktamız olmayı sürdürüyor, eksikliğini hala hissediyoruz” dedi.
Açılışın özel konuğu Dicle Koğacıoğlu’nun annesi Nevzat Süer Sezgin de, “Sabancı Üniversitesi’nin Dicle adına verdiği ödülün amacına ulaştığını görmek bizlere çok iyi geliyor. Su Gender’ın ilkelerini benimsememek mümkün değil. Bütün üniversitelerde görmeyi arzu ettiğimiz ancak ne yazık ki göremediğimiz Cins Adımlar, Mor Sertifika, ödüller, uluslararası konferanslar, forumlar, eğitimler, dönüştürücü aktivizm programlarıyla SU Gender ve Sabancı Üniversitesi fark yaratmaya devam ediyor” dedi.
Dicle Koğacıoğlu’nun eski öğrencilerinin de konuşmalarıyla yer aldığı açılış sohbetinin ardından kolaylaştırıcılığını Aslı İkizoğlu’nun yaptığı bir panel düzenlendi. Bu yıl ödül kazanan isimlerin araştırmalarını paylaştığı panelde, Biray Anıl Birer, “Kadınların Modernleşme Deneyimlerinden Fragmanlar: Bir Maden Kenti Değirmisaz”; Burcu Hatipoğlu, “Taşra Sıkıntısı ve Taşrayı Sevmek: Kütahya'daki Somalili Mülteci Kadınlar Örneği”; Begüm Üstün, “Erken Cumhuriyet Dönemi Kadın Cinayetlerinin İstanbul Gazetelerine Yansıma Biçimleri (1923-1945)”; Şeyma Gümüş, “Tecavüzcü Ötekiler, Ötekileştirilen Kadınlar: Ömer Seyfettin’in Hikayelerinde Cinsel Şiddet ve Kadın Bedeni” ve İpek Bozkaya, “Belirlenimsizliğin Siyasi Potansiyeli ve Queer Soybilimci Olarak Reşat Ekrem Koçu” başlıklı çalışmalarıyla yer aldı.
MAKALE ÖDÜLLERİ:
Biray Anıl Birer, “Kadınların Modernleşme Deneyimlerinden Fragmanlar: Bir Maden Kenti Değirmisaz”
Şeyma Gümüş, “Tecavüzcü Ötekiler, Ötekileştirilen Kadınlar: Ömer Seyfettin’in Hikayelerinde Cinsel Şiddet ve Kadın Bedeni”
İpek Bozkaya, “Belirlenimsizliğin Siyasi Potansiyeli ve Queer Soybilimci Olarak Reşat Ekrem Koşu”
Burcu Hatipoğlu, “Taşra Sıkıntısı ve Taşrayı Sevmek: Kütahya'daki Somalili Mülteci Kadınlar Örneği”
Begüm Üstün, “Erken Cumhuriyet Dönemi Kadın Cinayetlerinin İstanbul Gazetelerine Yansıma Biçimleri (1923-1945)
SU Gender'ın Dicle Koğacıoğlu için hazırladığı filme ve geçen yıl hazırlanan kitaba aşağıdaki linklerden ulaşabilirsiniz.
https://www.youtube.com/watch?v=R6cwLUQBVIY&t=1514s
Dicle Koğacıoğlu Hakkında:
https://sugender.sabanciuniv.edu/tr/dicle-kogacioglu-makale
Dicle Koğacıoğlu 1972 yılında İzmir’de doğdu. Boğaziçi Üniversitesi Sosyoloji Bölümü'nden mezuniyetinin ardından doktora çalışmalarına Stony Brook Üniversitesi’nde (SUNY Stony Brook) sosyoloji ve kadın çalışmaları alanlarında devam etti. 1997-98 yıllarında "Anayasa Hukuku ve Müslüman Orta Doğu'da Siyasal Kurumların Modernizasyonu" başlıklı uluslararası projede araştırma görevlisi olarak çalıştı. Aynı yıl İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün (HRW) "Türkiye'de Düşünce Özgürlüğü " projesinde danışman ve çevirmen olarak yer aldı. 1999'da Boğaziçi Üniversitesi'ne döndü ve Sosyoloji bölümünde öğretim görevlisi olarak bulundu. Marmara depremi sonrası İzmit Doğukışla Rehabilitasyon Merkezi'nde Kadının İnsan Hakları Projesi'nin travma yaşamış çocuklara yönelik çalışmasında proje koordinatörlüğü yaptı. Aynı dönemde, Müslüman Toplumlarda Kadın ve Cinsellik kitabının editör yardımcılığını yürüttü. 2002-2004 yılları arasında Columbia Üniversitesi ve Brown Üniversitesi Pembroke Kadın Araştırmaları Merkezi’nde doktora sonrası araştırmalarına devam etti. 2005 yılında Sabancı Üniversitesi Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi’nde öğretim üyesi olarak çalışmaya başladı.Kültürel Çalışmalar lisans ve yükseklisans programlarının ve toplumsal cinsiyet çalışmalarının geliştirilmesine önemli katkılarda bulundu. Aynı zamanda Tuzla tersanelerinde yaşanan ölümlere, taşeron sisteminin üniversite dahil hayatın her alanında yarattığı sorunlara, ve her alanda yaşanan eşitsizliklere ve adaletsizliğe dikkat çeken çalışmalar yürüttü.
Türkiye’de hukuk sosyolojisi alanının gelişmesine ve toplumsal cinsiyetin bu alandaki öneminin fark edilmesine önemli katkılarda bulunan Dicle Koğacıoğlu’nun doktora tezi "Türkiye'de Vatandaşlık Bağlamı: Uygulamalar ve Anlamlar" Ortadoğu Ödülleri'ne ve Lübnan Politika Çalışmaları Merkezi'nin Ortadoğu Araştırma Yarışması Ödülü'ne hak kazandı. Namus cinayetleri üzerine hukuk ve devletin belirleyici rollerinin altını çizen makaleleri hem uluslararası akademik çalışmalarda hem de Türkiye’de yaygın olarak kullanılmaya devam ediyor. Koğacıoğlu, 2009 yılında aramızdan ayrıldığında, adalete erişim süreçleri üzerine bir alan araştırması yürütüyor, aynı zamanda 12 Eylül darbesinin hukukçular tarafından nasıl algılandığını ve anlatıldığını inceliyordu.
