Bu ders, Balkan ve Osmanlı/Türkiye tarihinin farklı dönemlerinin çalışılması için gerekli kaynak türleriyle birlikte, bu farklı kaynaklarla ilişkili olarak tarihçilerin geliştirip kullandığı değişik yöntem ve yaklaşımların toplu olarak gözden geçirilmesini öngören ''Kaynak ve Yöntem'' dersleri grubunun bir parçasıdır. Özel olarak HIST 581, öğrencileri ''uzun''Osmanlı 19. yüzyılının, yani III. Selim'in reformlarından ve Napolyon'un Mısır'a çıkmasından Jön Türk devrimine ve İkinci Meşrutiyet'in kurulmasına kadar uzanan dönemin temel kronolojisi, temaları, sorunsalları ve kaynakları ile tanıştıracak biçimde tasarlanmıştır. Ders geç dönem Osmanlı sosyal, politik ve kültürel yaşantısının içerdiği sayısız dönüşümü, hem Avrupa ve Balkan bağlamlarına oturtmayı, hem de diğer Batı dışı ülkelerin büyük ölçüde kolonyal dünyasında beliren değişik modernleşme gündemleriyle ilişkilendirmeyi amaçlamaktadır. Bu şekilde, Osmanlıların devleti kurtarma ve ayrıcalıklı bir imparatorluk kimliğini yeniden tanımlama çabalarını, gerek 19. yüzyıl Avusturya-Macaristan imparatorluğu, Rusya ve İran'ı, gerekse sömürge konumundaki Kuzey Afrika ve Hindistan'ı konu alan son çalışmaların sunduğu komparatif çerçeveler içinde tartışmak mümkün olacaktır.
